برنامه رادیویی صبح و گفتگو در گفتگو با محمود آموزگار نایب رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و حمیدرضا حاجیبابایی مدیر انتشارات هزاره ققنوس با محوریت بررسی وضعیت ایران در برخورد با قانون کپی رایت، از آنتن رادیو گفتگو پخش شد.
محمود آموزگار در اینبرنامه گفت: ایران در حال حاضر از قانونی که در سال ۱۳۴۸ برای حفظ حقوق مولف تصویب کرده، استفاده میکند. در سال ۱۳۴۸ قانونی وضع شد که حمایت از کپی رایت و ترجمه را در بر میگیرد. وجه مشخصه اینقانون هم این است که حدود اجرای آن در محدوده مرزهای داخلی کشور است. بهعبارتی قانون مذکور، حقوق مولفان داخل کشور را به رسمیت میشناسد و نسبت به صاحبان آثار در خارج از کشور الزامی ندارد.
وی افزود: برای پیوستن ایران به کنوانسیون برن، یکسری نگرانیهایی وجود دارد. برخی معتقد هستند که اگر قانون کپی رایت بپیوندیم، این میتواند برای کشور مشکل زا باشد چرا که باید از قوانین مصوب آن پیروی کنیم. برای اینکه مشکلی در زمینه پیوستن به قانون کپیرایت پیش نیاید، میتوان بهشکل سادهتر و در قالب قانونی ملی، کپیرایت را بپذیریم. این، باعث میشود هر زمان احساس کردیم مشکلی در زمینه پذیرش کپیرایت داریم، قانون را تغییر بدهیم. به اینترتیب موضوعات یکبام و دوهوایی که در اینزمینه وجود دارد، منتفی میشود و میتوانیم رعایت حقوق مولف یا کپی را جنبه کامل تری بدهیم.
در ادامه اینبرنامه، حاجیآبادی گفت: قانون سال ۴۸ که از آن با عنوان قانون حمایت از مولفان، مصنفان و هنرمندان یاد میشود، تاحدی به نویسندگان کتاب کمک میکند و هم اکنون بسیاری از مشکلات مطرح شده در اینبخش با همین قانون مرتفع میشود. اگر از بیرون نگاه کنیم، وقتی کتابی را از خارج کشور میآوریم و بدون کپیرایت منتشر میکنیم، مشکلات رعایتنشدن کپیرایت مشخص میشود.
وی افزود: هماکنون برخی از فعالان صنعت نشر بدون هماهنگی با سایر ناشران کتابی را از خارج کشور تهیه میکنند و اقدام به ترجمه میکنند. برای پیوستن به کنوانسیون برن، باید اقداماتی از داخل صورت بگیرد، هماکنون اینتصور وجود دارد که اگر به این کنوانسیون نپیوندیم، میتوان با هزینه کمتر کتابی را چاپ و منتشر کرد. در بخش کتابهای کودک و علمی، شاهد چاپهای متعددی از کتابها هستیم که به موضوع کپی رایت ارتباط پیدا میکند. در اینبخش مساله کسب سود هم مطرح است.