سینماسینما، فرهاد خالدی نیک
محمدحسین میثاقی و مهدی تاج در قالب برنامه «فوتبال برتر» در حال گفت و گو هستند. میثاقی با دست پر آمده تا ضمن آشکار کردن ابعاد تازه ای از قرارداد عجیب فدراسیون فوتبال با مارک ویلموتس، دست خالی این فدراسیون پنج ستاره را رو کند. تا از مهدی تاج توضیح بخواهد که با چه منطقی پای بندهای سؤال برانگیز این قرارداد کذایی را امضاء کرده و فوتبال ایران را این چنین در شوکی عظیم فرو برده است. رئیس سابق فدراسیون فوتبال اما در ابتدا تسلیم و بی دفاع به نظر می رسد و استدلال هایش همچون آخرین دفاعیات متهمی می ماند که خودش خوب می داند چه اشتباهی مرتکب شده و چه سرنوشتی در انتظارش است. هر چند او سعی می کند با دلیل و برهان از عملکرد خویش و زیر مجموعه اش دفاع می کند اما مخاطب از فحوای کلامش پی می برد که یک جای کار که نه، چند جای کار می لنگد.
با این حال شکل و شمایل گفت و گو به گونه ای دیگر به نظر می رسد و بسان مبارزه ای ناعادلانه میان کشتی گیری سبک وزن (میثاقی) با حریفی سنگین وزن (تاج) می ماند. کشتی گیر سبک وزنی که در ظاهر باهوش تر، سریع تر و جسورتر از حریفش می نماید اما می توان پیش بینی کرد که در نهایت “وزن” و “تجربه” بالاتر حریف، تکلیف کار را روشن و مشخص خواهد کرد. اتفاقی که بالاخره در اواخر گفت و گو رخ می دهد تا مهدی تاج با همه ایراداتی که به دوران مدیریتش وارد است، پیروز این گفت و گوی مناظره گونه لقب بگیرد. آن جا که تاج پای عادل فردوسی پور و اطلاعات، صداقت و صراحتش را به میان کشیده و آشکارا استقلال عمل میثاقی را زیر سؤال می برد. اتفاقی که باعث شد میثاقی ناشیانه از کوره در برود و با صحبت از سپر رسانه ای دوران مدیریت تاج، به طور ضمنی انگشت اتهامش را به سوی عادل و برنامه” نود” دراز کند. برنامه ای که خودش، رشد و شهرت رسانه ای اش را مدیون آن است. تاج در پاسخ با زیرکی خاصی در مقام دفاع از فردوسی پور برآمد تا از یک سو خودش را از غرق شدن رهایی بخشیده و به نوعی به ساحل نجات برساند و از سویی دیگر حریف جوان و کم طاقتش را ضربه فنی کند. در عین حال میثاقی که نمی خواست به این آسانی ها قافیه را ببازد، قصد مطرح کردن سؤالات مردمی را داشت که با این واکنش تاج با مواجه شد: “من به این که این ها سوال های مردم باشد، شک دارم!” جمله ای که غیر مستقیم، مردمی بودن برنامه را زیر سوال برده و میثاقی را وادار ساخت که قید ادامه سؤالات را بزند و گفت و گو را نیمه کاره رها کند.
این شرح مختصری است از آخرین برنامه “فوتبال برتر” که در تازه ترین نظرسنجی به عمل آمده توسط مرکز تحقیقات رسانه ملی، جایگاه هشتم را در بین پرمخاطب ترین برنامه ها سیما کسب کرده است. رتبه ای پایین تر از “مستند حیات وحش” و “به خانه بر می گردیم” و “ویتامین خ” و اندکی بالاتر از “بچه محل” (عمو پورنگ)! برنامه ای که بیش از یک سال است که جای یکی از محبوب ترین و پربیننده ترین برنامه های تاریخ تلویزیون ایران به روی آنتن می رود و حالا پس از گذشت این مدت، رتبه ای چنین نازل را به خود اختصاص داده است. کپی برنامه “نود” که فاصله ای بسیار با آن دارد، چرا که مجری جوان آن فاصله ای بعید با مجری و تهیه کننده “نود” دارد. حقیقت آن است که میثاقی هر چقدر تلاش کند که وزنش را بالاتر و قدش را بلندتر نشان دهد باز زیر سایه سنگین فردوسی پور قرار می گیرد. باز هم برنامه اش ناخوداگاه با “نود” قیاس می شود و بدیهی است که طی این قیاس مع الفارق، برتری با برنامه ای خواهد بود که در مدت زمانی قریب به بیست سال، تبدیل به برند برتر شبکه سوم سیما شده بود.
آن چه که در برنامه دوشنبه شب گذشته رخ داد نشان داد که میثاقی شاید برای گفت و گوهای سرگرمی محور و سرشار از شوخی های بامزه با بازیکنانی چون علی قلی زاده گزینه ای مناسب باشد ولی برای مصاحبه هایی جدی که نتیجه آن برای افکار عمومی اهمیت دارد، آن چنان که باید پخته و کارکشته نیست. در چنین مواقعی است که جای خالی عادل فردوسی پور بیش از پیش احساس می شود و افسوس ها و سوال های بی پاسخ دوباره در ذهن مرور می شوند. افسوس این که چرا شبکه سوم سیما به راحتی قید عادل را با آن همه دانش، صداقت و تجارب ارزشمندش زد و کوچکترین اهمیتی به علائق و سلائق مخاطبانش نداد؟ وقتی با عادلی که به تدریج و از طریق عملکرد درخشانش در همین رسانه دارای وزن و اعتباری مثال زدنی شده، چنین برخورد دلسرد کننده ای می شود، آیا انگیزه و امیدی می ماند برای دیگرانی که می خواهند پا جای پای او و امثال او بگذارند؟
