منتقدان گسترش پول دیجیتال معتقدند که با گسترش این نوع پول، پول نقد و رایج از دسترس عموم خارج می‌شود و اعتماد به بانک‌ها به عنوان پشتوانه ثبات مالی از بین میرود. از دست رفتن یکپارچگی سیستم پولی و تهدید ثبات ارزی به دلیل فرامرزی بودن این نوع ارز از دیگر معایب گسترش استفاده از این پول عنوان شده است. این گزارش تلاش برای حذف ارزهای دیجیتال را بیفایده دانسته و بر ضرورت اتخاذ رویکرد هوشمندانه و بررسی دقیق اثرات ارزهای دیجیتال بر اقتصاد و مسائل اجتماعی تأکید کرده است. همچنین روزنامه آسیا ریویو با اشاره به رونمایی از ارز دیجیتال فیسبوک به نام لیبرا در آیندهای نزدیک، توسعه این نوع ارزها را خطری برای سیستمهای مالی سنتی اقتصاد کشورهای آسیایی دانسته است. مطابق نمودارمشاهد می‌شود قیمت بیت کوین در روز پنجشنبه با رشد ۱۰/۱ درصدی نسبت به ابتدای هفته به حداکثر قیمت خود در این هفته رسیده است و سپس با کاهش ۱.۰۴ درصدی در روز جمعه مجددا به کانال صعودی بازگشته است.این جدول نرخ بیت کوین از روز دوشنبه هفته گذشته تا جمعه را نشان می دهد.
نشریه اکونومیست در تحقیقی به بررسی دورنمای صنعت جهانی پرداخته است. در این تحقیق روند شاخص‌های صنعت جهانی برای ۶۰ اقتصاد بزرگ دنیا پیش‌بینی شده است. نتایج این پیش‌بینی نشان داد رشد اقتصاد تحت تأثیر قوانین و فناوری‌ها و عوامل بازار در سال ۲۰۱۹ کاهش خواهد یافت. به طوریکه این گزارش با اشاره به رشد کمتر از ۴/۳ درصدی برای صنعت خودرو در سال ۲۰۱۸ از کاهش بیشتر این رشد در سال ۲۰۱۹ خبر داده است. همچنین در این تحقیق با اشاره به تهدید محیط‌زیست توسط سوخت‌های فسیلی از افزایش میزان جایگزینی منابع انرژی تجدیدپذیر به جای منابع سوخت فسیلی سخن گفته شده است. انتطار میرود به دلیل جایگزینی انرژی‌های پاک و بهبود تجهیزات و فناوری‌های حفاری و استخراج نفت، قیمت نفت در آینده کاهش یابد. پیش‌بینی افزایش تنش‌ها میان روسیه و کشورهای خاورمیانه و کشورهای غربی در زمینه کنترل تولید نفت و در نتیجه قیمت این سوخت فسیلی از دیگر نکات حائز اهمیت این تحقیق است. شرکتPWC نیز در گزارشی به بررسی وضعیت صنعت خودرو در سال ۲۰۱۹ پرداخته است. در این گزارش علاوه بر پیش‌بینی تحول صنعت خودروسازی در آیندهای نه چندان دور به افزایش عدم اطمینان نسبت به بازگشت سرمایه برای خودروسازان و تجهیزات اصلی و فعالیتهای نوآورانه در سالهای آتی اشاره شده است. در ادامه به افزایش سرمایهگذاری در برنامه‌های نوآوری و تحقیق و توسعه در شرکتهای تولیدکننده تجهیزات اصلی، تولید محصول تخصصی و مدیریت هزینه‌ها ازطریق ادغام شرکتها به عنوان راهکارهایی برای افزایش رقابت‌پذیری شرکتها تأکید شده است.
هزینه توسعه اقتصادی برای ۲۰۹ شهر جهان توسط مؤسسه موسر مورد بررسی قرار گرفته است. هزینه اجاره مسکن، ارزش برابری با دلار و قیمت خرید مسکن از معیارهای تعیین هزینه زندگی در این شهرها بوده است. نتایج این بررسی حاکی از آن است که به دلیل کاهش ارزش ارزهای اروپایی در برابر دلار آمریکا و مسائل امنیتی، هزینه زندگی در شهرهای این قاره نسبت به قبل کاهش یافته است. در این رتبه‌بندی هشت شهر آسیایی در بین ۱۰ شهر با هزینه بالای زندگی قرار دارند که این مسئله می‌تواند ضمن تأثیرگذاری بر قیمت عوامل تولید و استاندارد زندگی در این مناطق کاهش جذابیت سرمایهگذاری را به دنبال داشته باشد.
