زبان سفید وقتی اتفاق میافتد که پوششی از باکتری و بقایا روی سطح زبان به دلیل کمبود آب خفیف، بیماری (کاهش استفاده از زبان برای صحبت کردن و غذا خوردن) و خشکی زبان روی سطح زبان را می‌پوشاند.
علت سفید شدن زبان
سفیدی لایه فوقانی زبان و لکه‌های سفید در حضور عفونت و التهاب مزمن هم رخ می‌دهد. عفونت‌های قارچ کاندیدا (برفک دهان) هم سبب سفیدی زبان می‌شود که در شرایط متعددی دیده می‌شود اما در افراد با ضعف سیستم ایمنی به دلیل سرطان یا اچ‌آی‌وی شایع‌تر است.
بعضی عفونت‌ها مانند تب اسکارلت لکه‌های قرمزی روی زبان ایجاد می‌کند. التهاب و سفید شدن زبان به دلیل خشکی یا عوامل محیطی مانند مصرف سیگار یا سایر دخانیات هم ایجاد می‌شود که سبب بدبو شدن دهان می‌شود. عفونت زبان را گلوسیت هم می‌نامند. بعضی لکه‌های سفید که به آن لکوپلاک گفته می‌شود ممکن است ضایعات پیش‌سرطانی باشند.
در بیماری زبان جغرافیایی بعضی قسمت‌های زبان پرزهای نرمال خود را ندارد و لکه‌های نامنظمی با حاشیه‌های سفید در سطح زبان نمایان می‌شود.
اسید معده و سفیدی زبان
اگر بیماری رفلاکس معده مری دارید، اسید معده وارد دهان می‌شود. البته التهاب دهان و زبان به دلیل این بیماری جزو علائم کم‌شیوع آن است. بنابراین اگر احساس سوزش زبان و دهان دارید احتمالا به دلیل رفلاکس اسید نیست و علل دیگری مانند سندروم سوزش دهان دارد.
جوش سفید روی زبان
جوش سفید روی زبان علل زیادی دارد از جمله:
آسیب زبان
آسیب زبان می‌تواند سبب احساس یا ایجاد جوش شود. زبان هم مانند سایر اعضای بدن در پاسخ به آسیب ممکن است متورم شود.
هرپس دهانی
هرپس دهانی گاهی اصلا هیچ علامتی ندارد. اما در بیشتر افراد تاول‌هایی در اطراف بینی یا دهان ایجاد می‌شود.
زخم دهانی
زخم دهانی از شایع‌ترین علل زخم در دهان هستند و معمولا در بخش داخلی لب‌ها و گاهی هم زبان ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها قرمز، سفید یا زرد رنگ بوده و بسیار دردناکند. بعضی غذاها سبب زخم دهانی می‌شود اما علت اصلی آن همچنان ناشناخته است.
حساسیت
حساسیت و عدم تحمل غذایی هم سبب جوش زبانی یا تورم زبان می‌شود. تورم ناگهانی و آنی کل زبان علامتی از واکنش خطرناکی بنام آنافیلاکسی است.
سرطان زبان
سرطان زبان هم ممکن است ایجاد جوش کند که این نوع جوش نادر است و در اطراف زبان ایجاد می‌شود و سخت و بی‌درد است. بهتر است در مورد جوش‌هایی که بیش از یکی دو هفته باقی‌مانده‌اند با پزشک مشورت کنید.
عفونت زبان
عفونت زبان یا دهان هم سبب تورم و درد می‌شود. به دنبال تورم زبان به دنبال گاز گرفتن یا آسیب باید با پزشک مشورت کنید.
سفلیس
سفلیس یک بیماری عفونی باکتریای قابل درمان ولی کشنده است. راه انتقال این بیماری تماس مستقیم با ضایعات سفلیسی در طی رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی است.
سفید شدن زبان نشانه چیست
نقاط سفید روی زبان ممکن است برفک که یک عفونت قارچی است باشد که پس از بیماری یا استفاده از داروهایی که تعادل باکتریایی درون دهان را بهم می‌زند رخ می‌دهد. لکه‌های مشبک سفید نشانه‌ای از لیکن پلان است که نشانگر حمله سیستم ایمنی به بافت دهانی است. اگر مناطق سفید و صاف و سخت که نمی‌توان آن‌ها را پاک کرد دیدید احتمالا لکوپلاک است که با سرطان در ارتباط است. هر گونه لکه سفیدی را با دندانپزشک خود مطرح کنید.
