نوریاتو: اگر بتوانیم ای چرخه مالی بی در و پیکر را صنعت موسیقی ایران بنامیم در حال طی کردن دوره پرفراز و نشیبی است. تا همین چند سال پیش، آمارهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان میداد سالیانه برای بیش از هفتصد آلبوم مجوز صادر میشد و تقریبا سه چهارم این تعداد به بازار مصرف میرسید. اما با توجه به هزینهها و درآمدها الگوی مصرف تغییر کرده است و علاقه مردم به تکآهنگها بیشتر شده است و همین موضوع باعث شده است تولیدکنندگان آثار موسیقی در طول سال ۹۷ برای بیش از ۴۰۰۰ تکآهنگ درخواست مجوز کنند در حالی که آلبومهایی که به بازار رسیدهاند کمتر از ۲۵۰ عدد است.بیش از ۲۷۰۰ اجرای صحنهای و تعداد نامعلومی اجراهای ارگانی و در کنار آن بالا رفتن ارزش بلیتهای کنسرت، خروجی در حدود ۲۰۰ میلیارد تومان برای ده تهیه کننده اول به ارمغان آورده است. انتخاب مهمترین آلبومهای موسیقی منتشر شده سال ۹۷ کار آسانی نیست چون مرجع کاملی برای این کار وجود ندارد اما چند آلبوم تاثیرگذار را با هم مرور میکنیم.
خیلی از خوانندگان مطرح موسیقی پاپ امسال تک آهنگ تولید کردند و به جز محسن چاوشی و احسان خواجهامیری در حوزه موسیقی پاپ از لحاظ آلبوم سال خلوتی را پشت سر گذاشتیم.
ابراهیم (محسن چاوشی)
پرفروشترین سال ۱۳۹۷ متعلق است به محسن چاوشی برای آلبوم «ابراهیم». آلبومی که در دو نسخه منتشر شد. برای انتشار این آلبوم کش و قوسهای زیادی پیش آمد. وزارت ارشاد مجوز نمیداد و کار به جایی رسید که چاوشی گفت اگر ارشاد تکلیف آلبومش را مشخص نکند آن را به صورت رایگان برای طرفدارانش روی فضای مجازی منتشر میکند. طرفداران چاوشی هم که تعدادشان زیاد است و خلاصه همین ماجرا کار خودش را کرد و ارشاد بالاخره مجوز آلبوم «ابراهیم» چاوشی را داد.
اول گفتند که آلبوم در شش قطعه مجوز گرفته و دو قطعه دیگر را که مجوزشان صادر نشده بود چاوشی بلافاصله همزمان با انتشار آلبوم روی فضای مجازی گذاشت. در نسخه VIP آلبوم البته هر هشت قطعه بودند. طبق معمول ترانهسرای قطعات حسین صفا بود و نتیجه همکاری او و چاوشی با تنظیم و آهنگسازی خود چاوشی قطعات جذاب و شنیدنی شد. قطعه «ابراهیم» با مطلع «ببر به نام خداوندت/ که لطف خنجر ابراهیم/ به تیز بودن احکام است» تبدیل به هیت شد و یکی از موفقترین قطعات موسیقی پاپ سال ۹۷ بود. همچنان محسن چاوشی یکی از پرطرفدارترین خوانندگان پاپ است که نبض بازار موسیقی را خودش و طرفدارانش در دست دارند.
مطالعه بیشتر: اولین جشنواره تئاتر خیابانی ایرانشهر برگزار میشود
آلبوم ابراهیم در اولین روز انتشارش، رکورد افتتاحیه فروش موسیقی دیجیتال را شکست. در حال حاضر آلبوم «ابراهیم» پرفروشترین آلبوم در روز نخست انتشار در ایران است.
آلبوم «ابراهیم» یک اثر اجتماعی معترض است که شهریور ماه منتشر شد.
شهر دیوونه (احسان خواجه امیری)
احسان خواجه امیری فرزند حسین خواجه امیری متخلص به ایرج که از خوانندگان قدیمی موسیقی سنتی ایرانی است در سبک پاپ برای خودش در طول این سالها اسم و رسمی به هم زده و کارهایش هم عموما استاندارد هستند. اولین آلبومش «من و بابا» را با قطعهای که در آن با پدرش دوتایی خوانده بود دقیقا ۱۷ سال پیش به بازار داد و امسال هم نوبت نهمین آلبومش به نام «شهر دیوونه» بود که به بازار آمد.
از آدمهای تاثیرگذار این آلبوم همکار قدیمی خواجهامیری، فرشید ادهمی گیتاریست و آهنگساز است که پیش از این گفته بود آلبوم «شهر دیوونه» قرار است نسخه جدیدی از احسان خواجهامیری را به طرفدارانش نشان بدهد. این آلبوم به افشین یداللهی، ترانهسرا تقدیم شده است که خواجهامیری در کارنامهاش با او همکاریهای زیادی دارد.
