مرتضی حیدری سابقه اجرای دو دوره مناظره را داشت و محتملترین گزینه برای این برنامه بود. وی از شباهت اجرای این برنامه با داوری یک مسابقه فوتبال گفته و اضافه کرده بود که اگر کمتر سوت بزند، بازی و داوری بهتری خواهد شد. پخش اولین قسمت از برنامه مناظره نشان داد که هر کسی بهجای حیدری میتواند آن گویها را از تنگها دربیاورد و شماره پاکتها و گویها را بخواند. شما تصور کنید نجمالدین شریعتی یا عادل فردوسیپور مجری برنامه مناظره بودند.
آیا فرم این برنامه اجازه مانور به مجری را میدهد؟ آیا مجری این برنامه به گفته حیدری، داور است؟ حیدری حتی نتوانست یک نفر را داخل استودیو و جلوی دوربین مجاب کند که داخل موضوع حرف بزند و فقط بین دو نیمه مناظره و آنهم احتمالا خارج از اراده حیدری، نامزدها مجاب شدند که رعایت کنند و به سوالات جواب دهند.
سازمان باید به مرتضی حیدری اختیار عمل بیشتری میداد تا هم برنامه جذابتر شود و هم کاندیداها راحتتر مدیریت شوند. راستی جابهجایی تنگها جلوی صحنه چه نسبتی با زیباییشناسی تصویری دارد؟ برای انتخاب گویها در مسابقات و برنامههای دیگر تلویزیون از دستگاههای دیگری استفاده میشود که باید پرسید چرا اینجا از آنها استفاده نشد تا شغلی بهعنوان تعویضکننده تنگ هم در ساختار تلویزیون تعریف شود؟
موضوع دیگر درباره طراحی سوالات است. این سوالات توسط چه کسانی طراحی و با چه اهدافی طراحی شدهاند؟ طرح سوالات کلی، مگر نتیجهای به جز جواب کلی و سرسری در پی خواهد داشت؟ نحوه طرح و پرسیدن سوالات بخش دیگری از جذابیت برنامههای مناظرات است. مثلا در مناظرههای آمریکا یا فرانسه درباره موضوعات مهم پرسش میشود نه مصداقها. فرم تکراری، نتیجهای تکراری میدهد.
تلویزیون نشان داده که علاقهای به استفاده از تجربیات گذشته ندارد و تفاوت چندانی در مناظرات امسال با دوره قبل یا هشت سال پیش دیده نمیشود. کارگردانی این برنامهها مساله مهمی است. تعدد دوربینها و کیفیت اچدی شاید بتواند به بالارفتن جذابیت بصری کمک کند اما یک برنامه موفق چیزهای دیگری هم میخواهد. میدانم کار سختی است. اما یکبار نیمساعت از این برنامه را بدون صدا ببینید تا متوجه شوید که با چه فاجعه تصویری روبهرو هستیم. نماهای ساده و قابهای بیهویت پشتسر هم که معلوم نیست قرار است چه چیزی را القا کند. در جذابترین مناظرات جهان، نامزدها برای اینکه مصمم بودن و اقتدار خود را نشان دهند، میایستند و اینجا نامزدها روی صندلیهای نرم و خنکشان لم میدهند. فقط دوره قبل، نامزدها موقع حرف زدن میایستادند که آنهم به لطف مدیران خلاق تلویزیون در این دوره حذف شد.
۵۸۵۸