مطالبات ایران در پایان ۶۰ روز از طرف های اروپایی چه خواهد بود؟
مسائل مربوط به برجام با اداره کل برجام و معاونت سیاسی وزارت خارجه است و معاونت سیاسی با این بخش ها همکاری می کند. همکاران ما در جلسات توجیهی آنها حضور یافته و از آخرین تحولات با خبر می شوند. در بخش سازوکار SPV و در نهایت اینستکس معاونت سیاسی این وزارت خانه سازمان های اجرایی داخل کشور را سازماندهی کرده و نمایندههای سازمانهای اجرایی مانند بانک مرکزی در این جلسات از طرف خود صحبت کردند و در جلسات تخصصی وزارت خارجه از جانب کسی صحبت نمی کند. آنطور که مطلع هستیم اولین تراکنش مالی اینستکس هفته گذشته انجام شده است. اینکه این کانال مالی و خط اعتباری در نظر گرفته شده از سوی اروپا برای تهران کافی بوده و جوابگوی نیاز تهران خواهد بود یا نه به حوزه کاری عراقچی و مشورت هایی که با مقامات مختلف کشور دارند، برمیگردد و در واقع پاسخ ملی و حاکمیتی برای آن تعیین می شود.منتظر نشست وزرای۱ +۴ هستیم که نشست بسیار مهمی خواهد بود.
شما میفرمایید که اروپا یک سری اقدامات را انجام داده و اولین قدم آن این بود که اینستکس را راه اندازی کردند و همانطور که اعلام شده اولین تراکنشها انجام شده است، این کار اولا دیر انجام شد دوما مستلزم زمان بیشتری است برای اینکه کشورهای دیگری که اعلام آمادگی کردند، بتوانند به اینستکس بپیوندند و خط اعتباری که اروپا برای ایران در نظر گرفته به میزان کافی برای تهران باشد که این موضوع باز هم زمانبر است؛ سوالی که برای ما پیش آمده این است که تهران زمان خاصی را مشخص کرده و آن زمان رو به اتمام است، با این تفاسیر در حال حاضر شرایط به چه صورت خواهد بود؟
اینکه شما میفرمایید زمانبر است، من منظور شما را از زمانبر بودن را نمیفهمم.
منظور من روند پیوستن کشورهای جدید به اینستکس و تأمین خط اعتباری بیشتر برای این سازوکار است.
تشخیص این موضوع با من نیست، این یک موضوع تخصصی و یک تصمیم ملی است که ببینیم آیا این اقداماتی که تا الان صورت گرفته، برای منویات جمهوری اسلامی پاسخگو هست یا نه، این اولا تا حدودی به مواضع اروپاییها برمیگردد که مواضع خود را در نشست وزرا روشنتر کنند، باید گزارش به مقامات بیاید، آن را بررسی کنند و میبینند که پاسخگو هست یا نیست و من نمیتوانم الان به شما جواب دهم که پاسخگو هست یا خیر.
در مورد اینکه زمانبر است اینها همه به اهدافی که طرف اروپایی میخواهد تبیین کند برمیگردد و اینکه چه کاری انجام دهند و چه کاری انجام ندهند و من نمیدانم چه شیوهای اتخاذ میشود و چه شیوهای قانع کننده است، آن چیزی که مسلم است این است که ایران به دنبال این بوده که برجام که دستاورد بزرگی برای منطقه، جهان و کشورهای مختلف در جهت ثبات و امنیت جهان است که در نوع خود در خاورمینه بینظیر است؛ در خاورمیانه که اغلب کشورها مشکلات خود را از طریق جنگ و دعوا حل میکنند، این اولین بار است که موضوعی به این مهمی در سازوکار جمعی توانسته به نتایج بسیار خوبی برسد، اما اینکه حالا همه باید از مزایای این دستاورد استفاده کنند، این حق ایران است که بخواهد همه استفاده کنند اینکه یک عده هزینه کنند و یک عده دیگر استفاده کنند، بی معناست.
