به گزارش خبرآنلاین، همین روزها بود، چهار سال پیش، ایران تابستان داغ مذاکرات را پشت سر گذاشت. آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه چین و روسیه، به همراه اتحادیه اروپا کشورهایی بودند که این توافق اتمی را امضا کردند. کشورهایی که قدرت های بزرگ نام گرفته اند چرا که آنها کرسی داران شورای امنیت هستند. اما امروز در آستانه ۱۶ تیرماه، پس از ۴ سال، قرار است سرنوشت این توافق مشخص شود. جهان آرام آرام در حال نظاره کردن  یک تجربه جهانی و شکست احتمالی یک توافق مهم با پایبند نبودن آمریکا به تعهداتش است.  

چه شد که به اینجا رسید؟

سال گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با خروج یکطرفه از برجام،ایران و حتی کشورهای امضاکننده توافق را تحت فشار قرار داد. در راستای حمایت از برجام، اروپا پیشنهاد ایجاد ساز و کار مالی موسوم  به اینستکس را طراحی کرد که مورد قبول ایران واقع شد اما در اجرای آن بسیار تعلل کردند تا جایی که در طول یکسال گذشته هیچگونه اقدامی در کانال مالی انجام نگرفت. این مساله سبب شد که در سال ۹۸ با اعمال تحریم های مجدد آمریکا، قرار دادن نام سپاه پاسداران در لیست تروریستی و به دنبال آن تلاش برای به صفر رساندن فروش نفت ایران، تروریسم اقتصادی آمریکا وارد فاز تهدیدات نظامی شود.

جلوگیری از وقوع بدترین حالت برای جهان

اداره کل رسانه های خارجی به نقل از روزنامه تاگس سایتونگ آلمان در آستانه پایان ضرب الاجل ایران خطاب به مقامات عالی کشورش نوشت: جهان شاهد شکست آرام آرام توافق ایران بوده است. هنگامی که آمریکا بیش از یک سال پیش از توافق خارج شد و تحریم های جدید علیه ایران اعمال کرد، آشکار بود که در نهایت چه خواهد شد. با وجود این، اروپایی ها ماه ها تلاش کردند تا تاثیر تحریم ها را کاهش داده و ایران را در توافق حفظ کنند. اما اتحادیه اروپا از نظر اقتصادی و سیاسی برای چنین کاری بیش از حد ضعیف است.

آلمان و شرکای اروپایی آن،  فقط به این علت که یک بار شکست خورده اند، نباید اکنون از تلاش دست بکشند. حامیان این توافق با ماموریت جدیدی مواجه هستند که این بار شانس بیشتری برای موفقیت دارد: آنها باید از وقوع بدترین حالت جلوگیری کنند.

بدترین حالت چگونه خواهد بود؟

ایران اورانیوم با غنای بیشتری تولید خواهد کرد و از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای خارج خواهد شد. عربستان سعودی به نوبه خود یک بمب اتمی فراهم خواهد کرد . تنش های موجود در منطقه تشدید شده و احتمال اینکه خاورمیانه درگیر جنگ بعدی  شود هر روز بیشتر خواهد شد. 

اما وقوع چنین آینده ای حتمی نیست. امکان رخ دادن بهترین سناریو نیز وجود دارد: ایران به غنی سازی اورانیوم ادامه نداده و با انجام تعهدات اروپایی‌ها همان طور که اعلام شده  بار دیگر به سطح تعهدات سابق خود بر اساس برجام بر می‌گردد. فعالیت‌های ایران و کاهش تعهدات فعلی  برای رساندن پیام و هشداری به طرف‌هایی اروپایی بوده است و ایران در طی سالهای گذشته همواره بر اساس گزارش‌های آژانس به تعهدات خود بر اساس برجام پایبند بوده است.   

گرچه اعمال تحریم های جدید اجتناب ناپذیر خواهند بود، اما دولت تهران خود را آماده مذاکره نشان می دهد و امید می رود دو سال دیگر، آمریکا یک رئیس جمهور جدید و دمکراتیک  داشته باشد. همه طرفین بر سر یک شروع جدید با هم توافق خواهند کرد و توافق هسته ای دوباره زنده خواهد شد.

آلمان و شرکای اروپایی آن می توانند ایران را به انتخاب مسیر دوم ترغیب و تشویق کنند. آنها باید یک نقشه راه برای برقراری دوباره توافق را ایجاد کنند و باید بدترین و جدی ترین تاثیرات تحریم های جدید را به هر شکل ممکن کاهش دهند.

مشروح این گزارش تحلیلی را (اینجـــــــــــــا) بخوانید.

310311