چندی پیش دونالد ترامپ در سفری اعلام نشده وارد بغداد شد و با کمترین بازتاب موثر به ایالات متحده بازگشت. او بعدها گلایه کرد که در حالیکه کشورش در یک دهه اخیر 7 تریلیون دلار در این منطقه هزینه کرده، خلبان هواپیمای حامل او هنگام فرود، ناگزیر از خاموش کردن چراغ ها بوده است. در سلسله تفاوت هایی آشکار، انتظار می رود که سفر رئیس جمهور ایران به عراق، با تجدید توافق درباره مرزهای دو کشور، عقد قراردادهای تجاری، سخنرانی در پارلمان عراق و دیدار با آیت الله سیستانی دارای اهمیتی تاریخی و با دستاوردهای کم نظیر در روابط ایران و عراق باشد. این دو تصویر به خوبی نشان دهنده شکست آمریکا در جنگ عراق و مهمتر از آن ناتوانی از گسستن پیوندهای تاریخی دو کشور است.
سفر روحانی به عراق، باید بتواند این واقعیت را که عراق و ایران حوزه نفوذ طبیعی یکدیگرند با تصویر یکسره منفی و نادرست – حداقل در بخشی از جهان عرب- از ایران جایگزین کند؛ تصویری که سالها با تبلیغات غرب جعل شده است. در این تصویر، ایران بعد از سقوط صدام حسین به قدرت برتر در عراق بدل شده و به یاری گروه های شبه نظامی شیعه در حال تبدیل کردن این کشور به حوزه نفوذ انحصاری و جزئی از برنامه بزرگ در شکل دادن به هلال شیعی است.
پیام روحانی در اثبات نادرستی این تصویرسازی گویای برداشت واقعی تر ایران از جایگاهی خواهد بود که عراق در منظومه استراتژیک ایران در اختیار دارد. از دیدگاه ایران، عراق پساصدام تلاقی گاه ایران و جهان عرب و دروازه ای است که نه تنها ایران را به دنیای تجارت و امنیت مدیترانه ای متصل می کند بلکه در آنسو، دنیای عرب- مدیترانه ای را نیز به ایران می رساند.
عراق تنها در صورتی می تواند نقش تاریخی خود در این مفصل بندی ژئوپولیتیکی را ایفا کند که همچنان متحد، یکپارچه، نیرومند و بی طرف بماند و از این طریق، بدون وابستگی به سایر کشورها قادر به انجام رسالت طبیعی و جغرافیایی خود باشد.
به همین دلیل است که ایران اگرچه از کثرت گرایی قومی و مذهبی در عراق متحد حمایت می کند اما به همان اندازه با طائفه گری و به انحصار گرفتن قدرت سیاسی در آن مخالف است و باز به همین دلیل است که ضمن تاکید بر استقلال عراق، برخورداری این کشور از روابط آزادانه با سایر کشورهای همسایه و جهان را نقطه قوتی می داند که می تواند تامین کننده خواست واقعی ایران در داشتن همسایه مستقل و قدرتمند که تحقق بخش منطقه ای قویتر است نیز باشد.
52310