مجهز بودن افراد در میدان های نبرد به انواع اسلحه های انفرادی سبک و سنگین یکی از ملزومات حضور در نبردهای مختلف است. به همین دلیل هم نیروهای مسلح در دنیا از سال ها پیش شروع به طراحی و ساخت سلاح های سبک و مورد نیاز خود کرده اند.

اسلحه‌های مورد نیاز برای افسران و فرماندهان علاوه بر تاکتیکی بودن، باید سبک وزن بوده و قدرت آتش بالایی نیز داشته باشند.

این ایده باعث شد تا طراحان اسلحه در همه جای دنیا به دنبال طراحی و ساخت اسلحه‌هایی باشند که علاوه بر توان بالای آتش، ویژگی چابکی یگان‌ها را نیز حفظ و ارتقا دهد. پس ساخت اسلحه‌ها به خصوص سلاح‌هایی که با نواخت تیر بالا، وزن کمی دارند را در دستور کار قرار گرفت تا این ایده محقق شود. البته یکی از مهم‌ترین نتایج اجرای این ایده، ساخت اسلحه‌هایی مانند مسلسل‌ها بود.

ساخت مسلسل‌ها چند مشکل عمده نیز مانند اندازه بزرگ و سختی در هدف گیری داشتند. یعنی برای هدف‌گیری به زمان بیشتری نیاز داشتند و پس از اتمام تیراندازی، برای بارگذاری مهمات هم زمان زیادی صرف می‌شد، پس باید طراحان باز هم اقدامات بیشتری را انجام می‌دادند.

پس آن‌ها برای رفع این مشکل به سوی ساخت اسلحه‌های کمری رفتند که علاوه بر اندازه کوچک خود، به سرعت نیز مسلح می‌شدند؛ اسلحه‌های کمری به سرعت نشانه گیری کرده و با دقت بالا هدف را از بین می‌بردند، از طرفی هم، چون خشاب این اسلحه‌ها کوچک بودند توان مسلح کردن خشاب با سرعت بالایی انجام می‌شد و فرد استفاده کننده هم قادر بود خشاب‌های بیشتری را با خود حمل کند.

پس کار طراحی و ساخت نمونه‌های بیشتر این نوع سلاح در دستور کار همه سازندگان اسلحه در سرتاسر دنیا قرار گرفت. کشورمان ایران هم تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی وارد کننده اسلحه از کشورهای غربی و بعضا هم شرقی بود. صنایع دفاعی کشورمان با بهره گیری از تجربیات دوران دفاع مقدس کار طراحی و ساخت کلت‌های کمری متناسب با نیاز نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را آغاز کردند.

کار ساخت اسلحه‌های کمری بومی در کشورمان پس از دوران دفاع مقدس و در سال ۱۳۶۹ با ساخت اسلحه زُعاف آغاز شد. پس از این اسلحه اسلحه‌های کمری دیگری نیز ساخته شده که در این مجموعه گزارش‌ها آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

اسلحه کمری رعد؛ نخستین گام ایران برای ساخت اسلحه‌های پلیمری

ماده پلیمر مزیت‌های زیادی، چون پایداری خوب در مقابل مواد شیمیایی را به همراه دارد، اما مهم‌ترین عواملی که باعث شد تا پای این ماده به صنایع سلاح سازی باز شود، سبکی آن و آزار ندادن بدن در هنگام حمل اسلحه بود.

در واقع اسلحه‌های پلیمری در مدل‌های مختلف بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ گرم سبک‌تر می‌شوند که باعث می‌شود تا حمل سلاح با لباس عادی و بدون غلاف برای فردی که آن را حمل می‌کند آزاردهنده نباشد و از طرف دیگر پلیمر، چون ماده‌ای فلزی نیست شناسایی اسلحه‌های این مدل بسیار سخت است؛ در کنار این مزیت‌ها مقاومت بالا در برابر خوردگی، ضربه و در کل شرایط خشن محیط‌های گوناگون طبیعی از دیگر خوبی‌های پلیمر است که طراحان را به استفاده از آن ترغیب کرد.

اسلحه کمری «رعد» که به نوعی اولین سلاح ایرانی از جنس پلیمر محسوب می‌شود به نسبت «زُعاف» از پیشرفت‌های بسیار چشمگیری برخوردار است

.نکته مثبت دیگر در مورد رعد این است که ظرفیت خشاب آن از تمام اسلحه های کمری شناخته شده موجود در ایران بیشتر است. سلاح‌هایی مثل زُعاف، ۸ تیر و یا اچ پی ۳۵، خشاب‌های ۱۰ تیری دارند، اما این سلاح با داشتن ۱۵ گلوله مزیت جدیدی برای کاربران دارند.

سلاح رعد شباهت زیادی به سلاح کمری گلاک ساخت کشور اتریش دارد. به همین دلیل هم مسئولان دفاعی کشورمان با توجه به محبوبیت بالای این اسلحه کمری در دنیا،  ساخت این اسلحه را از طریق مهندسی معکوس در دستور کار قراردادند. 

کلام آخر 

حرکت ایران بر لبه فناوری در عرصه دستاوردهای دفاعی نیز نشان از آن دارد که ایران علاوه بر طراحی تسلیحات نظامی متناسب با شرایط خود؛ بر استفاده از دانش روز دنیا در این عرصه مانند استفاده از نانوتکنولوژی در بهره گیری از مواد پلیمری نیز پیشرفت‌هایی چشمگیری داشته است.

2727