قلعه‌ها علاوه بر نمایان کردن جنبه تاریخی یک منطقه یا یک شهر، از لحاظ معماری نیز مورد توجه بسیاری قرار می‌گیرند. شاید برایتان جالب باشد بدانید این قلعه ها که اکنون به عنوان آثار تاریخی به شمار می‌روند، در گذشته چه کاربردی داشته‌اند.
به عبارتی دیگر هدف از ساخت این بناهای باشکوه چه بوده است؟ برخی از قلعه‌ها کاربرد نظامی داشته و برخی دیگر به منظور اداره شهر ساخته شده‌اند. همچنین موارد دیگری نیز به عنوان کاربرد قلعه و هدف ساخت آن وجود دارد. به طور کلی موقعیت قرارگیری یک قلعه، کاربرد آن را نمایان می‌کند. از آنجا که قلعه مارکوه خارج از شهر و روستا بنا شده‌است، می‌توان فهمید که کاربرد آن از نوع نظامی بوده است. دژهای نظامی با هدف دفاع از مردم در برابر دشمن ساخته شده‌اند.
از ویژگی‌های قلعه مارکوه
مارکوه، قلعه‌ای واقع در استان مازندران است. این بنا در طبیعت کتالم در رامسر ساخته شده‌است. از این رو چشم‌انداز بسیار زیبا و کم‌نظیری دارد. اگر به شمال کشور خصوصا استان مازندران سفر می‌کنید، حتما به این اثر تاریخی که از آثار ملی ایران نیز به شمار می‌آید سری بزنید.
موقعیت مکانی این سازه به گونه‌ای است که طبیعت فوق زیبای شمال کشور را به همراه آب‌های متلاطم خزر در یک قاب به تماشا می‌گذارد. علاوه بر چشم‌انداز فوق‌العاده آن، همچنین وجود چشمه‌های آب گرم اطراف این قلعه افراد زیادی را برای بازدید به این منطقه می‌کشاند. از آنجا که این بنای تاریخی نزدیکی محدوده تنکابن و رامسر واقع شده، رزرو هتل رامسر به نزدیکی شما به این محل کمک زیادی می‌کند.
تاریخچه قلعه مارکوه
آنطور که گفته می‌شود این قلعه در قرن سوم اسلامی ساخته شده‌است. با این وجود نوع معماری قلعه و اهمیتی که قلعه‌ها در عهد باستان داشتند، این تفکر و احتمال را به وجود می‌آورد که مارکوه قلعه‌ای از دوره ساسانیان بوده باشد که در زمان پس از اسلام بازسازی شده و مورد استفاده نظامی قرار گرفته است.
در برخی منابع تاریخی ازجمله زبده‌التواریخ و کتاب خواجه رشیدالدین گفته می‌شود که این قلعه توسط اسماعیلیان تسخیر شده است. در واقع اسماعیلیان از طرف الموت به سمت قلعه مارکوه آمده و آن را محاصره کرده‌اند. آنها ابتدا با گرفتن قلعه الموت بر جاده ابریشم تسلط پیدا کردند و سپس با به انحصار درآوردن قلعه مارکوه بر گیلان حاکم شدند.
یکی دیگر از افرادی که به این قلعه اشاره کرده است اعتمادالسلطنه است. وی در زمان قاجار کتاب خود را نگاشته و در آن به قلعه مارکوه اشاره کرده است که درحقیقت اشاره‌ای به مختصات قرارگیری این بنای تاریخی داشته است. جالب است بدانید در این قلعه سفال‌های زیادی اغلب به شکل کوزه یافت شده‌است که گمان می‌رود برای استفاده از آب از آنها بهره می‌بردند.
این مطلب را هم بخوانید: بهترین مراکز خرید رامسر
مسیرهایی که شما را به قلعه مارکوه می‌رساند
اگر بعد از تنکابن 15 کیلومتر در مسیر رامسر پیش بروید، به جاده میرزا کوچک خان جنگلی می‌رسید، سپس سه کیلومتر دیگر پیش بروید تا به تابلوی مارکوه برسید. پس از آن به چپ بپیچید تا وارد جاده تلار شوید. اگر دو کیلومتر دیگر بپیمایید به مسیر مخصوص مارکوه می‌رسید.
یکی دیگر از مسیرهای پیش رویتان این است که از روستای هریس وارد جاده جنت رودبار شوید. سپس به سمت راست یعنی به طرف کرد محله بپیچید. بعد از تقاطع نیاسته می‌توانید تابلوی مارکوه را مشاهده کنید. بنابراین از روستای نیاسته نیز به دو راهی می‌رسید که مسیر قلعه مارکوه را برای شما نمایان می‌کند. اگر مسافر شمال کشور یا استان مازندران هستید، می‌توانید با استقرار در هتل رامسر به سادگی به این قلعه دیدنی دسترسی داشته باشید چرا که مسیر طولانی در پیش نخواهید داشت.
سبک معماری قلعه مارکوه
وقتی گفته می‌شود تماشای این قلعه را از دست ندهید، شاید گمان کنید صرفا به دلیل جنبه تاریخی و اثر ملی است. هرچند که اگر هم فقط به همین دلیل هم از آثار تاریخی بازدید کنید، فرهنگ غنی جامعه را نشان می‌دهید. ولی معماری یک اثر تاریخی که از قرون قبل به جای مانده است مسئله دیگری است که علاقه‌مندان بسیاری را جذب می‌کند. طبیعتا بخش عمده‌ای از این سازه تا به امروز تخریب شده است و چیزی که از آن نمایان است صفر تا صد هنر و مهارت به کار رفته در آن نیست. اما از همین معماری به جای مانده نیز می‌توان اطلاعات جالبی از آن دوره به دست آورد.
این بنای 600 متر مربعی، اکنون فقط دارای یک ورودی در قسمت شمال شرق است و اتاق بازسازی شده‌ای از سنگ لاشه و ملات و سیمان که مکان استقرار نگهبانان فعلی قلعه است. ازجمله چیزهای دیگری که در این قلعه دیده می‌شود بقایای چند اتاق و همچنین پلکانی است که به برج‌های جنوب شرق و جنوب غرب متصل می‌شود.
سنگ و ساروج و گچ، عمده مصالح به کار رفته در این قلعه هستند. اگر قصد بازدید از قلعه مارکوه را دارید پیشنهاد می‌شود روشنی روز را برای این کار انتخاب کنید تا بتوانید استفاده کافی را از این بنای باشکوه ببرید. اگر دنبال دسترسی آسوده هستید، هتل رامسر بهترین انتخاب است.