سفید شدن زبان بعد از خواب
علل زبان علل زیادی از خوشخیم تا جدی دارد. حتما هر شش ماه یا حتی زودتر دندانپزشک خود را ببینید. یک زبان سالم صورتی، بدون درد و پوشیده از پاپیلاست. پاپیلاها همان لایه پرزی روی زبان است که ممکن است ساییده شده یا سفید شوند. سفید شدن زبان بعد از خواب ممکن است به دلیل عدم رعایت بهداشت دهانی باشد.
دوبار در روز دندان‌ها و زبان خود را مسواک کنید. علت دیگر تنفس دهانی در طول شب است که سبب خشکی دهان می‌شود. این حالت بیشتر به علت سرما‌خوردگی یا حساسیت رخ می‌دهد. کمبود آب، سیگار کشیدن و مصرف داروهایی که سبب خشکی دهان می‌شود هم علل دیگر سفید شدن دهان است. اگر سفید شدن پس از نوشیدن آب رفع شود علت یکی از موارد ذکر شده است.
سفید شدن زبان نوزاد
این حالت ناگهانی رخ می‌دهد و اصلا غیرعادی نیست. علت آن رشد قارچ (قابل درمان) و یا باقی ماندن شیر است.
سفیدی طولانی مدت زبان
اگر تنها علامتی که دارید سفید شدن زبان است لازم نیست حتما با پزشک مشورت کنید. ولی اگر طی دو هفته رفع نشد این کار لزوم پیدا می‌کند. اگر علل زیر را هم داشتید زودتر با پزشک ملاقات کنید:
- زبان دردناک یا سوزش زبان
- تاول باز شده در دهان
- مشکل در جویدن، بلع و صحبت کردن
- سایر علائم مانند تب، کاهش وزن و جوش پوستی
درمان گیاهی سفیدی روی زبان
باید زبان سفید ناشی از عفونت را هر چه زودتر درمان کنید. معمولا پزشکان داروهای ضدقارچی در قالب دهانشویه و قرص تجویز می‌کنند. به علاوه می‌توان از درمان‌های خانگی زیر برای کاهش علائم استفاده کرد. برای درمان گیاهی سفیدی روی زبان راهکارهای زیر را امتحان کنید.
آب نمک
نمک حاوی اجزای ضدعفونی‌کننده، تمیزکننده و تسکین‌دهنده است و درمان شایعی برای بسیاری از مشکلات دهانی است. استفاده از آن به کاهش علائم برفک دهان هم کمک می‌کند.
جوش شیرین
شستشوی دهان با جوش شیرین (سدیم بیکربنات) برای درمان برفک دهان و زبان سفید خوب است.
ماست
ماست پروبیوتیک حاوی باکتری‌های خوبی است که می‌تواند زبان سفید را درمان کند.
ویوله دوژانسین: یک درمان خانگی شایع برای برفک دهان است و قابل خریداری بدون نیاز به نسخه پزشک از بیشتر داروخانه‌ها و حتی به صورت آنلاین است.
آب لیمو
آب لیمو خواص ضدعفونی و ضد قارچی دارد که در برابر قارچ‌های عامل برفک مبارزه می‌کند.
زردچوبه
رنگ زرد زردچوبه از کرکومین است که یک ماده قدرتمند با خواص ضد التهابی است.
روغن شبدر
قرن‌هاست که این ماده به عنوان درمانی برای مشکلات دهانی به کار می‌رود و امروزه هم به عنوان ضدعفونی‌کننده و تسکین‌دهنده درد در دندانپزشکی کاربرد دارد.
روغن اوریگانو
این روغن برای طعم‌دهی به غذا استفاده می‌شود اما خواص ضدمیکروبی و ضدقارچی هم دارد.
ویتامین سی
ویتامین سی (آسکوربیک اسید) برای عملکرد درست سیستم ایمنی نیاز است و این کار با تشویق گلبول‌های سفید به محافظت از بدن در برابر عفونت انجام می‌شود.
