مطهره شفیعی در آرمان نوشت : این روزها ابر تردید در آسمان جام جم خودنمایی میکند؛ تردیدی که سالهاست بخشی از آن عیان بوده و آن هم شامل بیتوجهی به اصلاحطلبان است. سالهاست که صداوسیما در اختیار اصولگرایان است. البته نباید غیرعادلانه قضاوت کرد، یعنی گاهی اصلاحطلبان بر صفحه تلویزیون ظاهر میشوند، البته برای انتقاد به آنها و عملکردشان نه ارائه گزارش واقعی از اقدامات این طیف سیاسی که انتخاباتهای ریاست جمهوری، مجلس و شورای شهر ثابت کرد اکثریت جامعه همفکر و همراه آنان هستند. اصلاحطلبان تنها طیف غریب برای صداوسیما نیستند بلکه صداوسیما هم چندان علاقهای به دولتمردان ندارد و دلیلش هم احتمالا سیاستهای متفاوت دولت مبنی بر شفافیت و آگاهیبخشی به جامعه با سیاستهای صداوسیما است که در برنامههای آن کمتر به موضوع آگاهی جامعه اختصاص دارد. رویکرد دولت به صداوسیما متفاوت با رویکرد این رسانه به دولت است. چنانکه رئیسجمهور در جایگاه حقوقی نماینده ملت بر خود لازم میداند تا به رویکرد صداوسیما انتقاد کند و بارها این اقدام را انجام داده است؛ مانند ۱۰دیماه که در جمع وزیر، معاونان و مدیران وزارت نیرو اظهار کرد: «دلیل اینکه اقدامات دولت بیان و بازگو نمیشود، این است که رسانهها آنها را عنوان نمیکنند و صداوسیمای کشور بین مکروه، واجب، مستحب و حرام گاهی دچار مشکل میشود و تصور میکند که تعریف از دولت، مکروه است در حالی که این اقدام مستحب یا واجب است. باید واقعیتها را برای مردم توضیح بدهیم که چه اقداماتی انجام شده است.» مشخص نیست که به چه دلیل پس از این انتقاد رئیس دفتر رئیسجمهور در صحنه حاضر میشود و درباره اظهارات دکتر روحانی توضیح میدهد. محمود واعظی گفته است: «من از صداوسیما بابت زحمات و تلاشهایی که دارند، تشکر میکنم. من در سفر به استانها مشاهده میکنم که صداوسیما به دنبال این است که روابط دولت و مردم را برقرار کند.» وی ادامه داد: «انتقاد رئیسجمهور در جلسه با مدیران وزارت نیرو، یک مورد خاص بود. نظر رئیسجمهور این بود که در حال حاضر دشمنان تلاش زیادی دارند که ۴۰سال انقلاب را ناکارآمد جلوه دهند و در این شرایط هیچ ابزاری کارآمدتر از صداوسیما برای اطلاعرسانی به مردم وجود ندارد. رئیسجمهور با آن ادبیات از صداوسیما خواستند که به رسالت تاریخی خود عمل کرده و بیشتر دستاوردها و عملکردهای ۴۰ساله گذشته از جمله عملکرد دولت در بخشهای مختلف را به اطلاع مردم برساند.» به نظر نمیرسد اظهارات رئیسجمهور نیازی به ترجمه و توضیح داشته باشد که واعظی خود را در این مقام فرض کرده و البته آن بخش که عنوان کرده «انتقاد در ۱۰دی یک مورد خاص بود» محل تامل است، چراکه رئیسجمهور بارها انتقاداتی به صداوسیما داشته و مطرح کرده است؛ بنابراین منحصر به انتقاد در آن روز نمیشود. دلیل تلاش واعظی برای نمایش چهره موافق با صداوسیما در عین انتقادات رئیسجمهور هنوز مشخص نیست.
آره بابا؛ صداوسیما ما رو هم دوست نداره!
