ابوالفضل خدائی: تیرماه بود که امانوئل بون مشاور ارشد رئیس جمهور فرانسه به تهران آمد تا مقام های کشورمان را در جریان بسته پیشنهادی پاریس قرار دهد، که البته این طرح مورد قبول ایران واقع نشد. از آن زمان به بعد تلاش های تهران و پاریس برای تعاملات بیشتر و پیدا کردن راه حل بیشتر شد و در همین حال در مردادماه سیدعباس عراقچی به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور برای تقدیم پیام حسن روحانی به امانوئل مکرون راهی پاریس شد. روسای جمهور ایران و فرانسه نیز طی چند نوبت با هم تلفنی گفت و گو کردند که در آخرین تماس مکرون و روحانی 5 ساعت با هم صحبت کردند. در هفته های اخیر محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان نیز علاوه بر کشورهای اسکاندیناوی به فرانسه و روسیه تا در خصوص توافق هسته ای با مقام های آن کشورها رایزنی کند. اما در طرف دیگر همزمان با پایان رسیدن مهلت 60 روزه اروپا برای ایفای تعهداتش عراقچی نیز به کشورهای اروپایی سفر کرده تا درباره ابعاد سیاسی و اقتصادی برجام با مقام های مختلف گفت و گو کند. این در حالی است که رئیس جمهور کشورمان از آغاز گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران در روز جمعه خبر داده است و باید دید پس از مذاکرات معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان اروپا آیا تصمیم تازه ای را در قبال برجام خواهد گرفت یا نه. گزارش زیر مروری بر سفرهای سیدعباس عراقچی به اروپا دارد که در ادامه مشروح آن را می خوانید:

در تاریخ یازدهم شهریور ماه سیدعباس عراقچی به همراه تیم اقتصادی به پاریس رفت و طی آن مذاکرات فشرده ایران و فرانسه در سطح کارشناسان ارشد دو کشور به سرپرستی معاون سیاسی وزیر امور خارجه و باحضور معاونان بانک مرکزی و وزارت نفت و سفیر ایران برگزار شد. در این مذاکرات که بیش از ۱۰ ساعت به طول انجامید، جزئیات سناریوهای محتمل برای پیشبرد ابتکار مطرح شده بین روسای جمهور ایران و فرانسه به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نحوه تامین مطالبات و منافع ایران در برجام محور اصلی این مذاکرات بود.

همچنین مقرر شد طرفین ضمن تداوم کار فشرده بر روی این سناریوها، رایزنی های خود با سایر طرف‌های ذیربط را نیز افزایش داده و به گفت وگوهای مستمر با یکدیگر در سطوح مختلف ادامه دهند.

عراقچی در ادامه سفرش به فرانسه 12 شهریورماه به منظور شرکت و رایزنی های سیاسی دوجانبه بامداد سه شنبه وارد لوبلیانا پایتخت اسلوونی شد. (اینجا)

عراقچی که به منظور شرکت در دور سوم گفت وگوهای سیاسی ایران و اسلوونی و نیز شرکت در چهارهمین اجلاس مجمع راهبردی بِلد (Beld Strategic Forum) به این کشور سفر کرده است، در یکی از نشست های این مجمع افزود: در حالی که آمریکا هر روز از چندجانبه گرایی و نظم بین المللی مبتنی بر قانون بیشتر فاصله می گیرد، دیگر کشورها و به خصوص کشورهای اروپایی ناتوان از مقابله با این وضعیت بوده و تسلیم سیاست های یکجانبه آمریکا شده اند.

عراقچی گفت: امروز اقتصاد کشورهای اروپایی کاملا تحت سلطه دلار آمریکا قرار دارد و شرکت ها و بانک های اروپایی از دستورات خزانه داری آمریکا بیشتر پیروی می کنند تا از دستورالعمل کشورهای خودشان، چرا که آمریکا از قدرت دلار و از تهدید تحریم همچون یک سلاح برای تحمیل سیاست ها و خواسته های خود بر دیگران بهره می گیرد.

