افزایش قیمت شدید گوشت قرمز از نیمه سال ۹۷ سبب شد تا این ماده مهم پروتئینی در سفره بسیاری از ایرانیان کمرنگ شود .

هفته نخست آبان ماه را باید مصداق رکورددار قیمت گوشت قرمز دانست. به طوری‌که قیمت گوشت در روزهای گذشته رکورد زد و هر کیلو ران گوسفند به ۱۶۵ هزار تومان رسید، قیمت گوشت گوساله هم به کیلویی به ۱۲۰ هزار تومان افزایش یافت.

این اتفاق در حالی رخ داد که به گفته رئیس شورای تامین‌کنندگان دام زنده ۳۳۵ هزار رأس گوساله پرواری و ۷۰ میلیون رأس گوسفند در کشور  وجود دارد که این تعداد نشان‌دهنده نبود هیچ‌گونه کمبود دام است.

به گفته منصور پوریان با وجود مناسب بودن تعداد دام‌های کشور و میزان تولید، قیمت گوشت قرمز با قیمت بالا به دست مصرف کننده می رسد.این در حالی است که با وجود تعداد فراوان دام زنده و همچنین کاهش سرانه مصرف گوشت، قیمت این محصول همچنان افزایش می‌یابد.

قیمت دام زنده

در حالی که مسوولان امور دام بر این باورند قیمت منطقی هرکیلوگرم دام سبک در شرایط حاضر ۴۰ و دام سنگین ۳۵ هزار تومان است بر اساس آخرین آمارها میانگین قیمت کشوری برای دام سبک( گوسفند) رقم ۴۹هزار و ۸۷۵تومان، میانگین قیمت کشوری دام سنگین (گوساله) ۴۳هزار و ۵۸۳تومان ذکر شده نشان دهنده فاصله با قیمت‌های منطقی و اعلامی از سوی رئیس شورای تامین‌کنندگان دام زنده دانست.

برای دهمین روز آبان ماه میانگین قیمت گوشت (سبک و سنگین) رقم ۴۶هزار و ۷۲۹تومان ذکر شده که بر این اساس حداقل قیمت دام زنده ۳۸هزار و حداکثر نرخ آن ۵۸هزار تومان بوده است.

میانگین این رقم در ۶ماه قبل برابر با ۳۴هزار و ۷۲۳تومان، سال‌جاری ۳۷هزار و ۸۸تومان و سال قبل ۳۵هزار و ۹۳۰تومان بوده است.

بررسی‌های خبرآنلاین نشان داد که میانگین قیمت دام زنده در ۲۶شهریور برابر با رقم ۳۷هزار و ۲۶۹ تومان بوده و این رقم در  ۶آبان ماه تا ۵۰هزار تومان بالا رفته و در ۸آبان به ۴۶هزار و ۷۲۹تومان کاهش یافته است.

نگاهی به آمارها نشان داد از اول پاییز ۹۹ تاکنون قیمت دام زنده با شیب ملایم از مبدأ قیمت  ۳۷هزار و ۱۹۲ تومان حرکت خود را آغاز کرده و در آخرین روز مهرماه به کیلویی ۴۷۴۳۷تومان رسیده و در روزهای ۵تا ۷ آبان در قله قیمت‌ها یعنی بیش از ۵۰هزار تومان ثابت مانده و سرانجام مسیر کاهشی خود را ادامه داده است که باید گفت میانگین قیمتی بیش از ۱۵هزار تومان در بازه زمانی ۲۶شهریور ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ اتفاق افتاده است.

 قیمت دام کشتار

بررسی‌ها نشان می‌دهد در دهمین روز آبان ارزان‌ترین قیمت گوشت گوسفند در استان مرکزی و با نرخ ۹۵هزار تومان و گران‌ترین عرضه نیز در استان اردبیل و با قیمت کیلویی ۱۲۰هزار تومان بوده است.

در تهران نیز گوشت گوسفندی حداقل با قیمت برابر ۱۰۵هزار و حداکثر ۱۰۷هزار تومان عرضه می شود.

این در حالی است که میانگین قیمت دام کشتار در تاریخ ۱۲مهرماه برابر با رقم ۷۵هزار و ۳۰۷ تومان بوده با شیب ملایم به سمت نرخ ۸۴هزار و ۸۵۴تومان در تاریح ۲۸مهر حرکت کرده و از این تاریخ به حداکثر قیمت در۷آبان ماه و با نرخ ۹۵هزار و ۹۷۹ تومان رسیده و سرانجام در تاریخ ۱۰ابان به نرخ ۹۳هزار و ۳۹۵ تومان کاهش یافته است.

در دهمین روز آبان ماه میانگین کشوری نرخ دام کشتار سبک برابر با رقم ۱۰۴هزار و ۴۵۸تومان، میانگین قیمت کشوری دام کشتار سنگین ۸۲هزار و ۲۰۸تومان و در مجموع میانگین قیمت دام کشتار سبک و سنگین با نرخ ۹۳هزار و ۳۹۵ تومان بوده است.

نگاهی به آمارها در بازه‌های مختلف زمانی نشان داد که حداقل قیمت دام کشتار در ۱۰آبان ماه برابر ۶۹هزار تومان، حداکثر ۱۲۰ هزار تومان و میانگین ۹۳هزار و ۳۹۵ تومان بوده که با میانگین ماه قبل یعنی رقم ۷۸هزار و ۳۶ تومان فاصله دارد.

