تاثیرات حجاب بر سلامت روان از منظر روانشناسان
پوشش و حجاب میتواند در حوزه سلامت روان برای زنان ایمنی و احساس امنیت ایجاد کند.
به گزارش ، نشست «حجاب از منظر روانشناسی» از سلسله نشستهای چهارشنبههای عفاف در دانشکده علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
سکینه سلطانی، عضو هیأت علمی و استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در این نشست گفت: برخی تصور دارند که حجاب از اسلام گرفته شده است در حالی که با مراجعه به ادبیات جهانی میتوان به این نکته رسید که در همه ادیان به موضوع حجاب و عفاف پرداخته شده است.
وی در ادامه با استناد به مستند «انقلاب جنسی» اظهار داشت: در این فیلم تصاویری از خانمهایی با پوشش نمایش داده میشود که در سالهای ۱۸۳۵ تا ۱۹۰۰ در کشورهای مختلف و آمریکا زندگی میکردند؛ این بانوان با همین پوشش کامل میتوانستند همه فعالیتهای اجتماعی و خانوادگی را انجام دهند، بدون اینکه احساس کنند حجاب و پوشش برای آنها محدودیت آور است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه پس از رواج دیدگاههای استکباری و سرمایه داری پوشش را به عنوان مانعی برای حضور اجتماعی زنان مطرح کردند، گفت: این رویکرد رایج پوششی در آمریکا و در برخی دیگر از کشورها مورد پذیرش اجتماعی و قانونی قرار گرفته است؛ اکثر کسانی که در حوزه علم به صورت تخصصی کار میکنند مخالف این رویکرد هستند.
عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه به بررسی دیدگاههای مختلف در حوزه حجاب و عفاف پرداخت، گفت: در واقع پوشش و حجاب میتواند در حوزه سلامت روان برای زنان ایمنی و احساس امنیت ایجاد کند.
سلطانی در توضیح هرم سلسله نیازهای مزلو گفت: در واقع در این هرم دومین مرحله نیاز، نیاز به ایمنی و امنیت است؛ در واقع او بیان میکند که پوشش برای زنان امنیت میآورد همانطور که جواهرات گران بها نیاز به سیستمهای امنیتی و ایمنی بیشتری دارند چراکه اگر دسترسی بیشتر باشد امنیت هم کمتر میشود.
استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه با اشاره به پوشش زنان در دوران ماهاتما گاندی، اظهار داشت: در آن دوران شروع استعمار انگلیس بوده است و به تدریج این استعمار نیات خود را در لا به لای زندگی افراد بروز داده است.
سلامت روان با خودآرایی تناقض دارد
وی با اشاره به سخنان ماهاتما گاندی درباره پوشش زنان، گفت: او میگوید اگر نمایش دادن و آرایش زنان برای این است که مردان را به سمت خود متوجه سازند، در واقع با این هدف خودشان را کم ارزش میسازند.با این کار زنان برای اینکه نیازهای دیگران را پاسخ دهند خودشان را وسیله میکنند؛ یک فردی که نیاز به سلامت روان دارد در هیچ شرایطی خود را ابزاری برای پاسخ به نیازهای دیگران قرار نمیدهد.این استاد دانشگاه، تصریح کرد: در واقع عدم پوشش سبب میشود که امکان و دسترسی به نیازهای دیگران بدون تلاش و کوشش فراهم شود و این سبب نزول ارزش زنان میشود. نگاه ابزاری به زن معمولا در برخی افراد شبه روشنفکر دیده میشود.
پوشش و حجاب عزت آور است
وی در ادامه به دیدگاه ویلیام جیمز، پرداخت و گفت: او معتقد است زنانی که با دست و دلبازی و راحتی خودشان را در معرض نمایش میگذارند در واقع مورد طعن و سرزنش دیگران قرار میگیرند.در واقع برای حفظ ارزشمندی و جایگاه زنان باید به مبحث پوشیدگی و رعایت حدود توجه شود چراکه یکی از نیازهای اساسی انسان نیاز به عزت نفس است که خداوند در فطرت همه قرار داده است.
عضو هیأت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه انسانها حاضر نیستد برای نیازهای اقتصادی خودشان تمنا داشته باشند، افزود: در حالی که برای نیازهای دیگران و در راستای کمک رسانی این کار را انجام میدهند.سلطانی همچنین به دیدگاه دیگر متفکران و اندیشمندان جهان درباره حجاب و پوشش زنانه پرداخت و گفت: چارلی چاپلین به دختر خود سفارش میکند که از عریان شدن و عدم پوشیدگی پرهیز کند.
وی بیان داشت: کسانی که از روش عریانی برای معرفی خودشان استفاده میکنند تاریخ مصرف معین دارند و انقضای آنان به سرعت اتفاق میافتد و در عین حال افرادی که ارزشهای وجودی خودشان را به جای ارزشهای ظاهری نمایش میگذارند در جامعه ماندگارتر هستند و بیشتر الگو میشوند.
رسا