بنابراین موضع ایران یک موضع به حق و مشروع و برای همه دنیا قابل فهم است و هیچ چیز پیچیدهای که دنیا نفهمد وجود ندارد و الان چین میگوید حق با ایران است، اروپا میگوید حق با ایران است، روسیه میگوید حق با ایران است، کشورهای کوچکو بزرگ همه میگویند حق با ایران است، متحدان آمریکا میگویند حق با ایران است، مخالفان آمریکا میگویند حق با ایران است، امروز در دنیا هیچ کسی در این باره که ایران قدمهای خود را به حق و عاقلانه برداشته، حتی در مقطع فعلی تردید ندارد و این به نظر من موقعیت بسیار ویژهای برای ایران ایجاد کرده. بنابراین باید منتظر بود تا این مکانیزم بیشتر توضیح داده شود، آن چیزی که مهم است این است که این مکانیزم راه افتاده و شروع به کار کرده، این موضوع مهم است، اما اینکه آیا این مکانیزم پاسخگوی نیازهای ایران است یا خیر، سوالی است که باید در روزهای آینده به آن پاسخ داده شود.
آقای انصاری موضوعی که شما اشاره کردید به رایزنیهای تهران با سایر کشورها بازمی گردد. ما جدا از بحث اینستکس تعاملات دوجانبه با سایر کشورها از جمله روسیه٬ چین٬، ترکیه٬ عراق٬ هند و … را هم دنبال می کنیم این رایزنیها به چه صورت در حال پیگیری است؟
من مطلب شما را تأیید میکنم، ایران رایزنیهای گستردهای را با کشورهای مختلف دنیا شروع کرده است، از حوزه آمریکای لاتین گرفته تا اروپا، آسیا و تا هرجایی که ما احساس میکنیم فرصتی است رایزنی صورت گرفته، چون ایران کشوری است که تجارتش در صحنهای بسیار گستردهای انجام میشده بنابراین ما با همه کسانی که در گذشته با ما ارتباط داشتند و دارند در تماس هستیم و کار انجام میدهیم و نطقهای که بسیار مهم است در دوران بعد از برجام و قبل از برجام یعنی تحریمهای قبل از برجام، دوره اول و دوره دوم تفاوت برخورد کشورها با ما است همانطور که من در بحث قبلی عرض کردم ما در تحریمهای دوره قبل یک همدردی جهانی با ما وجود دارد و میگویند حق با شما است، شما خوب عمل کردید، شما عاقلانه عمل کردید.
به واسطه همان صبر استراتژیکی که آقای دکتر ظریف گفتند؟
نه صبر استراتژیک از جانب ما مطرح میشود، صحبتهایی که من میکنم از طرف آنها است، آنها معتقدند که ایران بسیار خوب عمل کرده و تعهدات خود را انجام داده، بسیار صبور بوده در مقابل تحریمهای طرف مقابل و ما مراودات را با کشورهای مختلف شروع کردیم، نکتهای که مهم است این است که همه کشورها برخوردشان در گذشته که تحت تحریمهای سازمان ملل بودیم و تحت تحریم کشورهای مختلف و بخشهای مختلف بودیم با شرایط فعلی تفاوت بسیار ملموسی دارد، اما اینکه این ارتباطات چه چیزی برای ما داشته، سوالی است که باید به دنبال پاسخ آن باشیم. ما با هر کشوری با یک شیوه جدید، متناسب با خواست آن کشور وارد تعامل شدهایم، ما در دوره اخیر سعی کردیم کاری کنیم که طرف تجاریمان کمتر آسیب ببیند و نشستیم و با هم صحبت کردیم که چه راههایی را انتخاب کنیم علی رغم فشارهای سیاسی و خفت گیریهای آمریکا و خارج شدن آنها از حوزه سیاست و تشریفات ما راه گفت و گو را پیش گرفتیم درحالی که واشنگتن دست به راهزنی سیاسی می زند. آنها افرادی را به شرکتهایی که طرف تعامل ایران هستندفرستاده و صاحبان شرکت ها را تهدید میکنند و مانند دقیقا مانندخفت گیریهایی که گاهی اوقات اخبارش در روزنامهها می خوانیم عمل می کنند و اصلا برایشان مهم نیست مثلا سفرای آمریکا در کشورهای مختلف دست به تهدید می زنند و این امری عادی برای واشنگتن به حساب می آید. درنتیجه ما متوجه شرایط طرفهای تجاری خود هستیم و لازم است که با آنها رایزنی کرده و به راهکارهایی دست یابیم که برای طرفین سودآور باشد. همین نوع نگاه تفاوتی است که در این دوره نسبت به دوران قبل وجود دارد. علت آن هم این است که طرف مقابل میخواهد با ما کار کند ولی باید برای آن راهی پیدا کند، جز ۳ – ۴ دولت همه کشورهای دنیا شامل این موارد می شوند.