میانگین قیمت گوشت کشتار در ۶ ماه قبل برابر با عدد ۶۹هزار و ۹۹۰تومان، میانگین سال‌جاری ۷۵هزار و ۱۶۸ تومان و میانکین سال قبل ۷۲هزار و ۹۰۱ تومان بوده است. اوج میانگین قیمت گوشت در ۷ آبان و با رقم ۹۵هزار و ۹۷۹ تومان اتفاق افتاده است.

گفتنی است هر شقه گوشت گوسفندی در پایتخت به نرخ ۱۳۰هزار تومان به دست مصرف کننده می رسد که با میانگین کشوری فاصله فراوانی دارد.

دلایل گرانی گوشت قرمز

به اعتقاد کارشناسان حوزه دام، گرانی گوشت را باید متأثر از عوامل گوناگونی دانست که مشکلات فراوان دامداران را باید به عنوان یکی از دلایل اصلی این مساله به سرعت رفع کرد.  

در ماه های گذشته قیمت نهاده‌های دامی افزایش چشمگیری یافته (۲۰۰تا درصد افزایش قیمت نهاده‌ها) و این مساله سبب شده تا برخی از دامداران قادر به ادامه کار نباشند.

مدیرعامل اتحادیه دامداران در این باره توضیح داد: اکنون قیمت کنجاله سویا به بیش از ۱۵ هزار تومان و قیمت کلزا به ۱۰ هزار تومان افزایش یافته و سبب شده تا دامدار قادر به خرید این نهاده‌ها نباشد.

سعید سلطانی سروستانی بیان کرد: باید توجه داشت که نهاده‌های دامی، ۷۰ درصد قیمت تمام شده تولید را تشکیل می‌دهند.

بنابراین هرچه قیمت نهاده‌ها افزایش یابد به همان نسبت بر قیمت گوشت کشتار و شیرخام نیز افزوده خواهد شد.

به گفته سلطانی سروستانی، ادامه این روند صنعت دامپروری را تهدید کرده و آن را در معرض نابودی قرار می‌دهد.

وی تصریح کرد: اعمال نظارت‌های دقیق در زمینه اعطای نهاده‌ها و غلوفه مورد نیاز به دامداران تنها راهکار برون رفت از این شرایط است و در این صورت می‌توان قیمت تمام شده تولید را کنترل کرد.

مدیرعامل اتحادیه دامداران نرخ منطقی هر کیلوگرم دام سبک گوسفند را ۴۸ تا ۴۹ هزار تومان اعلام کرد و توضیح داد: اکنون هر کیلوگرم دام زنده با نرخ کمتر از ۴۲ هزار تومان از دامدار خریداری می‌شود در حالی که هزینه‌های سربار دامداران در حال افزایش است.

به گفته وی قیمت تمام شده هرکیلو گوشت برای دامداران ۱۰۰هزار تومان اما دلالان با نرخ‌های پایین‌تر گوشت را خریداری کرده و با قیمت‌های گزاف به بازار عرضه می‌کنند.

در کنار سلطانی سروستانی، مسئولان اتحادیه‌های تولید دام نیز براین باورند نامه اخیر دامپزشکی مبنی بر ممنوعیت جابجایی دام‌ها و محدودیت هر گونه نقل و انتقال دام بین استان‌ها یکی از دلایل گرانی‌های اخیر گوشت در بازار با وجود مازاد تولید است.

به اعتقاد منصور پوریان ،رئیس شورای تامین‌کنندگان دام زنده؛ تصمیماتی که به تازگی از سوی دامپزشکی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مبنی بر ممنوعیت جابجایی دام زنده در کشور اتخاذ شده، منجر شده تا بازار با کمبود و جهش قیمت مواجه شود.

متن نامه ممنوعیت جابجایی دام بین استان‌ها که از سوی ادارات کل دامپزشکی استان‌ها صادر شده به این شرح است:

«خواهشمند است ترتیبی اتخاذ فرمایید تا اطلاع ثانوی از صدور گواهی برای دام زنده (سبک و سنگین) به مقصد استان‌های مرزی (شامل آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، هرمزگان، خوزستان و بوشهر) ممانعت به عمل آید. نامه مدیرکل دفتر قرنطینیه در این خصوص متاقبا ارسال خواهد شد.»

گفته می‌شود دامپزشکی این اقدام را برای پلاک گذاری دام‌ها انجام می‌دهد، اما کارشناسان بر این باورند که انجام این کار در چنین موقعیتی که روز به روز بر قیمت نهاده‌های دامی اضافه می‌شود و قیمت گوشت را بیش از پیش در آستانه افزایش و رشد قرار داده منطقی نبود و دقیقا پس از ابلاغ این محدودیت قانونی قیمت گوشت قرمز هم در بازار رشد بیشتری یافت.

خطر تعطیلی بیخ گوش دامداران

با توجه به آنچه گفته شد به نظر می رسد اگر وزارت جهاد کشاورزی و مجموعه تیم اقتصادی دولت راهکار فوری برای حمایت از دامداران نیاندیشد در ماه‌های آینده و به دلیل از بین رفتن علف مراتع و نبود نهاده‌های ارزان قیمت باید منتظر فروش گوشت قرمز بیش از رقم ‌های فعلی در بازار بود که به حتم از آستانه تحمل مردم خارج است و موجب کاهش چشمگیر سرانه مصرف خواهد شد .

همچنین نباید فراموش کرد استمرار این شرایط می‌تواند منجر به از بین رفتن دامداری‌ها به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی و تقویت قاچاق دام ایران به کشورهای دیگر شود.  

۲۲۳۲۲۴