«شب سینما »در نوزدهمین نشست خود، شامگاه چهارشنبه ۲۴ بهمن، با موضوع «فمنیسم در سینما» و اجرای سید حسن حسینی ،میزبان مهرداد پارسا، پژوهشگر فلسفه و سینما بود.
پارسا درابتدا تاریخچه ای از ایدئولوژی را عنوان کرد: فمنیسم راهبردی برای در هم شکستن و بی اعتبار کردن ایدئولوژی های مردانه است. نظریه فمنیستی فیلم نیز چیزی جز تلاش برای کشف و ردیابی همین ایدئولوژی های مردانه در آثار سینمایی مختلف نیست. مارکس ایدئولوژی را به معنای منفی کلمه در نظر می گرفت و در واقع در مارکس ایدئولوژی به نوعی آگاهی کاذب تبدیل می شود. اما قبل از مارکس در عصر روشنگری آنتوان دوتراسی این واژه را به معنای مثبت کلمه یعنی علمی برای شناخت خواستگاه های اندیشه به کار می گیرد.
کار ایدئولوژی مشروعیت بخشی به وضع موجود است
او ادامه داد: در بحث مارکس ایدئولوژی به ابزار نظام سرمایه داری برای تثبیت وضع موجود تبدیل می شود. کار ایدئولوژی مشروعیت بخشی به وضع موجود است.در مرحله بعدی ایدئولوژی اسطوره سازی می کند و در مرحله سوم ایدئولوژی کارش همگون سازی فردیت هاست.
موج اول، مطالبات حقوقی
او در مورد موج اول فمنیسم توضیح داد: مسئله اصلی موج اول فمنیسم مطالبات حقوقی، حق رای و برابری زن و مرد بود. به نظر می رسد موج اول با پارادایم ایدئولوژیک کلاسیک کار می کند و مسئله را در سطح مطالبات اجتماعی و سیاسی دنبال می کند. این یک شکل ابتدایی و اولیه از فمنیسم است که فمنیسم سیاسی است و در کشورهای جهان سوم بیشتر شاهدش هستیم و البته به دلیل همین وضعیت مستقیما سیاسی ایی که دارد نقدهای زیادی به آن وارد است.
موج دوم، هنر و فلسفه
پارسا در مورد موج دوم گفت: در موج دوم ما متفکرانی مثل ورجینیا ولف را داریم که مسئله را تا حد زیادی به سمت حوزه هایی چون ادبیات و هنر و فلسفه می برند و معتقدند ،زن در واقع چیز پیشینی و مقدمی نیست، ساختارها هستند که ویژگی ها را به زن تحمیل می کنند. پس تا حدی می توان رشد جدی و نظری را در موج دوم شاهد بود.
وی ادامه داد: موج اول و دوم تا حدودی دغدغه دستیابی به جایگاه مشترک و مشابه مردان را دارند.
موج سوم، به رسمیت شناختن الگوی تفاوت جنسی
پارسا در توضیح موج سوم گفت: مسئله ی اصلی در موج سوم، به رسمیت شناختن الگوی تفاوت جنسی و دست یافتن به هستی شناسی زنانه است. ویژگی موج سوم تبدیل شدن به فلسفه فمنیسم است. منظور از فلسفه فمنیسم، تلاش برای ردگیری مسئله در حوزه های پیچیده فلسفه است. در موج دوم از این حرف زده می شود که زن همیشه دیگری بوده و حالا باید او را تبدیل به امر همسان کنیم. در موج سوم زن به دیگری ای تبدیل می شود که از قضا باید دیگری باقی بماند تا بتواند به عنوان یک عامل خارج از ساختار، باعث پویایی این ساختار یا به چالش کشیدن آن شود.
پارسا در مورد نظریه فمنیستی فیلم اظهار داشت: در دهه ۷۰، به واسطه موج دوم فمنیسم، نظریه فمنیستی فیلم شکل می گیرد. در آمریکا نظریه پردازانی، به نقد فمنیستی فیلم ها می پردازند و مسئله اصلی آنها نحوه بازنمایی زنان در آثار سینمایی است.
«شب سینما» پنجمین شب از « شب های هنر» با محوریت بررسی مفاهیم تخصصی سینما و نقد آن ها ، به تهیه کنندگی سلمان وکیلی ،هر چهار شنبه شب ساعت ۲۳ به صورت زنده از شبکه چهار سیما پخش می شود.