مجموعه حقایق ارزشمندی از هزاران هزار سند و مدرک یکی از موثرترین جریان های علمی سیاسی و دینی تاریخ ادیان که بخش عظیمی از آن، در بی توجهی برخی عالمان دین و یا بعضا ظنی و گمانی دانستن علم تاریخ، عملا به فراموشی سپرده شده است.
« با این که از دغدغه‌های رهبر انقلاب ترجمه آثار شفاهی ایران است اما در ثبت وقایع تاریخ شفاهی حوزه عقب هستیم. در حالی که قشر روحانیت بیشترین سهم حضور در جبهه‌ها و مبارزه با استکبار جهانی را دارد.»
این ها جملات معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری، حجت‌الاسلام محسن قمی است که چندین ماه پیش در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به آن اعتراف شده است.
سخنانی که گویا تاکنون هیچ مخاطبی را در بین مراکز متعدد و ذی صلاح همچون مرکز مدیریت حوزه، مرکز خدمات حوزه، دفتر تبلیغات، سازمان تبلیغات، اوقاف، رسانه ملی، مرکز اسناد انقلاب و دیگر مراکز علمی متوجه خود نساخته و همچنان تاریخ شفاهی حوزه یعنی مستندات ارزشمند و پنهان مرکز زایش انقلاب اسلامی را، بدون متولی رها ساخته است.
به نظر می رسد همه مراکز مرتبط با موضوع تاریخ شفاهی حوزه، در یک اتاق مشترک و برنامه دقیق و بدون انجام کارهای موازی و تکراری هزینه ساز و در عین حال با تشکیل یک کارگروه کاملا تخصصی و صاحب تجربه در حوزه های روزنامه نگاری و مصاحبه و همچنین تاریخ معاصر، باید به صورت ضرب الاجل و فوری به تشکیل دبیرخانه تاریخ شفاهی حوزه اقدام کنند.
همه محققان و تاریخ نگاران حوزوی و غیر حوزوی چه بخواهند و چه نخواهند، ناگزیر از ثبت نقش و کارکرد تاثیرگذار و غیرقابل انکارِ حوزه های علمیه شیعه در کتاب تاریخ ایران خصوصا در 5 قرن اخیر هستند. تاثیراتی که بدون شک بررسی زوایای ریز و درشت انقلاب اسلامی، بدون تاریخ شفاهی حوزه های علمیه امکان پذیر نیست. این تاریخ در صورتی که به دلیل کاهلی و سستی و بی برنامگی و فراموشی اولویت ها، به دست فرزندان حوزه گردآوری نشود، قطعا به قلم خصم و از دریچه کینه و انتقام و دروغ و قلب حقایق نگاشته خواهد شد.
نباید این جمله رهبر انقلاب را خطاب به فعالان حوزه تاریخ شفاهی فراموش کرد: «ثواب ثبت تاریخ انقلاب اگر از افرادی که جنگیدند بیشتر نباشد، برابر با ثواب مبارزان است.»
* منتشر شده در روزنامه 19 دی دوشنبه 29 بهمن 1397
