اصغر سمیعی*
چیزی که واضح است اینکه چند نرخی نگه داشتن ارز یا هر کالای دیگری باعث ایجاد نوعی رانت برای عده ای می شود که می توانند آن کالا را با نرخ ارزانتر بدست بیاورند چه آن طایفه از قدرتمندان باشند یا ثروتمندان ، چه از صرافان باشند چه بازرگانان ، چه بهانه آن کمک به محرومان باشد و چه توسعه کسب و کار ، چه انگیزه آن خیرخواهانه باشد و یا سودجویانه اثر مخرب خود را بر اقتصاد خواهد گذاشت .
به هر روی درپنج سال اول دولت آقای دکتر روحانی این اتفاق مبارک نیفتاد در حالی که در مقاطعی به راحتی امکان انجام آن بود ، و بالاخره آنقدر برپائین نگه داشتن نرخ ارز به صورت دستوری و مصنوعی اصرارکردند تا در سال۹۷ فقط به بهانه تهدیدی که از طرف رهبر مستکبران صورت گرفت فنر قیمت ارز رها شد ومتاسفانه باعث صدمه فراوان به اقتصاد کشور و فعالان اقتصادی شد.
انتظار این بود که این تجربه باعث شود که مسئولان اقتصادی از رفتارهای غیر اقتصادی با اقتصاد کشور دست بردارند و با واقعی کردن نرخ ها و علامت ها دیگر باعث گمراهی مردم و فعالان اقتصادی نشوند ، و از رانت خواری تراست ها و صاحبان قدرت و ثروت جلوگیری کنند.
ولی متاسفانه بازهم با اعلام قیمت های غیرواقعی و ارزان و محدود باعث شدند بازار غیررسمی تقویت شود و سفته بازان اداره آن را به عهده گرفته و با ایجاد نوسانات مخرب باعث خالی شدن جیب مردم و پرکردن جیب خود شوند.
مسئولان به جای اینکه با اعلام نرخ واحد همه انرژی خود را صرف جلوگیری از تلاطمات و نوسانات در بازار ارز کنند هر از گاهی خودشان هم با تزریق منابع و یا با خودداری از تزریق دانسته یا ندانسته ، با تراست های رانت خوار و دشمنان کینه جو همراه شدند بدون اینکه توجه کنند، ممکن است که دشمنان اقتصادی ما و در راس آن حکومت مرتجع سعودی، با میلیارد ها دلار نفتی ، نبض بازار را به دست بگیرد و با کمک عمال خود در دوبی و اربیل و افغانستان و ترکیه و … به ایجاد تنش های رو به بالا یا رو به پایین در بازار بپردازد و با آشفته کردن بازار ذهن مردم را مشغول ، و آنها را نسبت به درایت مسئولان بدبینی کنند.
حقیر بارها عرض کرده ام تنها راهی که می شود دشمن را ناامید کرد قبول نمودن واقعیت ها و توضیح آن برای مردم است قیمت یعنی علامت و دادن علامت های واقعی مردم را از اشتباه بیرون می آورد و باعث تصحیح رفتار آنها می شود ، ولی قیمت غیرواقعی مسلما باعث گمراهی فعالان اقتصادی، گسترش بیکاری، افزایش واردات کالاهای غیرضروری، و خروج بی رویه ارز از کشور ، و رانت و فساد و خلاصه ضرر و زیان مردم و کشور خواهد بود.
*کارشناس ارزی
۲۲۳۲۲۳