یعنی تهران برای برقراری سازوکارهای مالی دوجانبه با تمام کشورهایی که اعلام آمادگی کردند رایزنی کرده است؟
بله از کشورهای کوچک تا کشورهای بزرگ، از کشورهایی که به شکلی متحد آمریکا بودند یا اینکه در کمپ آمریکا نبودند، ما با همه این کشورها مراودات داشتیم و با همه این کشورها توسعه اقتصادی را پیدا کردیم. من میتوانم بگویم که ما با بیشتر کشورها به موافقت رسیدیم.
گفته می شود بسیاری از کشورها به واسطه یکجانبه گرایی آمریکا به سمت معاملات با ارزهای داخلی خود روی آوردند و از طرف دیگر نگرانی از بابت کاهش ارزش دلار هم به این موضوع دامن می زند، شما این تحلیل را قبول دارید؟
من میخواهم بگویم که انقلاب اسلامی ایران آغاز افول و تصوری بود که در ذهن جهانیان نسبت به آمریکا وجود داشت، شما بر فرض مثال مقایسه کنید که در قبل از انقلاب یک ناو آمریکایی که جا به جا میشد، حکومتها جا به جا میشدند، اما الان در ذهن مردم منطقه یا در اذهان ایرانیان اصلا چنین چیزی وجود ندارد، آمریکا اراده میکند که یک سری اتفاقات در سوریه بیافتد، آمریکا اراده میکند که یک سری کارها در لبنان انجام شود، اما نمیشود، یمن بشود، اما نمیشود، عراق بشود، اما نمیشود، افغانستان بشود، اما نمیشود، این اتفاق را شما از انقلاب اسلامی بگیرید و بیایید تا امروز، امروز این وضعیت در منطقه بسیار جدی است یعنی واقعا در یک دورانی ملت ما آن خشم و خصومت و دشمنیشان با آمریکا زبان زد بود، امروز آمریکا در منطقه در تمام ملتهای منطقه جا ندارند، شما حساب کنید ناتو به رهبری آمریکا امروز بعد از ۱۸ سال در افغانستان چه وضعیتی دارد، او التماس میکند برای مذاکره، طالبان از طرف دیگر شرط میگذارد که چگونه حاضر به مذاکره است، این وضعیت کلی آمریکاست. در بحث ایران هم همین است به مراتب هم بیشتر است، شما تصور کنید چه کسی پیش بینی می کرد که این اتفاقات برای پهپاد آمریکایی رخ دهد؛ هیچکس. در ذهن هیچ یک از مردم دنیا نمی گنجید که ایران تحت این همه تحریم به چنین توانمندی دست پیدا کرده و زمانی که اراده کند، پهباد آمریکایی را میزند.
