تومور مغزی به گروهی از سلول‌ها گفته می شود که در مغز فضایی را اشغال و منجر به تولید تومور مغزی می شود. تومورهای مغزی به دو دسته تقسیم میشوند. تومور های خوش خیم تومورهایی هستند که این تومورها رشد آهسته ای داشته و گسترش نمی یابند، و عموما این تومورها سرطانی نیستند. تومورهای بدخیم ، تومورهای سرطانی هستند. این تومورها به سرعت رشد کرده و می‌توانند به دیگر بخش‌های مغز و نخاع گسترش یابند. میتوان گفت که از شایع ترین انواع تومورهای مغزی آستروسیتوما، الیگودندروگلیوما، گلیوبلاستوما و گلیومای مختلط می باشد. در سرطان، مکانیسم تقسیم سلولی دچار اختلال شده و سلول‌ها به طور غیر عادی تکثیر خواهند شد. از بین انواع سرطان، سرطان مغز در مردان شایع تر است. همچنین سرطان مغز به دو دسته زیر تقسیم میشود.
- تومو اولیه : در این نوع تومورها سرطان از یک تومور در مغز آغاز و تقریباً هیچ وقت به بقیه بدن گسترش پیدا نخواهد کرد.
- تومور ثانویه یا متاستازیک : این تومورها تهاجمی هستند که از سرطان در بخش های دیگر بدن به مغز انتشار پیدا کرده است.
انواع تومور مغزیانواع تومور مغزی شامل موارد زیر است:
- نوروم آکوستیک
- استروسیتوما
- متاستاز مغزی
- کارسینوما
- گلیوبلاستوما
- تومور های امبریونال
- گلیوما
- مدولوبلاستوما
- منینگیوما
- تومور های مغزی کودکان
- مننژیوم
- و تومور های هیپوفیز
تومور مننژیوم مغزیتومور مننژیوم مغزی به توموری می گویند که بر روی غشا پوشانند مغز و نخاع در داخل جمجمه ایجاد میشود. این تومور به آهستگی رشد می کند و عموما غیرسرطانی و خوش خیم می باشد. تومور مننژیوم مغزی عموما بدون علامت است و به درمان فوری نیز نیاز ندارد. اما رشد مننژیوم خوش خیم میتواند مشکلات جدی ای را ایجاد نماید. می توان گفت که مننژیوم از شایع ترین انواع تومور مغزی است که در سیستم عضبی مرکزی تشکیل می شود. این تومور در زنان شایع تر است.
تعداد کمی از مننژیوم ها سرطانی هستند. مننژیوم های سرطانی به سرعت رشد می کنند و غالبا در ریه ها پخش خواهند شد.علائم تومور مننژیوم مغزی
- سردرد چند هفته ای تا چند ماهه
- کاهش میدان دید
- مشکلات گفتاری
- ضعف یا فلج اندام ها
- اختلال‌های گفتاری
- تشنج
- تغییرات شخصیتی
- فراموشی
- نشان ندادن احساسات
- ناپایداری
- رعشه
- برآمده شدن چشم ها
- فلج شدن حرکت چشم
- مشکلات حافظه
- سرگیجه
- تغییر صدا و مشکلات بلع
- هیدروسفالی (افزایش فشار داخل مغز)
- از بین رفتن حس بویایی (آنوسمی)
- ناشنوایی
- کاهش تمرکز
- سرخوشی
- بی‌اختیاری ادرار
علائم تومور مغزیعلائم تومور مغزی بسته به اندازه ،محل و سرعت رشد بسیار متفاوت است. از جمله علائم تومورهای مغزی میتوان به سردرد اشاره کرد. این سردردها به گونه ای است که گویی فرد برای اولین بار آن را تجربه می کند و این سردرد با سردردهای دیگر متفاوت است. ویژگی های این سردرد ها به شرح زیر است:
- شدید و مداوم
- باعث اختلال در خوابیدن
- بیدار شدن فرد در نیمه شب
- با مصرف قرص مسکن کاهش نمی یابد.