روزبه بمانی، زهرا عاملی، ساره تاجیک، آرش محرابی و مهدی ایوبی ترانهسراهای ده قطعهای هستند که در این آلبوم وجود دارد.
بخشی از تیم همیشگی احسان خواجهامیری در این آلبوم تغییر کردهاند و چهرههای جوانتر جای آنها را گرفتهاند.
برای یکی از قطعات این آلبوم موزیک ویدیو هم ساخته شده است. آلبوم خواجهامیری بهمن ماه منتشر شد.
کجا باید برم (روزبه بمانی)
روزبه بمانی سال ۹۷ اولین آلبومش را منتشر کرد. به عنوان ترانهسرا برایمان چهره آشنایی است. سالها به عنوان یکی از ترانهسراهای خوب با خیلی از خوانندگان پاپ همکاری کرده است. این ترانهسرای ۴۰ ساله سرودن ترانه را از سنین نوجوانی شروع کرد و هرچند به گفته خودش در مورد برخی از ترانهها دلش میخواست که آنها را بخواند اما هیچوقت خوانندگی جزو علایق مهمش نبود. سال ۱۳۸۵ به همراه نیما مسیحا و مهدی یراحی یکی از ترانههایش را به صورت مشترک اجرا کرد. از سال ۱۳۹۰ تقریبا سالی یک تک آهنگ با صدای خودش منتشر کرد.
مطالعه بیشتر: برگزیدگان جشنواره تئاتر ثمر معرفی شدند
مدتی هم به دلیل اینکه ترانههایش را به خوانندگان خارج از ایران فروخته بود ممنوعالکار شد اما بعد از برطرف شدن مشکلات با انرژی بیشتر و اینبار با یک آلبوم به عنوان ترانهسرا و خواننده بازگشت. «کجا باید برم» اسم یکی از قطعات آلبوم است که اول به صورت تکآهنگ منتشر شد و در فیلم «لاتاری» محمدحسین مهدویان هم از آن استفاده شد.
آلبوم روزبه بمانی خیلی مفصل و شامل ۱۲ قطعه بود. ابراهیم افکاری در ساخت قطعات موسیقی آلبوم با او همکاری کرده بود.
مهرماه سال ۹۷ این آلبوم در رشته پاپ منتشر شد.
ایران من (همایون شجریان)
همایون شجریان یکی از محبوبترین موزیسینهای ایرانی است. محبوبیتی که با نام پدرش شروع شد ولی همایون آنقدر باهوش و بااستعداد بود که از زیر سایه پدر بیرون بیاید و به عنوان یک خواننده مستقل بتواند سبک و طرفداران خودش را بسازد. خیلیها معتقدند آلبومهایی مثل «ایران من» به دلیل سازبندی قطعات و شیوه خواندن همایون در زمره آثار سنتی قرار نمیگیرد. شاید بشود او را جزو خوانندگان موسیقی ملی قرار دارد. کسانی که بیشتر تصنیف میخوانند ولی در همین آلبوم «ایران من» لحظاتی وجود دارد که از تحریر صدایش به شگفت درمیآیید.
آلبوم «ایران من» در ادامه همکاریهای سهراب پورناظری و همایون شجریان است که شهریورماه ۱۳۹۷ منتشر شد. در حقیقت آلبوم مجموعه قطعاتی بود که در کنسرت-نمایش «سی» اجرا شده بودند. با محوریت ایران و شاهنامه و قطعات حماسی. محبوبترین قطعه آلبوم هم «ایران من» با ترانهای از پوریا سوری است.
والسی برای جانان (امیر عظیمی)
همین اول کار باید بدانید که در فضای موسیقی ایرانی دو امیر عظیمی وجود دارد. یکی خواننده پاپ است اما این امیر عظیمی که آلبوم «والسی برای جانان» را سال ۹۷ منتشر کرده آهنگساز و تنظیمکننده و نوازنده است. او قطعات ارکسترال و پاپ برای خوانندگانی مانند همایون شجریان، سینا حجازی و امید حاجیلی ساخته است. پیش از انتشار اولین آلبومش به نام «در سوگ خاطرات از دست رفته» چندین تک قطعه ساخته بود. در آلبوم اولش مهدی پاکدل و مهتاب نصیرپور و اشکان خطیبی دکلمه کرده بودند.
«والسی برای جانان» دومین آلبوم امیر عظیمی است که در آن ده قطعهای را که خودش ساخته منتشر کرده است. عظیمی خودش پیانو و ویولن هم میزند و در برخی قطعات تکنوازی میکند.
بهار (رستاک)
گروه رستاک از تابستان ۱۳۷۶ به سرپرستی سیامک سپهری با تمرکز روی موسیقی فولکلور بخشهای مختلف ایران کار خودش را آغاز کرد. سال ۱۳۸۶ اولین آلبومشان را منتشر کردند و «بهار» پنجمین آلبومی است که از این گروه منتشر میشود. «بهار» هم مثل بقیه آثار آنها فولکلور است. قطعات بندری، بختیاری، ترکی، کردی، گیلکی و فارسی در این آلبوم بانشاط با حال و هوای بهاری گذاشته شدهاند. گروه رستاک این آلبوم را به زنان سرزمین ایران تقدیم کردهاند.