نکته قابل تامل دیگر اینکه اصولگرایان هم با روش خود سعی در برائت صداوسیما از توجه به یک جناح و بیتوجهی به اصلاحطلبان را دارند به عنوان نمونه اصولگرایان در شبکههای مجازی نوشتند: «پخش زنده مراسم اختتامیه جشنواره فیلم عمار بهخاطر انتقاد مجری تلویزیون از دولت روحانی سانسور شد!» ماجرا چنین بود که محسن مقصودی که به نمایندگی از تیم تولید برنامه «ثریا» جایزه مستند «روزی روزگاری ترامپ» را دریافت کرد، گفت: امروز دیدم مسئولان مجدد از دستاوردهای برجام صحبت کردند؛ نمیدانم این دوربین مخفی است یا شوخی مسئولان! ۶سال پیش یک حرفی زده شد که چرخ زندگی مردم بچرخد، چرخ سانتریفیوژها هم بچرخد! من نمیدانم از زندگی مردم خبر دارند یا نه؟ از اجارهبها خبر دارند یا نه؟ آیا از وضعیت کارگران خبر دارند؟ چطور با این اعتماد به نفس از دستاوردهای برجام میگویند. وی ادامه داد: شمایی که اعتماد کردید به کدخدا و امروز هم امید به لبخند اروپاییها بستهاید…» در هنگام صحبتهای مقصودی، پخش زنده تلویزیونی مراسم اختتامیه جشنواره عمار از شبکه نمایش سیما متوقف شد. پس از این موضوع بود که دلواپسان شروع به فضاسازی کرده و در شبکههای مجازی نوشتند: «وقتی دیکتاتورهای اصلاحاتچی با نفوذ خود از حرف حق ملت و مطالبات قانونی ملت جلوگیری کرده و پخش مستقیم صداوسیما را در جشنواره عمار سانسور میکنند.» ظاهرا مدعیان انقلابی بودن هنوز به این درک نرسیدهاند که نباید به موضوعاتی بپردازند که در جهت تضعیف دولت است و از سویی در شرایطی که دشمن درصدد هجمه به کشور از مسیری است بهانه به آنها بدهند. موضوع برجام و فعالیتهای هستهای کشورمان درصدر موضوعاتی است که آمریکا هر روز به بهانه آن ادعاهایی را علیه ایران مطرح میکند. بنابراین توقف اظهارات نماینده مدعیان انقلابیگری هشداری برای آنهاست که این مسیر را ادامه ندهند و نه عدم همراهی صداوسیما با آنها!
تمایل به برنامههای ممنوعه برای جذب مخاطب
بهطور کلی صداوسیما از جایگاه اصلی خودش دور شده و این آسیب تنها در برنامههای سیاسی قابل درک نیست بلکه در برنامههای فرهنگی هم انتقادات زیادی به این رسانه وارد است. دیروز عضو کمیسیون فرهنگی مجلس به برخی از برنامههای صداوسیما که تعدادی از چهرههای فرهنگی از آن به عنوان «قمارخانه» یاد کردهاند، انتقاد کرد. پروانه سلحشوری با اشاره به انتقاد برخی از چهرههای فرهنگی نسبت به برنامههای اخیر صداوسیما اظهار داشت: ماهیت صداوسیما به گونهای است که نظارتبردار نیست. مجلس دو نماینده در شورای نظارت بر صداوسیما دارد که معمولا آنها باید منعکس کننده صحبتهای نمایندگان و اعتراضات به روندهایی باشد که در تلویزیون انجام میشود. وی تاکید کرد: با این حال، آن جا هم این دو نماینده اختیار چندانی ندارند. سلحشوری اضافه کرد: نمیدانم اسم این برنامهها و نظرسنجیهای صداوسیما که با محوریت سلبریتیها در صداوسیما اجرا میشود را «شرطبندی» بگذاریم یا نه، اما هرآنچه است این نوع برنامهها پیشتر ممنوع بود، حالا چگونه اینها موجه شدند خودش جای سوال دارد. وی اداد: من شخصا وقتی یکبار در حال تماشای تلویزیون بودم، باخودم گفتم چرا آنقدر صداوسیما به این نوع برنامهها روی آورده؟ نکته دیگر آنکه، در برخی گزارشها که البته صحت و سقمش را نمیدانم، گفته شده بود که مثلا در برنامهای در دو روز متوالی یک نفر برنده شده. خب؛ اینها تخلف هم هست، ولی من بهعنوان نماینده کاری از دستم بر نمیآید. وی با بیان اینکه اقدامات جدید صداوسیما در جهت جذب مخاطب است، گفت: تلویزیون که متاسفانه نتوانسته جایگاه واقعی خودش را در بین مردم داشته باشد، شاید در این وانفسا، احساس میکند که با نمایش چنین برنامههایی و با استفاده از سلبریتیها بتواند مخاطب به خود جذب کند. سلحشوری ادامه داد: احتمالا صداوسیما از طریق نظرسنجی به نتیجه رسیده. بنابراین مساله این است به نظرم آنها این کار را انجام دادند که شاید مخاطب بیشتری داشته باشند. وی در پایان گفت: مجلس و کمیسیون فرهنگی تاکنون اقدام خاصی در این باره انجام نداده است. من شخصا از منتقدان صداوسیما هستم و از برنامههایی که این اواخر پخش شده، حیرت کردم.