- تغییر در الگوی سردرد
- سر درد های که به تدریج بیشتر و شدیدتر میشود.
از دیگر علائم تومور مغزی
- حالت های تهوع یا استفراغ های بی دلیل
- اختلالات بینایی : بینایی تار یا دو بینی یا از دست دادن دید محیطی
- از دست دادن تدریجی لمس یا حرکت در یک دست یا پا
- مشکل در کنترل و عدم تعادل
- سر در گمی در امور روزمره
- تغییر شخصیتی یا رفتاری
- تشنج، بویژه در کسانی که سابقه تشنج ندارند
- مشکلات شنوایی
- مشکلات گفتاری
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟در صورتی که علائم و نشانه هایی که در بالا گفته شد، در شما ادامه پیدا کرد، باید به پزشک مراجعه کنید.علت سرطان مغز چیست ؟عوامل مختلفی می تواند بر روی تومور مغزی تاثیر بگذارد. این موارد شامل :
- تاریخچه خانوادگی تومورهای مغزی : بخش کوچکی از تومورهای مغزی در افرادی رخ می دهد که دارای سابقه خانوادگی تومور می باشند و یا یک خانواده ای که سابقه ژنتیک بیماری سندروم در آنها زیاد باشد.
- قرار گرفتن در معرض اشعه : افرادی که در معرض تابش یونیزه قرار گرفته اند ، خطر ابتلا به تومور مغزی را افزایش میدهند.
روش های نوین تشخیص تومور مغزیاگر فرد مشکوک به تومور مغزی باشد، پزشک میتواندموارد زیر را به فرد توصیه کند:
- یک معاینه عصبی : در این معاینه بینایی، شنوایی ، تعادل ، هماهنگی ، قدرت و عکس العمل فرد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- آزمایشات تصویربرداری : این نوع آزمایشات ( MRI ) ، معمولا برای تشخیص و بررسی تومور مغزی استفاده می شود. گاهی نیز آزمایشات تصویربرداری از جمله پرتونگاری کامپیوتری ( CT ) توصیه می شود. توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) برای تصویربرداری از مغز مورد استفاده قرار می گیرد.
- آزمایش ها برای پیدا کردن سرطان در بخش های دیگر بدن : در صورتی که فرد مشکوک به این باشد که تومور مغزی شما می تواند ناشی از سرطانی باشد که از ناحیه دیگری از بدن پخش شده باشد.
- جمع آوری و تست یک نمونه از بافت غیر عادی (نمونه برداری) : نمونه برداری می تواند به عنوان بخشی از عملیاتی برای از بین بردن تومور مغزی صورت بگیرد، یا نمونه برداری می تواند با استفاده از سوزن انجام شود.
درمان تومور مغزیپزشک با استفاده از نتایج سی تی اسکن، ام آر آی و بقیه آزمایش‌ها، تومور مغزی را تشخیص می‌دهد. درمان یک تومور مغزی به نوع، اندازه و مکان تومور و همچنین سلامت کلی فرد بستگی دارد. طبقه تومور مغزی نیز مهم است، سرطان مغز به 4 دسته قابل تقسیم است. توده های گرید 1 و 2 رشد آهسته تر دارند و توده گرید 4 دارای بیشترین سرعت رشد هستند.انواع درمان سرطان مغز
- جراحی
- پرتودرمانی (رادیوتراپی)
- شیمی درمانی
- درمان با سایر داروها مانند داروهای استروییدی
- ترکیبی از این روش‌های درمانی
گاهی برخی از این تومورها را می توان کاملا از طریق جراحی خارج کرد. در این حالت پرتودرمانی بعد از جراحی انجام خواهد شد. در صورتی که خارج کردن تومور مغزی امکان پذیر نباشد باید از روش های درمانی دیگر برای آن استفاده کرد تا سرعت رشد تومور کاهش یابد. در این شرایط برای کاهش اندازه توده و تورم پرتودرمانی با یا بدون داروهای خوراکی شیمی درمانی استفاده میشود. برای درمان تومور مغزی باید بهترین جراخ مغز و اعصاب را پیدا کنید.
