نوار نزول شاخص که از 20مردادماه آغاز شده هنوز قطع نشده؛اگرچه در این مدت شاخص بورس در برخی روزها رشد کرده، اما روند اصلی بازار سهام در این مدت نزولی بوده که طبق محاسبات انجام شده این روند نزولی زمانی به پایان خواهد رسید که میانگین ارزش مبادلات خرد روزانه در بورس در سطوح بالاتر از 20هزار میلیارد تومان تثبیت شود. تحلیلگران تکنیکی هم بر این باورند روند نزولی شاخص حداکثر در محدوده یک میلیون 350هزار واحد متوقف خواهد شد. تحلیلگران بنیادی بر این باورند که باید محرکهایی ازجمله رشد قیمت دلار یا افزایش سود شرکتهای بورس جلوی نزول شاخص را بگیرد و تزریق نقدینگی از سوی بانکها، نهادها و سازمانها نمیتواند مانعی در برابر نزول شاخص باشد.
با وجود این فرضیات مسئولان بازار سرمایه درتلاشنداز طریق سیاستهای حمایتی طرف تقاضا را تقویت کنند و مانع افت شاخص شوند؛ بر همین اساس سهامداران حقوقی ماموریت پیدا کردهاند از بازار سهام حمایت کنند و تحتتأثیر همین رویداد هفته قبل سهامداران حقوقی 5هزارو 800میلیارد تومان نقدینگی به بازار پمپاژ کردند و از طرف دیگر قوانینی برای سرمایهگذاری بانکها در بورس و تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بازار تصویب شده که از زمان تزریق این منابع به بازار سرمایه اطلاعی در دست نیست.
نزول دوباره بورس
درکشاکش تصمیمگیری برای نجات بورس و اجرای برنامههای سیاستی روند نزولی بورس ادامه دارد و با وجود رشد شاخص در روزهای چهارشنبه هفته قبل و شنبه هفته جاری، دیروز شاخص کل بورس تهران با نزول سنگین 1.5درصدی بیش از 23هزار واحد افت کرد. با این میزان نزول بیش از 120هزار میلیارد تومان معادل 4.2میلیارد دلار از ارزش سهام شرکتهای حاضر در در بورس و فرابورس کم شد و جمع کل ارزش بازار سهام به 6898هزار میلیارد تومان رسید. بهنظر میرسد موجی از ترس بازار سرمایه را فراگرفته که خارج کردن این ترس از بازار سهام به راحتی میسر نیست. هومن عمیدی، کارشناس بازارسرمایه میگوید: نوسانهای اخیر در معاملات بورس چنان هیجانی را در بین فعالان بازار ایجاد کرده که با وجود رشد بازار سهام درطول دو روز، همچنان سایههای ترس از ریزش دوباره و احتمال بازگشت موقت در بازار حاکم است و عدهای از فعالان بازار را در حالت انتظار قرار داده است.
مهدی میرزایی دیگر تحلیلگر بازارهای مالی هم درباره غالب شدن ترس در بازار سهام میگوید: فروکش کردن ترس در میان سهامداران حقیقی که اغلب روند بازار را میسازند، قدری زمان میبرد؛ با این حال معتقدم پاییز فصل بازیابی بورس از نظر عاطفی است. به گفته او بهنظر میرسد، هرگونه صعودی به سقفهای جدید بازار برای معاملهگران در کوتاهمدت و میانمدت میتواند فرصت خروج چندساله باشد و صعود بعدی، آخرین موج افزایشی قیمتها قبل از رکود چندساله است.
چه باید کرد
با تداوم روند نزولی شاخص بورس و ناکارآمد بودن سیاستهای حمایتی اکنون این پرسش مطرح شده که برای جلوگیری از تداوم نزول بازار سهام چه باید کرد؟ کارشناسان براین باورند که نقطه توقف نزول شاخص بورس جایی است که نقدینگی دوباره تصمیم بگیرد وارد بازار سهام شود و برای هدایت دوباره نقدینگی به بازار سهام باید تغییراتی در متغیرهای کلان اقتصادی رخ بدهد و سیاستهای تزریق مصنوعی نقدینگی نمیتواند مانعی در برابر توقف روند نزولی شاخص بورس باشد.
یک عضو شورای بورس معتقد است دولت باید از طریق سیاست آزادسازی قیمتها از بورس حمایت کند و زمینه ورود دوباره نقدینگی را به بازار سهام فراهم کند. سعید اسلامی بیدگلی میگوید: موجودی صندوق تثبیت بازار سرمایه تا 10هزار میلیارد تومان است. صندوق تثبیت بازار سرمایه برای تصمیمگیری در مورد نحوه بازارگردانی و بازارسازی سازوکاری مشخص دارد، اما بهنظرم در اینباره باید گزارش مفصلی به شورای بورس ارائه شود تا درباره این سازو کارو نحوه بازارسازی تصمیمگیری شود. به گفته او اگر فرض کنیم در پژوهش به این نتیجه رسیدیم که صندوق تثبیت تأثیری در روند شاخص و نقدشوندگی ندارد در آن زمان باید دید اضافه کردن منابع صندوق توسعه ملی چه کمکی میتواند به ما بکند.
سینا سلیمانی دیگر تحلیلگر بازار سرمایه هم از منظر دیگری به سیاست تزریق نقدینگی به بازارسهام نگاه میکند و معتقد است: مشکل فعلی بازار ارزندگی نیست و بخش مهمی از بازار میداند که قیمت سهام بسیاری از شرکتها ارزنده هستند. لذا نیاز به تسهیل ورود دوباره نقدینگی به بازار و اطمینان بخشی است.او در اینباره در کانال تلگرامیاش مینویسد:این بازار بعد از ریزش 60درصدی درعمده صنایع مشکل ارزندگی ندارد که به باز کردن دامنه نوسان چند سهم یا محدود کردن عرضه نیاز داشته باشد. این ابزارها در ابتدای ریزش بازار کارآمد بود، اما امروز بازار نیاز به تشویق نقدینگی پارک شده برای ورود دوباره دارد.
2323