به امید که مفید فایده بوده و رافع برخی از ابهامات موجود در این زمینه باشد. بطور کلی و صرفنظر از نگرش های مختلف مطرح در کشورمان ، نسبت به هرگونه تماس با سران آمریکا، ملاقات رئیس جمهور عراق با رئیس جمهور آمریکا در شرایط فعلی، خطای استراتژیک و اشتباه سیاسی فاحشی بود که نتایج آن در آینده روشن خواهد شد.

مهم ترین دلایل مطرح در این زمینه عبارتند از :

۱- عراق در ضعیف ترین دوران تاریخ سیاسی خود ، بویژه در ۱۸ سال پس از سقوط صدام بسر برده و حتی فاقد دولت مستقر ، ارتش مستقل و یا مجلس توانمند بوده و کشور در شرایطی از شورش عمومی و از هم گسیختگی سیاسی و امنیتی و اقتصادی قرار دارد.از این رو طبیعی است که در چنین شرایطی، فردِ رئیس جمهور عراق ، از هیچ منبع وپشتوانه قدرتی برخوردار نبوده و صرفا شنونده و تایید کننده سخنان طرف مقابل خواهد بود. به بیان دیگر این نشست ، صرفا به نفع طرف آمریکایی بوده و هیچگونه دستاوردی برای عراق در بر نداشت.

۲- اساسا رئیس جمهور در ساختار سیاسی عراقِ فعلی، فاقد هر گونه اختیارات بوده و مقامی تشریفاتی و صرفا تایید کننده نظرات مجلس و شورای وزیران تلقی می شود. بدیهی است ملاقات رئیس جمهوری با چنین اوصافی و در چنین شرایطی که کمترین حمایتی را از سوی مجلس و دولت  با خود ندارد، هیچگونه منفعتی را برای عراق نداشته و تنها نتیجه آن ، دادن امتیازی بزرگ به طرف مقابل بوده است و لاغیر.

۳- اصولا ملاقات میان سران کشورها، تنها متعاقب دیدار وزرا و کارشناسان مربوطه، و پس از توافق بر سر دستور کارِ جلسه برگزار می شود چرا که دیدارهایی در این سطوح صرفا برای نهایی کردن تصمیمات و احیانا حل برخی گره های باقیمانده می باشد و نه طرحِ ابتدا به ساکنِ موضوعات و چانه زنی بر سر آنها. متاسفانه این دیدار نه تنها دستور کار مشخصی نداشته که هیچگونه زمینه سازی نیز حتی بر سر توافقات احتمالی آن صورت نپذیرفته بوده و هیچگونه بیانیه ای هم پیرامون دیدگاههای طرفین از سوی آن صادر نشد. در حقیقت گفتگوها صرفا پیرامون مسائل کلی بوده و به طرح دیدگاههای طرف آمریکایی ( دارای اختیارات کامل) و طرف عراقی ( فاقد هر گونه اختیارات) گذشته است.

۴- این دیدار متعاقب حوادث مهمی همچون تجاوز آشکار آمریکا به حاکمیت عراق (در جریان ترور شهید سلیمانی) ، قتل عمد یکی از فرماندهان رسمی نظامی این کشور ( ابومهدی المهندس) ، بمباران یکی از پادگانهای نظامی حشد الشعبی ( و کشته شدن حدود ۳۰ نفر از نیروهای آن در غرب عراق) ، بیان رسمی ترامپ بر عدم خروج از این کشور ( و حتی تهدید به تحریم عراق) ، امتناع معاون رئیس جمهور آمریکا از سفر به بغداد ( در جریان دیدار با سربازان پایگاه نظامیان آمریکایی در شمال عراق در آستانه کریسمس) و مهمتر از همه امتناع از پذیرش نخست وزیر عراق در واشنگتن ( به عنوان رئیس قوه مجریه) در طول یکسال گذشته ، صورت می پذیرد. طبیعی است که با وجود چنین شرایطی ، اقدام برهم صالح ، در ادبیات سیاسی و بین المللی ، ذلیلانه ترین دیدار یک رئیس جمهور با همتای آمریکایی خود تلقی گردیده و هیچگونه نتایجی را برای خود و کشورش به دنبال نداشت.

۵- صرفنظر از موارد یاد شده فوق ، این دیدار در شرایطی برگزار گردید که رئیس جمهور آمریکا ، محتاج ترین ونیازمندترین  فرد به این ملاقات به منظور غلبه بر فشارهای داخلیِ پس از حمله به عراق و همینطور فضای استیضاح از سوی دموکراتها بود. در واقع رئیس جمهور عراق به مثابه فرشته نجاتی جهت رهایی ترامپ از شرایطی سنگین داخلی آمریکا عمل کرد ، حال آنکه خود با این کار ، بخش گسترده ای از مشروعیت داخلی و بین المللی اش را از دست داد.