و بعد از آن هیچ اتفاقی نمی افتد؟
حالا اینکه بعد از آن هیچ اتفاقی نمیفتد من نمیخواهم وارد این حوزه شوم، من میخواهم قسمت ایران را توضیح دهم. ایران میگوید اگر کسی وارد مرزهای من شود، مرزهای من خط قرمز است و اگر بیاید دیگر برنمیگردد و اقدامات لازم را انجام میدهد بنابراین وضعیت آمریکا از نظر سیاسی و از نظر ابهت بینالمللی به نظر من با گذشته بسیار متفاوت است و ایران عامل اصلی آن بوده، اما اینکه ما چگونه باید این اوضاع را هدایت کنیم، سختترین بخش آن بخش اقتصادی است، با همه دنیا ارتباط داریم و ارتباطات انجام میشود، تجارت انجام میشود و آن چیزی که آمریکاییها از تحریم به دنبال آن بودند یعنی تغییر مواضع ایران به هیچ وجه اتفاق نخواهد افتاد چرا؟ چون اولا ایرانیها ۴۰ سال است که با تحریم زندگی کردند و چیز جدیدی نیست، راههای آن را پیدا کردیم و در آینده هم پیدا خواهیم کرد، آن چیزی که به ملت ایران تحمیل میشود، هزینههای سنگین تحریم است. بله ما در حال حاضر برای صادر کردن اجناس خود هزینهمان افزایش پیدا کرده، برای وارد کردن اجناسمان هزینهمان افزایش پیدا کرده، اما آن چیزی که ما بخواهیم و نتوانیم به آن دست پیدا کنیم، وجود ندارد.
آقای انصاری شما اشاره کردید به تلاش ایران برای برقراری تعاملات دوجانبه با کشورهای مختلف، بحثی که مربوط به بحث روز میشود، استفاده از ارز دیجیتال است، زیرا گفته میشود بلاکچینها و کدهایی که از طریق ارز دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرند غیرقابل ردیابی هستند و چینیها هم آن را بنیان گذاشتهاند در ساختار وزارت خارجه در مورد استفاده از این نوع ارز صحبتی شده، زیرا دولتها شنیدهاند میتوانند از آن استفاده کنند.
ببینید بحث ارز دیجیتال یک بحث بسیار بسیار نو و جدید است نه تنها در ایران بلکه در همه دنیا و به ویژه بانکهای مرکزی دنیا در موردش صحبت و آن را بررسی میکنند و به نظر میرسد در آینده بحث ارز دیجیتال یک بحث بسیار جدی برای بانکهای مرکزی در ایراناند و وضعیت هم همینگونه است، بخشهای مختلف، سازمانهای مختلف و نهادهای مختلف بحث ارز دیجیتال را بررسی میکنند، طبیعی است که با توجه به تحریمها استفاده از ارز دیجیتال میتواند هم مزایایی داشته باشدو هم میتواند خطراتی برای کشور داشته باشد.
شما از احتمال وجود خطراتی در صورت استفاده از ارز دیجیتال صحبت می کنید. چه باگ ها و حفره های امنیتی در این زمینه وجود دارد؟
اجازه بدهید وارد این موضوع نشویم، چون میتواند بد آموزی داشته باشد، این موضوع توسط نهادهای مختلف که در رأس آن بانک مرکزی است بررسی میشود، شما گاهی اوقات اخباری را میشنوید که عدهای دارند بیت کوین تولید میکنند و هزینههای سنگینی را بر دوش کشور میگذارند و باید ساز و کاری برایش اندیشیده شود که آیا این خوب است یا خوب نیست، اگر خوب است در چه چارچوبی باشد و اگر بد است چگونه باید با آن برخورد شود، اینکه برخی می گویند ارز دیجیتال بد است دیگر اینگونه نیست، ارز دیجیتال در دنیا یک واقعیت است، اما اینکه در چه چارچوبی مورد استفاده قرار بگیرد، این موضوع مورد بحث است، آیا بانک مرکزی وارد آن شود یا سازمانهای دیگر باشد، آیا رسمی باشد و یا غیررسمی باشد.
