حجاب، موضوعی است که این‌روزها بحث داغ هر محفلی اعم از مجازی و غیرمجازی شده و عده‌ای در این میان تلاش می‌کنند این موضوع را همواره دستمایه اهداف سیاسی خود قرار دهند. این در حالی است که اگر تاریخ را ورق بزنیم، خواهیم دید که زنان ایران‌زمین از زمان مادها که نخستین ساکنان آریایی ایران بوده‌اند، حجابی کامل داشته‌اند و این روند در دوره‌های تاریخی بعد هم حتی ادامه داشته است. تا اینکه در دوره پهلوی اول با صدور فرمان کشف حجاب از سوی رضاشاه حجاب از سر بخشی از زنان برداشته شد.
البته صدور دستور کشف حجاب هم یکی از توطئه‌های دشمنان خارجی ایران بود؛ نمونه‌اش مریت هاکس بود؛ او در سال۱۳۱۱(قبل از اقدام کشف حجاب) به ایران آمد و انجام مطالعات بسیار در زمینه لباس زنان ایرانی در پایتخت، شهرها و روستاهای دیگر اقدامات لازم را برای تحریک رضاشاه و صدور فرمان کشف حجاب بعد از سفرش به ترکیه را انجام داد. اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران دوباره ورق برگشت. در اوج انقلاب و طی سال‌های ۵۶ و ۵۷ جاذبه خاص انقلاب شمار بیشتری از بانوان را به رعایت پوشش اسلامی متمایل کرد. نکته با اهمیت این است که مطابق حداقل ۱۰ نظرسنجی ملی، اعتقاد به اصل حجاب حداقل ۷۵ درصد و فراتر از آن است.
در همین راستا و به‌منظور بررسی دیدگاه مردم نسبت به مسئله حجاب، تصمیم گرفتیم تا پیمایشی با موضوع حجاب در کلانشهرهای کشور به انجام برسانیم. این نظرسنجی در سطح ۹کلانشهر کشور یعنی اصفهان، مشهد، تبریز، رشت، اهواز، کرج، همدان، شیراز و قم به انجام رسید و نمونه انتخابی از هرکدام از این شهرها نیز براساس سهم جمعیت این شهرها از جمعیت کل کشور انتخاب شده بود. در این نظرسنجی، ۸۴۷ نفر از بانوان ساکن این کلانشهرها شرکت کردند و به چند سؤال مشخص درخصوص موضوع حجاب پاسخ دادند. ضمن اینکه در بخش‌هایی از این نظرسنجی که مقایسه‌ای بین تهران و دیگر کلانشهرها صورت گرفته، از نظرسنجی قبلی همشهری که درباره نگاه زنان تهرانی به حجاب صورت گرفته بود، استفاده شده است.آنچه در ادامه آمده است بخشی از نظرسنجی همشهری است.
تحلیل یافته‌های فوق حاکی از این است که در کلانشهرهای کشور همچنان حجاب، مورد قبول اکثریت بانوان است و عموم زنان حتی با لغو الزام قانونی حجاب، تمایل به حفظ حجاب خود دارند.
مسئله بعدی، تفاوت بین تهران و سایر کلانشهرهای کشور است. هم بانوان ساکن تهران و هم بانوان ساکن سایر کلانشهرهای کشور، تقریبا به یک میزان پایبندی عملی به حفظ حجاب خود دارند اما درخصوص باور به اصل حجاب و همچنین برخورد قانونی با افرادی که حجابی غیرمتعارف دارند، در تهران نسبت به شهرستان‌ها تمایل بیشتری نسبت به تساهل و تسامح و همچنین آزادی پوشش در این زمینه وجود دارد که این مسئله می‌تواند هم ناشی از تفاوت فرهنگی و هم به‌دلیل اقتضائات زندگی در شهری مانند تهران باشد که حداکثر تنوع فرهنگی و اجتماعی را در کشور دارد.
اگر مدرنیته را جریانی بدانیم که سبب تحقق و بروز فردیت و استقلال هویتی و همچنین ارائه سبک‌های زندگی جایگزین می‌شود و چنانچه بپذیریم که فضای فرهنگی و اجتماعی کشور نسبت به گذشته تغییر کرده و یا حداقل در حال تجربه تغییراتی اساسی است، لذا باید خواسته یا ناخواسته سیاست‌هایی را اتخاذ کنیم که سبب به حداقل رسیدن تعارض منافع شده و فراگیری حداکثری داشته باشد تا کشور دچار فرسایش سرمایه‌های اجتماعی و اقتصادی نشود.
بیشتر بخوانید:
۲۱۲۲۰
