استاد اقتصاد دانشگاه تهران در گفتگو با خبرآنلاین با تشریح وضعیت موجود و اشاره به این نکته که حداقل تا سه ماه پیش رو کرونا در کشور وجود خواهد داشت، گفت: کسانی که دستمزد روزانه دارد و روزمزد کار میکردند و اتفاقا تعدادشان هم زیاد است، در این شرایط در حال له شدن هستند و وضعیت نامناسبی دارند.
وی اضافه کرد:شاید برخی از این افراد دو ماه گذشته را تحمل کرده باشند اما در ماههای پیش رو با مشکل مواجه می شوند و باید این نکته را مد نظر داشت.
وی اضافه کرد:جز این افراد کسانی که خویشفرما بودند نیز نیاز به پرداختهای قطعی و واقعی دارند و نمیتوان به سادگی از کنار آنها گذشت.
نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی گفت: نظام تصمیمگیری و سیاستگذاری باید برنامه ویژهای برای دوره سه ماهه پیش رو تدارک ببیند و در این دوره معاش این گروهها را فراتر از واریز بسته یک میلیون تومانی و … تامین کند.
وی طرحی چون واریز یک میلیون تومان به حساب سرپرستان خانوار را طرحی سادهانگارانه توصیف کرد و گفت: افرادی مثل ترامپ هم به این موضوع رسیدند که پرداختهای نقدی را باید شروع کنند و این کار را کردند.
وی کارکرد این دست پرداخت ها را جدا از تامین معاش، ایجاد کنده نوعی آرامش روحی و روانی توصیف کرد و گفت: حتی ممکن است آن طور که گفته میشود ترامپ با هدف جمع کردن رای دست به این کار زده باشد و پول توزیع کند.
مشکل نبود منابع مالی است؟
وی در پاسخ به این سئوال که نبود منابع مالی کافی برای حمایت از معاش گروههای خاص چه اندازه قابل قبول است؟ گفت: تجربه نشان داده که مشکل خیلی از دولتهای ما در محدودیت منابع نیست، در ضعف مدیریت منابع است؛ یعنی منابع را خوب و به موقع خرج نمیکنیم.
وی در توضیح این مطلب افزود: من معتقدم دولت باید برای این پرداختها اولویت قائل شود.
وی تاکید کرد: الان زمان اینکه مو را از ماست بیرون بکشیم و صددرصد همه چی درست باشد،نیست. امکان 10تا 20 درصد خطا وجود دارد که بعدا با ابزارهایی امکان پیگیری هست.
وی گفت: بالاخره بخشی از هزینه های کسانی که در خانه هستند و کار نمیکنند، کاهش پیدا کرده است. بنابراین اگرپرداخت نقدی چیزی در حدود60تا70 درصد درآمد این افراد باشد،امکان تامین نیاز اولیه آنها توام با ایجاد آرامش روحی و روانی وجود دارد.
وی در پاسخ به این سئوال که پرداختهای نقدی از چه محلی باید تامین شود؟ گفت: من یکی دو مورد را عنوان میکنم. در حال حاضر پتانسیلهایی وجود دارد که باید از آن بهره برد. ابتدا اعتمادسازی دولت و تبیین این مساله که گروهی از مردم دچار مشکل هستند،اهمیت بالایی دارد.
به اوراق قرضه فکر کنید
وی اضافه کرد:یکی از این پتانسیلها که در دنیا هم مرسوم است، اوراق قرضه عمومی است. یعنی دولت از مردم برای هدفهای بلندمدت و استراتژیک اوراق قرض میکند. حالا یکسری از دولتها بنیه ضعیفی دارند، اما دولت ما کلی پول طلب دارد، ارز خارج دارد که باید منتقل شود و ذخایر نفتی دارد، بنابراین ما استحقاق فقر نداریم. اگر فقری هم وجود داشته، ناشی از ضعف مدیریتی بوده است.