ما در شرایطی شاهد ظهور تکنولوژیهای جدید و نوظهور هستیم که یکی از آهان ارز دیجیتالی است و بحث یک جانبه گرایی آمریکا میتواند یک موضوع از رده خارج باشد، زیرا کشورهای مختلف به دنبال انتقال تکنولوژی هستند، نظر شما در این باره چیست؟
ببینید یکی از راههای نجات اقتصاد ایران، اقتصاد دانش بنیان است، زیرا تنها چیزی که میتواند با اقتصاد سوپسیت زده ایران مقاومت کند، حوزه اقتصاد دانش بنیان است، زیرا ارزش افزوده آن خیلی بالا است، ارزش افزوده اقتصاد دانش بنیان که امروز در تمام کشورهای دنیا مانند کشورهای اروپایی مورد استفاده در جریان است، به این شکل است که همه دارند صنایعی که ارزش افزوده کمی دارد واگذار میکنند و میروند به سمت ارزش افزوده زیاد یعنی تکنولوژیهای دانش بنیان، یک مثال کوچک میزنم، خود شما بهتر میدانید، ولی حالا شاید شنوندهای سوالی را مطرح کند، فرض کنید که در حوزه دارو یک سرمایه گذاری ۱۰ دلاری انجام میدهید یک قرص تولید میشود ۲۰۰ دلار، شما چه صنعتی میتوانید در دنیا داشته باشید که این ارزش افزوده را به شما بدهد؟ هیچ صنعتی در دنیا وجود ندارد مانند فولاد، آلومینیوم، مس و هر چیزی که مربوط به صنعت غیر دانش بنیان باشد. بنابراین دنیا و به ویژه کشورهای پیشرفته از نظر من بعد از ۴۰ سال کار کردن در حوزه اقتصادی کشور تنها راه نجات اقتصاد ایران، اقتصاد دانش بنیان است بنابراین ارز دیجیتال و اصولا بحث در حوزه دیجیتال و ارزهای دیجیتالی و کارنسیهایی که غیر قابل دنبال کردن هستند، بخشی از این دانش بنیان است، ایران هم در این حوزه اطلاعات خوبی دارد من به خوانندههای شما اطمینان میدهم که ایران در حوزه ارز دیجیتال اطلاعات خوبی دارد یعنی اطلاعاتش از دنیا عقب نیست همانطور که در همه حوزههای دانش بنیان اطلاعات ایران عقب نیست.
عملیاتی شدن استفاده از ارز دیجیتال به این بر میگردد که بررسیهای این امر در داخل کشور نهایی شود؟
بله، باید قوانین و مقررات و ساز و کارش را تهیه کنند مانند حوزه سایبر است، در حوزه سایبر باید ببینیم چه چارچوبی باید انجام دهیم، در حوزه مجازی فعالیتهایی انجام میشود که گاهی اوقات یک ملت را ناراحت میکند، ولی اتفاق میفتد. چه کار کنیم که اینها قانونمند شوند و ارتباطشان با کشورهای خارجی چگونه باشد؟ اینها بحثهای نو و تازهای است که در این حوزه انجام میشود.