علی‌رغم کاهش تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین در دو هفته گذشته و توافق تجارت آزاد بین اروپا و ویتنام در هفته اخیر، در این هفته با افزایش مجدد تنش‌های تجاری میان کشورها نگرانیها درباره تهدید رشد تجارت جهانی افزایش یافته است. تهدید تجاری آمریکا علیه اروپا، تصمیم ژاپن برای کاهش صادرات کالاهای تکنولوژیک به کره‌جنوبی و اعلام وزارت بازرگانی آمریکا بر اعمال تعرفه بر واردات فولاد از ویتنام از جمله این تنش‌ها بوده است. در این راستا، دولت آمریکا اعلام کرده است علاوه بر تعرفه اعمال شده بر ۲۱ میلیارد دلار از کالاهای اتحادیه اروپا در ماه آوریل، بر ۴ میلیارد دلار دیگر از کالاهای این اتحادیه نیز تعرفه وضع خواهد شد. همچنین وزارت بازرگانی آمریکا از اعمال تعرفه بیش از ۴۰۰ درصدی بر واردات فولاد از ویتنام خبر داده است. بلومبرگ نیز در این هفته از احتمال آغاز جنگ تجاری بین آمریکا و ویتنام سخن گفته است.
در نشست گروه ۲۰ در هفته گذشته موضوعاتی نظیر تجارت، هوش مصنوعی و تغییرات آب و هوایی در دستور کار رسمی قرار داشت. علاوه بر این، بانک انگلیس در مقاله‌ای به بررسی رابطه بین این سه مفهوم پرداخته است. در این مقاله، با اشاره به افزایش میزان فعالیت آنلاین از افزایش ارتباط مستقیم بین افراد و کسب و کار جهانی به عنوان مزیت این روش تجارت سخن گفته است. انتظار میرود با رشد هوش مصنوعی در این زمینه و در نتیجه افزایش تعاملات آنلاین مقادیر وسیعی داده برای بهبود خدمات ارائه شود. در واقع، برای مقابله با تغییر اقلیم دولتها و کسب و کارها در حال ایجاد این روش تجارت برای تحقق اقتصاد بدون کربن هستند.
در این مطالعه به نقش این روش جدید تجارت در ایجاد فرصتهای فراوان و تقویت رشد پایدار اشاره شده است. همچنین افزایش تهدیدهای سایبری در این شبکه اطلاعاتی متصل به یکدیگر از جمله ریسکهای این رخداد برشمرده شده است. در ادامه این تحقیق، بر ضرورت ایجاد تغییراتی در بازارهای مالی و قوانین و استراتژیهای بانکداری به منظور انتقال از شیوه سنتی تجارت به این روش جدید تأکید شده است. از جمله این تغییرات به ایجاد سازوکاری برای کاهش استفاده از پول نقد و در نتیجه دیجیتالی کردن کل اقتصاد و فرایندهای مالی، افزایش سرمایهگذاری در تکنولوژی‌های هوش مصنوعی، ایجاد یک پلت فرم برای افزایش دسترسی کسب و کارهای کوچک برای تأمین مالی و بهبود سیستم پرداخت‌ها در نظام بانکی اشاره شده است.
در نهایت با نگاه به آنچه در اقتصاد دنیا رخ داده است می توان گفت: تحولات اخیر نشان می‌دهد در داخل ایران بازار دلار و سکه هفته آرامی را پشت سر گذاشته اند که این مسئله در متعادل شدن بازار سهام تأثیرگذار بوده است. نگاهی به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و آمارهای اقتصادی دهه ۶۰ نشان می‌دهد که همچنان برای رفع و اصلاح ضعف‌های عمده سیاستگذاری، سیستم بودجه‌ای و ساختار اقتصادی کشور که در اوایل انقلاب نیز وجود داشته است، تلاش جدی صورت نگرفته است.
بدون تردید با درس گرفتن از اشتباهات گذشته می توان به راهکارهای موفقیت آمیزی برای حل چالشهای ۴۰ سال گذشته اقتصاد کشور دست یافت. در سطح بین‌المللی به نقش تجارت دیجیتال در افزایش رشد پایدار جهانی توجه ویژه‌ای شده است. در همین زمینه تلاش برای ایجاد تغییراتی در سیستم اقتصادی به منظور انتقال از شیوه سنتی تجارت به این روش جدید ضروری است. در این هفته نیز تشدید تنش‌های تجاری میان کشورهای مختلف افزایش نگرانیها از کاهش رشد تجارت جهانی را به دنبال داشته است. همچنین با توجه به تأثیر قابل توجه و فرامرزی ارزهای دیجیتال بر بازارهای مالی دنیا بررسی جامع و دقیق این اثرات حائز اهمیت است.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن شیراز
۲۲۳۲۲۳