وی ادامه داد: همه اینها نشان میدهد کوتاهی اتفاق افتاده است و همین کوتاهیها باعث شده مردم ضعیف شوند، دولت در این شرایط می تواند با اوراق قرضه عمومی منابع را تامین کند. اوراق قرضه عمومی حتی میتواند بدون بهره باشد.
وی در تبیین این موضوع اضافه کرد: بررسیها نشان میدهد یک درصد جمعیت در آمریکا، بیش از 50 درصد ثروت ملی را در اختیار دارند.حالا در ایران نیز شکاف طبقاتی زیاد شده است. این گروه ثروتمند باید نشان دهند که در این مرحله وارد عمل میشوند و خرید اوراق قرضه بهترین محل نمود ایفای مسئولیت اجتماعی است.
خوش چهره سابقه انتشار اوراق قرضه ملی در ایران را مورد اشاره قرار داد و گفت: انتشار اوراق قرضه مکانیزم دارد. ما تجربه انتشار این اوراق قرضه را در دوره استقرار دولت مصدق داشتیم .
وی افزود: مصدق با اوراق قرضه کشور را اداره کرد. مشارکت مردم در شرایط کنونی نیزمیتواند اتفاق بیفتد. اما در حال حاضر دولت روشهایی را به کار میبرد که خونریزی را سریع از بین نمیبرد.
او در توضیح راهکار دوم گفت: هماکنون دولت در تامین منابع با چالش روبهرو است اما اهل فن معتقدند با راههایی چالشها قابل حل است.به عنوان مثال میبینیم در دولت به موضوع فروش اموال دقت فراوانی شده یا میبینیم شستا در بورس عرضه میشود.
جابجایی در اموال دولت
او با اشاره به اینکه اگر راه را ناقص برویم، راه سوءاستفاده برای مگسان و فرصتطلبان محیا میشود، ادامه داد: این نکته که دولت به یکسری اموال نقدشوندهای که در اختیار دارد، توجه میکند، یک قدم رو به جلو است. بنابراین می توان برای پرداخت نقدی یک جابهجایی در اموال باشد.
وی گفت: اگر دولت قائل به پرداخت نقدی به مردم باشد، روشها را میتواند بهدرستی اجرایی کند.در این مسیر اگر دولت مسایل را شفاف بگوید و کمکها را هم به درستی تشریح کند،بخش مهمی از مشکلات حل میشود.
وی گفت:در این مسیر دولت باید وارد عمل شود،پای کار بیاید تا جز صاحبخانههایی که رزق و روزیشان از طریق اجاره است، بقیه اجاره نگیرند. اگر فقط دو تا سه ماه اجاره خانهها گرفته نشود، بخشی از مشکلات حل خواهد شد.
وی اضافه کرد: در حال حاضر خیلی از گروههایی که اجاره پرداخت میکنند،توان پرداخت اجاره ندارند. هزینههای فشارآور برای گروههای کمدرآمد و فقیر در بازههای زمانی دو سه ماهه – با فرض خوشبینانه که کرونا حل شود- باید کم شود.
وی با اشاره به اینکه مجلس به دلیل پشت سر گذاشتن آخرین روزهای کاری اش تقریبا فشل است، گفت: با این وضعیت دولت باید تدبیرهایی داشته باشد و آنچه قطعی است، اینکه این گروه به ماهانه بین دو تا سه میلیون تومان نیاز دارند.
افزایش ضریب رضایتمندی عمومی
خوش چهره گفت: در این صورت مردم متوجه میشوند قوه عاقلهای در کشور حکومت میکند. حکومت به چه معناست؟ به این معنا که وقتی مردم نمیتوانند کار کنند، رهایشان نمیکند و به دنبال رفع مسایل آنهاست.
وی گفت: توجه کنید به این نکته که در جنگ تحمیلی لجستیک تغییر نکرد، بلکه نگاهها بود که تغییر کرد. وی افزود: اگر باور و اعتماد عمومی به این نتیجه برسد که حاکمیت در جهت مردم حرکت میکند، مشکل حل می شود چون بخش مهمی از جامعه به مساله ورود پیدا میکند.
مشروح بخشهای دیگر این مصاحبه به زودی منتشر می شود.
1717