اگر موافق باشید در رابطه با بحثهای تحریمهای پتروشیمی و اینکه آمریکا بعد از تحریم نفت به فکر تحریم پتروشیمی افتاد. شما توضیحاتی را در این باره به خبرنگاران ارائه دادید، ممکن است برای مخاطبان ما توضیح دهید که بعد از تحریمها ایران چه مسیری را طی میکند، خصوصا بعد از بحث پتروشیمی و نفت؟
ببینید تقریبا ایران چند قلم کالاهای اساسی دارد، میخواهم بگویم که بیش از ۸۵ الی ۹۰ درصد صادرات ایران در چند قلم کالا است، یکی بحث نفت است، یکی پتروشیمیها است و یکی بخش فولاد و فلزات است و دیگر بخش مس و حوزههای آن، این ۴ قلم کالای اصلی صادراتی ایران است، همه اینها در تحریم هستند که این تحریمها جدید نیستند، اما در حال حاضر پتروشیمی را سرسختتر مطرح کردند، پتروشیمی از گذشته هم تحریم بود الان باز هم در تحریم قرار دارد و فروش آن تحریم است، نفت هم تحریم است، بجز نفت که کد دارد و هر کسی میتواند متوجه شود که این نفت از کجا آمده، مابقی اجناس کد ندارند، ما نفت را صادر میکنیم که کددار هم هست که ماهوارهها مراقب همه کشتیها هستند، همانطور که به شما گفتم ما نه در تهیه اجناس دچار مشکل هستیم و نه در صادرات، مشکلی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، فشار بر مردم است، هزینههای تحریم بالا است، ما در دوره قبل وقتی تحریمها شروع شد، ۱۰ تا سانتریفیوژ داشتیم، در پایان دوره اول تحریمها ۲۰ هزار سانترفیوژ داشتیم و در دوران بعدی هم شما توانمندیهای ایران در زمینههای مختلف علی الخصوص صنایع دانش بنیان و علمی و دفاعی اول تحریمها را ببینید بعد از برجام و تا آخر که پهباد آمریکایی را پایین آوردیم.
آن چیزی که به مردم فشار میآورد، هزینههای تحریم است و این چیزی است که باید ما به دنیا اطلاع رسانی کنیم و این حق را به خودمان بدهیم که اقداماتی انجام دهیم که این تحریمها متوقف شود و به نظر من این جمله را آقای وزیر بارها استفاده کردند، واقعیت این است که آمریکا تروریسم اقتصادی را آغاز کرده، جنگ اقتصادی را آغاز کرده، امروز جنگ در دنیا جنگ سایبری است که ممکن است افراد یکدیگر را نبینند الان اختلالهایی که آمریکا در سیستمهای سایبری ما ایجاد میکند، این جنگ سایبری است، تحریمی که آمریکا علیه ملت ایران ایجاد کرده یک جنگ است. جنگی که کودکان و افراد بیمار تحت فشار هستند. بنابراین ما باید این بحث به گوش دنیا برسانیم که آمریکا جنگ را شروع کرده است.
آقای انصاری در صحبتهای خود اشاره کردید ما در بحث صادرات و واردات مشکلی نداریم، این سوال پیش میآید که کشورهای اروپایی، شرکتهای بزرگ و حتی کشور چین به دلیل اینکه خصوصی هستند با ایران وارد تعامل نمیشوند و دادوستدها انجام نمیشود. در رابطه با این جمله که فرمودید ما در بحث صادرات و واردات مشکلی نداریم توضیح دهید.
من نگفتم که مشکل نداریم، گفتم هزینه آن سنگین است، اما خود هزینه سنگین هم مشکل است، امروز رقابت در حوزه کالای غیر دانش بنیان بسیار شدید است. یعنی شما جنسی را که بازاری برایش پیدا کردهاید وقتی میخواهید از این مسیر تحریمها دوباره به آن مسیر برسید هزینه شما افزایش پیدا میکند و دیگر شما نمیتوانید رقابت کنید، این مشکل کار است. نمیگویم مشکل نیست، میگویم مشکل نوعش متفاوت است، آیا ما میتوانیم صادرات داشته باشیم؟ بله میتوانیم، اما وقتی وارد آن بازار شدیم، کسی آن جنس را از ما نمیخرد، ما بر فرض مثال جنسی مانند یک فولاد پیشرفته را به یک کشور اروپایی صادر میکردیم، در آنجا با ۱۰ نفر در دنیا رقابت میکردیم، این رقابت از ما گرفته شده است چرا، چون هزینه صادرات افزایش پیدا کرده است، ما جنسی را که وارد میکردیم برای به کارگیری در تولید، این جنس الان وقتی که وارد میشود، قیمتش به گونهای است که تولید را برای ما بسیار غیر مقرون به صرفه میکند، اما به گونهای نیست که ما نتوانیم صادر کنیم، اما هزینه آن به شکلی است که شما شاید دیگر این کار را انجام ندهید. بنابراین به این دلیل است که ما باید در داخل کشور برای کسانی که صادرات میکنند تسهیلات بیشتری قائل شویم و کمکشان کنیم تا صادراتشان را انجام دهند، برای کارخانههایی که نیاز به مواد اولیه دارند باید قانون و مقرراتی گذاشته شود که مواد لازم را به دست آورند به گونهای که مقرون به صرفه باشد، بنابراین این مسئله به ما برمیگردد که چه ساز و کاری ایجاد کنیم که هزینه تحریم به روی مردم اثرش کاهش پیدا کند.