عراقچی در ادامه با ذکر مثال هایی از سیاست های قلدرمآبانه آمریکا در صحنه بین الملل افزود: اصل پایبندی به توافقات یک اصل بنیادین در حقوق بین الملل است ولی آمریکا به سادگی و فقط به این دلیل که منافع آمریکا در برخی توافقات تامین نشده است یا به این دلیل ساده که یک رئیس جمهوری از دستاوردهای رئیس جمهوری گذشته خوشش نمی آید از توافقات مهم بین المللی همچون برجام، پیمان آب و هوایی پاریس و … خارج شده است و این به معنی مرگ تدریجی چندجانبه گرایی و نظم بین المللی قانون مدار است.

عراقچی با اشاره به اینکه برجام تصمیم شورای امنیت سازمان ملل و بخشی از قطعنامه شورای امنیت است، اظهار داشت: آمریکا با خروج از برجام، به عنوان یک عضو دائم شورای امنیت قطعنامه این شورا را نقض کرده، اما متاسفانه این امر با سکوت و بی تفاوتی جامعه بین المللی مواجه شده است.

وی ادامه داد: آیا اگر یک کشور دیگر هم این کار را کرده بود همین برخورد با او می شد که کشورها به جای محکوم کردن و تحریم کردن به دنبال جلب رضایت او باشند؟! متاسفانه جامعه بین الملل به سمت پذیرش زور و قلدرمآبی پیش می رود و نظم بین المللی تابع زور قدرتمندان شده است.این نکته ای است که باید مورد توجه کشورهای مستقل قرار گیرد و برای آن چاره اندیشی شود.

عراقچی پس از این نشست در جمع خبرنگاران تصریح کرد که به دنبال تماس های تلفنی مکرون رئیس جمهور فرانسه، به ایشان تاکید شد که یا اروپا می بایست از ایران نفت خریداری کند و یا معادل فروش نفت را به صورت خط اعتباری، که با درآمدهای نفتی ایران تضمین می‌شود و در حقیقت به نوعی به معنای پیش فروش نفت است، در اختیار ایران قرار دهد. 

عراقچی همچنین اضافه کرد که میزان این خط اعتباری حدود ۱۵ میلیارد دلار برای مدت چهار ماه یعنی تا پایان سال میلادی است. بدین ترتیب در صورت حصول توافق ایران در چهار ماه آینده معادل صد در صد نفت خود را یا خواهد فروخت یا به صورت خط اعتباری دریافت و پیش فروش می کند. 

وی افزود که بعد از دریافت ۱۵ میلیارد دلار، جمهوری اسلامی آمادگی گفت وگو با کشورهای ۱+۴ را دارد اما واقعیت آن است که هنوز در خصوص دستور کار این گفت وگوها اختلاف نظرهای جدی بین طرفین وجود دارد. (اینجا)

عراقچی همچنین طی مصاحبه ای دیگر گفت واقعا ناامیدکننده است که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا تلاش می کند نمونه ای از دیپلماسی و دستاورد دیپلماسی در منطقه ما, را از بین ببرد و این اقدام به طور حتم به صلح و امنیت در منطقه ما کمکی نخواهد کرد. چرا آمریکا تلاش می کند این دستاورد را از بین ببرد؟ همان طور که گفته شده است فقط به علت این که رئیس جمهور جدید از دستاورد رئیس جمهور قبلی خوشش نمی آید. (اینجا)

دیدارها با مقام های مختلف در اسلوونی

عراقچی در ملاقات های اولیه با «سیمونا لسکوار» معاون وزیر امورخارجه اسلوونی دیدار و گفت وگو کرد. همکاری های تجاری و اقتصادی، روند صلح در خاورمیانه و یمن، بررسی اوضاع سوریه، برجام  و اینستکس از جمله مواردی بود که  در این دیدار مورد بحث قرار گرفت. (اینجا)

علاقه مندی اسلوونی برای پیوستن به اینستکس

معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه در ملاقات با میرو سرار معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه اسلوونی گفت: مواضع تهران همسو با اتحادیه اروپایی، مبتنی بر حفظ برجام است و علاقمند به پیوستن به ساز و کار مالی (اینستکس) است.