۶- آنچه در این میان بسیار مهم و تاریخی بوده و حقیقتا نوعی خیانت از طرف برهم صالح تلقی می گردد اینکه ، شیعیان عراق چه در دوران پیش از صدام و چه در دوران صدام ، وچه پس از آن ، بزرگترین مدافعان کردها در تمام مراحل تاریخی عراق بوده اند و حتی قدرت امروز کردها نیز تا حدود زیادی ، مرهون حمایتهای شیعیان از آنها و تقسیم قدرت با آنها بوده است. در این راستا باید به فتوای مرحوم آیه الله سید محسن  حکیم مبنی بر تحریم جنگ دولت وقت ، باکردها  را یادآوری نمایم.  این موضوع بویژه در دوران تاریک سلطه داعش بر شمال عراق رخ نمود که شیعه خونش را نیز برای آزادی اکراد و ایزدی ها و فیلی ها تقدیم کرد، حال آنکه با کمال تاسف، در جریان تحولات سه ماه گذشته عراق و بویژه حوادث هفته های اخیر، کردها نه تنها هیچگونه همکاری با شیعیان نکردند که در قضیه ملاقات برهم صالح و نیچروان بارزانی با ترامپ نیز نوعی خنجر را از پشت به شیعیان زدند. تردید نداشته باشیم که این تعامل تلخ ، هیچگاه از خاطره شیعه عراق پاک نخواهد شد.

۷- آنچه در این میان مخفی مانده این است که اساسا برهم صالح بیش از آنچه در قامت رئیس جمهور عراق با ترامپ ملاقات کند ، در قالب یک کرد عراقی که دنبال حفظ هیمنه آمریکا بر عراق،  دستیابی به جدایی و استقلال کردستان از عراق و مهمتر از همه تکمیل کننده توافقات محرمامه نیچروان بارزانی با آمریکاییها بود، ملاقات کرد و همین‌ امر،  تلخی این اقدام را بویژه در کام عراقی ها دوچندان کرده است .‌

۸- و اما آخرین مورد ، ارزیابی این ملاقات از دیدگاه  ایران و آثار آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی است . متاسفانه آنچه از سلسله ملاقاتهای اخیر کردها با مقامات آمریکایی بدست آمده، جز  بی مروّتی و کم لطفی نسبت به ایران،  همسان تلقی نمودن ایران با آمریکاییها در تجاوز به حاکمیت عراق، به فراموشی سپردن نقش ایران در سرکوب داعش و نهایتا امتناع از حتی اعتراض به طرف آمریکایی در به شهادت رساندن شهید سلیمانی بوده است . صرف نظر از همه اینها ، زمزمه های واگذاری بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه به آمریکا در شمال عراق ، ضربه بزرگی به امنیت ملی جمهوری اسلامی و نیز تعاملات آتی آن با منطقه تلقی می گردد که در صورت تحقق ، منشاء تحولات عمیق بعدی و حتی آثار گسترده ای بر کلیت وحدت سرزمینی ایران و نیز اکراد منطقه ( در ایران و عراق و ترکیه و سوریه) خواهد بود . والی الله المشتکی.

*محقق تاریخ عراق و عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران

hotnewsسایر4 سال پیش • dahio.com • 81

برچسب‌ها



دیدگاهتان را بنویسید



مطالب پیشنهادی

۱۰ حقیقت جالب که احتمالا نمی‌دانستید! – بخش سوم

در دنیای اطراف ما بی‌شمار حقیقت جالب در حال رخ دادن وجود دارد که از آن‌ها خبر نداریم. این حقایق در زمینه‌های حیات‌وحش، انسان، معماری، غذا و … هستند که [...]

۱۰ حقیقت جالب که احتمالا نمی‌دانستید! – بخش دوم

در دنیای اطراف ما بی‌شمار حقیقت جالب در حال رخ دادن وجود دارد که از آن‌ها خبر نداریم. این حقایق در زمینه‌های حیات‌وحش، انسان، معماری، غذا و … هستند که [...]

۸ راهکار برای بیشتر مثبت فکر کردن

مثبت اندیشی از رویکردهای سالم در زندگی است و توسط بسیاری از روانشناسان توصیه می‌شود. در این مطلب از لیست‌میکس ۸ راه مثبت اندیشی را با هم مرور می‌کنیم. با [...]

با این ده کتاب، خواندن رمان تاریخی را شروع کنید!

تاریخ شاید برای خیلی از ماها موضوع موردعلاقه نباشد و میل زیادی به خواندن رمان تاریخی نشان ندهیم؛ اما کتاب‌هایی در این حوزه وجود دارند که به‌قدری هیجان‌انگیزند که ممکن [...]

واقعیت های نگران‌کننده‌ای که از آن بی‌خبرید

می‌دانستید کبد با یک ضربه ممکن است از کار بیفتد؟ یا مغز بدون جمجمه آن‌قدر نرم است که از هم می‌پاشد؟ در این لیست ده واقعیت را که هر کدام [...]




ترندها