گروه رستاک کنسرتهای موفقی در خارج از ایران هم برگزار میکنند و در جهت آشنایی مردم با موسیقی فولکلور جزو گروههای بامطالعه و درست در این زمینهاند.
مطالعه بیشتر: در حیاط خلوت خودت عکاسی کن
شال (کاوه آفاق)
کاوه آفاق خواننده راک-پاپ چیزی نمانده بود که در سال ۹۷ هت تریک کند! او به فاصله هفت ماه دو آلبوم «شال» و «لوتوس» را به بازار دارد. درباره موفقیت «لوتوس» هنوز نمیشود اظهارنظر کرد ولی آلبوم «شال» با تور کنسرتهایش خیلی خوب مخاطبان آفاق را جلب کرد. به خصوص که از اولین آلبومش «با قرصهای میرقصد» سه سالی گذشته بود. «شال» تیرماه ۹۷ منتشر شد و شامل ده قطعه بود. علی توده فلاح ترانه سرایی است که ترانه یکی از قطعات این آلبوم را سروده و بقیه ترانهها از سرودههای خود آفاق است. آهنگسازی قطعات آلبوم هم به عهده خود آفاق بوده.
دنیای نو (کاکو بند)
کاکو بند در سالهای اخیر تبدیل به یکی از محبوبترین گروههای موسیقی تلفیقی ایران شده است. آنها شیوه خودشان را در موسیقی دارند. در حقیقت ترانههایشان بیشتر متشکل از آواهاست. اولین آلبومشان به نام «دعوت» سال ۱۳۹۴ منتشر شد. آلبوم «دنیای نو» دومین آلبوم منتشر شده توسط گروه کاکو بند است که بهمن ماه ۱۳۹۷ منتشر شد. اعضای «کاکوبند» درباره آلبوم جدیدشان نوشتهاند: «ما همه در دنیای قلبهایمان با هم برابریم و به هم نیازمند و ما در اندیشه و آرزوی جهانی نو هستیم. جهانی که در آن سنگهای تنها و کوچک بیابان محترماند. جهانی که در آن صدای قلبها شنیده میشود. جهانی که در آن تنی در بند نیست، دلی آزرده نیست، طبیعت افسرده نیست. امروز روی درختان را بوسیدم. مه را در آغوش کشیدم و در خاک خوابیدم. به امید جهانی نو، آری… به امید آن روز.» این آلبوم شامل شش قطعه است.
آرش کمانگیر (شهرام ناظری)
در حال حاضر جزو پرفروشترین آلبومهای بازار دیجیتال است. طبعا هر اثری از شهرام ناظری برای بازار موسیقی یک اتفاق است. او در این آلبوم با پژمان طاهری همکاری کرده است. آلبوم «آرش کمانگیر» که زمستان ۹۷ منتشر شد شامل شش قطعه است. همانطور که ممکن است به ذهنتان خطور کند آلبوم برمبنای شعر «آرش کمانگیر» سروده سیاوش کسرایی شکل گرفته است. قطبالدین صادقی، از اهالی مهم تئاتر ایران بخشهایی از شعر را روی موسیقی طاهری و مابین آواز شهرام ناظری دکلمه کرده است.
شهرام ناظری در سالهای اخیر چند آلبوم با پسرش حافظ ناظری کار کرده بود و بعد از اینکه حافظ از ایران رفت این اولین آلبوم شهرام ناظری است. آلبومی که مدتها منتظرش بودیم.
مطالعه بیشتر: پیدایش عکاسی
شیراز (دنگ شو)
گروه تلفیقی و قدیمی دنگ شو از مدتها پیش برای آلبوم «شیراز» درخواست مجوز داده بودند که درنهایت پاییز ۱۳۹۷ این آلبوم وارد بازار شد. با توجه به نوشته آنها به نظر میرسد این همان آلبوم قدیمی «شیراز، چل ساله» باشد که سالها پیش این گروه مجبور شدند خارج از ایران منتشرش کنند چون وزارت ارشاد به آنها مجوز نمیداد. گروه دنگ شو درباره انتشار آلبوم «شیراز» نوشتند: «با آنکه زمان به عقب بر نمیگردد و سالهای هیجان جوانی در انتظار گرفتن مجوز انتشار «شیراز، چل ساله» گذشت، با این حال امروز خوشحالیم که آلبوم «شیراز، چل ساله» بعد از این سالها و به نام «شیراز» در همه جای ایران منتشر شده است. بی عشق نگشاید گره».
این آلبوم شامل ده قطعه است
نوشته ده آلبوم موسیقی مهم سال ۹۷ اولین بار در مجله نوریاتو | رسانه جامع هنرهای تجسمی پدیدار شد.