این کشور مهمترین عرصه منطقهای رقابت میان دو کشور است که نفوذ هر کدام نقیض دیگری است و هر یک نقش خود را در پایان دادن به نقش و نفوذ دیگری تعریف کرده است. البته چنین امری هم با توجه به خصومت چهلساله، ماهیت جمهوری اسلامی و سیاستهای خاورمیانهای آمریکا طبیعی است.
در این میان که تنشها میان آمریکا و ایران بالا گرفته است، واشنگتن از کارمندان “غیر ضروری” خود در بغداد و اربیل خواسته است عراق را ترک کنند و شرکت نفتی “اکسون موبیل” هم تصمیم به خارج ساختن کارکنان خارجی خود گرفته است.
یک وجه این نوع تصمیمات، تهدیدات احتمالی از جانب نیروهای همپیمان با ایران است، اما وجه دیگر آن القای وجود فضای ناامن در عراق و تبعات اقتصادی سنگین آن است که این مساله برای بغداد بسیار گران تمام میشود که یکی از مهمترین اهداف راهبرد “موازنه در روابط خارجی” بهرهمندی از ظرفیتهای اقتصادی همه بلوکها و بازیگران منطقهای و بینالمللی است که بعضا با هم درگیر هستند.
مقامات عراقی طی روزهای گذشته تلاش کردند با تاکید بر این که جنگی میان تهران و واشنگتن رخ نخواهد داد و اگر هم این اتفاق بیافتد بغداد میدانی برای این جنگ نخواهد بود، به نوعی مانع ناامن جلوه دادن کشورشان شوند.
فعلا به گفته منابعی در نتیجه این وضعیت، تعدادی از سرمایهگذاران خارجی و محلی ترجیح دادهاند اجرای پروژههای خود را به ویژه در دو بخش مسکن و انرژی به تعویق انداخته و کلید نزنند.
آمریکاییها به خوبی از تبعات این تصمیمات خود در عراق آگاهی دارند. از این رو، جدا از این که تهدیداتی در کار باشد یا نباشد، اما همین مساله خود یک هشدار از جانب آمریکا به عراق است که از ایران فاصله بگیرد و با نیروهای نزدیک به آن برخورد کند. خوب! دولت عراق اگر فرضا هم بخواهد، توانایی چنین کاری را ندارد.
گویا مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا در جریان سفر “ناگهانی” خود به بغداد در شب سالگرد خروج این کشور از برجام حامل چنین هشداری به دولت عراق بوده است. منابع خبری آمریکایی وعراقی گفتهاند که پومپئو در این سفر خطاب به دولتمردان عراقی گفته است: یا با ما علیه ایران باشید یا بیطرف بمانید.
البته در آن سو هم به نظر میرسد که تهران نیز ناراضی است و به گفته برخی منابع خبری، موضعگیری شخصیتها و نیروهای عراقی در قبال تهدیدات آمریکا علیه ایران را ناکافی میداند و نسبت به این مساله اعتراض هم شده است.
قبلا هم در چند نوشتار درباره راهبرد عراق مبنی بر موازنه در روابط خارجی به ویژه در قبال طرفهای درگیر گفته شد که این راهبرد با توجه به وضعیت داخلی این کشور و پراکندگی وابستگی به قدرتها و دول متعدد از فاکتورهای لازم برای موفقیت برخوردار نیست. البته با این وجود، ظاهرا بغداد چارهای جز ادامه این مسیر ندارد.
310 310