عراقچی در این دیدار ضمن ابراز تشکر از دعوت وی برای حضور در چهاردهمین نشست «مجمع استراتژیک بِلِد»، از حمایت‌های اسلوونی از برجام و توافق هسته‌ای و نیز درخواست این کشور جهت پیوستن به اینستکس ابراز خرسندی و قدردانی کرد. (اینجا)

آمادگی اسلوونی برای همکاری با ایران در بالاترین سطوح

در ادامه سفر سید عباس عراقچی به لوبلیانا، وی با «ازدِراوکو پوچیوالشک» وزیر توسعه اقتصادی و فناوری اسلوونی دیدار و گفت و گو کرد.

در این دیدار پیشینه، وضعیت فعلی و چشم انداز آینده مناسبات اقتصادی و تجاری دوجانبه، مورد بحث و بررسی قرار گرفت و طرفین ضمن اشاره به وجود ظرفیت‌ها و فرصت‌های گسترده در عرصه همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین دو کشور به ویژه در حوزه توریسم و گردشگری، بر آمادگی و ضرورت تلاش برای اجرایی و عملی شدن این امر و بر تبادل هیأت‌های تجاری و اقتصادی بین دو کشور در آینده نزدیک، تاکید کردند.

وزیر توسعه اقتصادی و فناوری اسلوونی در این دیدار اظهار داشت: علاقمند به همکاری با ایران در بالاترین سطوح هستیم.

آیا طرح جدید اروپا هم با شکست روبرو خواهد شد؟

تلاش های مضاعف فرانسه در گام دوم کاهش تعهدات برجامی فضای سازنده و مثبتی را ایجاد کرده بود و شخص رئیس جمهور فرانسه برای نجات توافق هسته ای وارد عمل شده بود و بر همین اساس  پیشنهاد ایجاد خط اعتباری 15 میلیون یورویی بین تهران و اروپا مطرح شد که گفته می شود با وجود تندرویان در تل آویو و کاخ سفید این طرح اجرایی نخواهد شد. توصیف مکرون از شکننده بودن مذاکرات و همچنین اظهارات حسن روحانی رئیس جمهوری ایران مبنی بر نرسیدن به نتایج مطلوب موجب شده تا وضعیت فروش نفت و دریافت پول حاصل از آن و همچنین عادی سازی روابط مالی و بانکی همچنان  در هاله ای از ابهام قرار گیرد و متعاقبا استقلال اروپا را بیش از پیش زیر سوال ببرد. با اجرایی شدن گام سوم برجامی ایران از روز جمعه وزارت خارجه فرانسه طی یک موضع گیری عنوان کرده که باید از هرگونه اقدامی که سیگنال منفی ارسال می‌کند خودداری شود. فرانسه با وجود مهلت دوماهه ایران و همچنین تاکید بر اینکه در صورت ایفای تعهدات از سوی اروپا ایران نیز برجام را به طور کامل اجرا خواهد کرد اعلام کرده که هر گونه سیگنال منفی به تلاش ها برای کاهش تنش ها آسیب می زند. این موضوع می تواند مصداق بارز توئیت اخیر معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان باشد که نوشته بود: نظم بین المللی مبتنی بر قانون در مقابل «یکجانبه گرایی آمریکا» در حال شکست خوردن است. عراقچی همچنین تاکید کرده بود که در آستانه ورود به سال ۲۰۲۰ میلادی، «قانون قدرتمندان» بیش از هر زمان در گذشته بر «قدرت قانون» غلبه دارد.

310311