آقای انصاری یک سوال تخصصی از شما داشتم اینکه در خبرها خواندیم آقای مهاتیر محمد گفتند که میخواهند برای مالزی سیستم ارزی را در نظر بگیرند که ارز داخلیشان نیست، یک ارز بین المللی است، یک چنین چیزی در شرایط فعلی منطقه ما قابل انجام شدن است؟
اتفاقا یکی از بحثهای ارز دیجیتال در رابطه با همین موضوع است و بعضی چنین تعریفی برای خود انجام میدهند که عملی است، زیرا شما باید ارزی که تولید میکنید را تضمین کنید، آن ارز دیجیتالی که تولید میکنید باید تضمینش کنید، چگونه میتوان آن را تضمین کرد؟ کشور میتواند تضمین کند اگر کسی این ورقه من را در اختیار داشت، ۱۰۰ دلار ارزش دارد، ورقه را به من تحویل دهد و ۱۰۰ دلار خود را بگیرد.
یعنی اگر ما یک ارزهای بین المللی را داشته باشیم، میتوانیم آن را جایگزین دلار کنیم و برایش ضمانت اجرایی قرار دهیم؟
سرنوشت با این ارزهای دیجیتالی به شدت در خطر است ضمن اینکه سوء استفادهای که آمریکاییها از دلار کردند، در تجارت با دنیا امروز دنیا را به این نتیجه رسانده که باید از اسارت دلار بیرون بروند. تحقیری که آمریکاییها اروپاییها را کردند و تحقیری که آمریکاییها چین و روسیه را کردند و متحدان خود را به دلیل اینکه اقتصادشان وابسته به دلار بود امروز همه دنیا را به این نتیجه رسانده که اگر این اسارت ادامه پیدا کند شما به شدت ضرر خواهید کرد بنابراین هم تکنولوژی در جهت ضدیت با دلار است و هم رویکردهای مردم.
ترامپ که تیر خلاص بود! بحث دیگری که وجود دارد این است که رایزنیهایی که ما در حاشیه اجلاس سیکا و شانگهای داشتیم، خصوصا اجلاس شانگهای با شرایط خاصی همراه شد که در آنجا بحث نفتکشهای ژاپن مطرح بود و موقعیتی که ما در آن قرار گرفتیم که فضایی مهیا شد و روسای جمهور کشورها دور هم جمع بودند با توجه به اینکه سیکا یک اجلاس غیرعلنی و آمریکایی است، شما تا چه حد دیدید که ایران بتواند رایزنیهای مثبتی داشته باشد و یک اجماع و همگرایی در شانگهای ایجاد کند؟
آن ۲ – ۳ روزی که شما به آن اشاره داشتید یعنی اجلاس شانگهای و سیکا، آقای رئیس جمهور با ۷ الی ۸ تفر از رهبران مهم جهان ملاقات کردند که رویداد مهمی بود زیرا در عرض ۲ روز رییس جمهور موفق شد که با بزرگترین رهبران جهان مانند ژاپن، چین، روسیه، ترکیه و همه کشورهای مطرح ملاقاتهای بسیار سودمندی داشته باشند، این مسئله جایگاه مهمی دارد، من در این سفر همراه آقای رئیس جمهور بودم، ملاقات با چینیها و ملاقات با روسها ملاقات بسیار موفقی بود هم از نظر توافقات و تفاهماتی که در این ملاقاتها صورت گرفت و هم آینده نگریهایی که در این مذاکرات وجود داشت، امیدوار هستیم که بتوانیم آنها را اجرایی کنیم.
