امیرمحمد سلیمانی: سرمربی های خارجی زیادی به فوتبال ایران آمده و رفته اند.نگاهی به کارنامه همه آن ها نشان می دهد که بدون شک برای فوتبال ایران دستاورد های خوبی داشته اند اما باید این را قبول کرد که حضورشان در کشور ما، محدود به سال هایی است که در ایران کار می کنند. شاید بیست سال دیگر، هیچکس بوناچیچ و اسکوچیچ را به یاد نیاورد اما علی پروین، همیشه در ذهن فوتبالی های ایران به یادگار خواهد ماند. دلیل آن هم مشخص است؛ علی پروین ها، ناصر حجازی ها و حشمت مهاجرانی ها، اصیل ترین نام های فوتبال ایران هستند.
البته که این مثال، استثنا های زیادی هم دارد. شاید محمد مایلی کهن با وجود دستاوردهایش در تیم ملی، جایگاهی مثل نفرات نام برده شده در فوتبال ایران نداشته باشد و البته که کیروش به عنوان یکی از سرمربی های خارجی تیم ملی، تاثیرگذارترین سرمربی چند دهه اخیر ایران بوده است. یک سرمربی ایرانی می تواند بخش مهمی از حافظه تاریخی فوتبال ایران باشد. حضور او محدود به زمان و مکان نیست. یک سرمربی ایرانی این شانس را دارد تا همیشه در خدمت تیم ملی ایران باشد. دستاورد های او پیش از آن که به نام خودش ثبت شود، به نام وطنی می ماند که در آن به دنیا آمده است.
یک؛ آیا یک سرمربی ایرانی می تواند روی نیمکت تیم ملی ایران حضور داشته باشد؟
حضور افرادی مثل کیروش روی نیمکت ایران، انتظارات را از یوزها بالاتر برده است. اما باید این حقیقت را پذیرفت که این مرد نباید پایان فوتبال ایران باشد. فوتبال ایران پس از کیروش هم در حرکت است و شاید نتواند به دوران کیفیت او بازگردد اما باید در جریان باشد. تیم ملی ایران در برهه فعلی، مشکلی از نظر کیفیت بازیکنان ندارد. شاید هرگز در تاریخ فوتبالمان مثل امروز از بازیکنان ایرانی شاغل در اروپا و لیگ های خارجی صحبت نکرده باشیم. تیم ملی این روز ها نتیجه معدود سرمایه گذاری های منطقیاش در دهه 80 را می گیرد.
فدراسیون فوتبال حالا در شرایطی است که باید تصمیم عاقلانه ای برای آینده فوتبال ایران بگیرد. تصمیمی که در عین ضربه نزدن به نسل فعلی، مقدمه پیشرفت نسل بعدی فوتبال ایران را فراهم کند. خیلی ها بر این باورند که یکی از این تصمیم ها می تواند بهره گیری از یک سرمربی ایرانی باسواد باشد. کسی که فوتبال ایران را بشناسد، با بازی بازیکن های ایرانی بیگانه نباشد و تاکتیک های نوین فوتبال را آموخته باشد. دوران سرمربی های سنتی فوتبال ایران گذشته است و حالا جدیدترین سرمربی های ایرانی هم می دانند اگر قرار است حرفی برای گفتن داشته باشند، باید با روش های علمی فوتبال پیشروی کنند. بنابراین شاید انتخاب یک سرمربی ایرانی علاوه بر صرفه جویی در شرایط فعلی که کشور در تنگنا هی اقتصادی است، به ما ثابت کند که سرمربی تیم ملی بزرگسالان مهم ترین عضو این مجموعه نیست. فوتبال ایران برای پیشرفت نیاز دارد تا همه مجموعه هایش با هم پیشرفت کنند و تیم ملی تنها بخشی از این سیستم بزرگ است.البته نظر خیلی ها هم متفاوت با حضور مربیان ایرانی در راس تیم ملی است.آنها بر این باورند که مربی ایرانی باید در کنار یک مربی بزرگ خارجی باشد تا کوله بار خودش را پر ازتجربه کند.
دو؛ کدام سرمربی ایرانی می تواند روی نیمکت تیم ملی ایران حضور داشته باشد؟
جواد نکونام، محمد تقوی، مهدی مهدوی کیا و وحید هاشمیان تعدادی از گزینه های مناسب برای هدایت تیم ملی ایران هستند. آن ها سابقه حضور در تیم ملی را دارند، بازیکنان ارزشمندی بوده اند و حالا هم علمی تر از خیلی از مربیان ایرانی دیگر فوتبال را می آموزند. نکونام نتایج فوق العاده ای با نساجی گرفت، تقوی در انگلستان فوتبال را به جذاب ترین شکل ممکن آموخت، مهدوی کیا حالا خودش یک آکادمی ارزشمند دارد و وحید هاشمیان هم در آلمان سرمربیگری می کند.
شاید در نگاه نخست، انتخاب سرمربی ایرانی از میان گزینه های موجود چندان معقول نباشد. آن هم در شرایطی که فضای فوتبال ایران، اعتقادی به اطمینان به خودی ندارد. اما انتخاب های فعلی فدراسیون از میان گزینه های داخلی، مثل بیست سال پیش نیست. اگر در آن دوران سرمربی های ایرانی فوتبال را تجربی آموخته بودند، حالا فوتبالیست های سابق مان با آخرین روش های اروپایی به دنبال مدارک معتبر هستند. حالا سرمربی ایرانی قابل اطمینان تر از همیشه است.
سه؛ همه چیز قابل بازسازی است
تیم ملی تا چند ماه آینده درگیری خاصی نخواهد داشت. اگر امروز هم به سرمربی ایرانی اعتماد کنیم، شاید چیزی زیادی را از دست ندهیم. البته اگر سرمربی ایرانی نتواند انتظارات را برآورده کند تاکتیک های کیروش هنوز هم در تیم ملی مانده و حتی سرمربی جدید تیم ملی می تواند با همان تفکرات تجربه اندوزی کند. از طرفی، انتخابی جام جهانی هم آسان تر از همیشه شده و بعید است تیم ملی ایران نتواند به قطر سفر کند. شاید زمان آن رسیده تا اندکی فراتر از استاندارد های خاورمیانه ای به فوتبالمان نگاه کنیم. کاری که ژاپنی ها و قطری ها کردند، ما هم می توانیم انجام دهیم. انتخاب یک سرمربی جوان، اعتقاد داشتن به او و دادن گوی و میدان به کسی که می داند باید چه کار کند.البته همه این ها در قالب یک نظر است و سرمربی ایرانی یک پیشنهاد است برای اینکه حتی بتواند کنار یک سرمربی بزرگ آینده فوتبال ایران را رقم بزند.همان اتفاقی که می شد در زمان حضور کی روش بیفتد اما خروجی آن 8 سال یک مارکار آقاجانیان بوده که باید دید در آینده پیش رو چه کمکی می تواند به فوتبال ایران داشته باشد.
251255