نام کشورها و دیدارهای مهمی که صورت گرفت را میتوانید بگویید؟
دیدارهایی که در ذهن دارم، ژاپن روز قبل از سفر به اجلاس بود که به نظر من ملاقات آقای رئیس جمهور با آقای آبه ملاقات بسیار خوبی بود و موضوعات و تفاوتی که در این ملاقات با شرایط تحریم صورت گرفت.
این صحبتها بعد از اتفاق نفتکشهای ژاپن بود؟
نه قبل از اتفاق نفتکشها بود، ملاقات آقای رئیس جمهور با آقای شی جین پینگ رئیس جمهور چین، اردوغان رئیس جمهور ترکیه، پوتین رئیس جمهور روسیه، ملاقات وزیر امور خارجه هند با آقای ظریف در حاشیه اجلاس اتفاق افتاد، متأسفانه به دلیل اینکه اجلاس طولانی شده بود برنامهای که آقای وزیر فیکس کرده بودند، اتفاق نیفتاد، ملاقات بسیار مهم آقای رئیس جمهور با رئیس جمهور تاجیکستان، ملاقات با رئیس جمهور افغانستان و چند ملاقات دیگر بود که من حضور ذهن نسبت به آنها ندارم، این ملاقاتها بسیار سازنده و در جهت حقانیت ایران که نکته مهم همه این ملاقاتها بود.
اشاره کردید به دیدار آقای رئیس جمهور با رئیس جمهور تاجیکستان که در این دیدار حاشیههایی مطرح شد مبنی بر اینکه رئیس جمهور تاجیکستان به همه کشورهای منطقه سفر کردند، اما به ایران نیامدند، آیا قرار است به ایران بیایند یا خیر؟ بحث دیگری که مطرح است این است که بابک زنجانی مبالغی را به تاجیکستان فرستاده که از نظر تاجیکها مبلغ قابل توجهی است، شایعهای که شده این است که تاجیکستان روی این پول حساب ویژهای باز کرده که میخواهم نظر شما را در این باره بدانم. آیا این پول به ایران برگردانده میشود؟
شما ۳ فرضیه را مطرح کردید که گفتید هر ۳ آنها شایعه است، ما در مورد شایعه که سند و مدرکی ندارد، برای چه صحبت کنیم؟ از نظر حقوقی اگر اثبات شود که ایران یا یک ایرانی منابع ارزی اثبات شدهای در یک جای دنیا دارد، از نظر حقوقی بحث دیگری میشود و اینکه آن کشور دوست دارد که این پول بماند یا نماند یک بحث حقوقی دیگری است.
ایران این مسئله را از تاجیکستان دنبال کرده؟
من در رابطه با کشور خاصی صحبت نمیکنم، اما بحث آقای زنجانی آن بخشی که از وزارت خارجه مأموریتهایی خواسته شده است طبق مأموریت وزارت خارجه جاهایی بوده که ما رفتیم بررسی و تحقیق کردیم و انجام شده است.
آن چیزی که در رأس آنها منتشر شد این بود که آقای زنجانی شخصا یک سرمایهای را خارج کرده و آن را در تاجیکستان قرار داده که یک مبلغ چشمگیری است.
شما دور شایعه میچرخید، شما در روزنامهها هر چیزی که دلتان میخواهد مینویسید، من که نمیتوانم ببینم خبرنگارها چه چیزی دوست دارند بنویسند تا مجبور شوم به آن پاسخ دهم، شما بالاخره زندگیتان خرج دارد و باید به نحوی حقوق دریافت کنید.
64231