بدن به لوزهها و آدنوئید به عنوان عضوی از دستگاه دفاعی احتیاج دارد و در صورتی برداشتن آنها جایز است که نبودن آنها برای بدن هیچ ضرری نداشته باشد.
گلو مثل چهار راهی است که عقب دهان و بینی را به حنجره و مری وصل میکند. لوزهها در بالای گلو قرار داشته و به دفاع در مقابل حمله عفونتها کمک میکند. تورم و التهاب لوزهها (تانسیلیت) در کودکان بسیار شایع میباشد. زیرا لوزههای آنها بزرگتر میباشد. لوزهها با افزایش سن کودک به تدریج کوچکتر میگردند.
ترتیب قرارگیری لوزهها در انسانها از بالا به پایین:
۱) آدنوئیدها که به آنها لوزههای حلقی هم میگویند و در سقف حلق قرار دارند. (گاهی به آن لوزه سوم میگویند).
۲) لوزههای لولهای که در سقف حلق قرار دارند.
۳) لوزههای کامی که هنگام معاینه از دهان دیده میشوند و در دو طرف بخش دهانی حلق میان دو قوس بافتی قرار دارند.
۴) لوزههای زبانی که در پشت شیار انتهایی زبان قرار دارند.
مجموعه این بافتهای لنفاوی که در بالا به آن اشاره شد، به نام حلقه لوزهای والدیر نامیده میشوند.
لوزهها در نزدیک سن بلوغ به بزرگترین اندازهشان میرسند و بعد به تدریج تحلیل میروند، اما لوزهها در کودکان بزرگترین اندازه را نسبت به قطر گلو دارند. لوزهها ممکن است بزرگ و ملتهب شوند و ممکن است لازم باشد آن را با جراحی خارج کرد. برداشتن لوزهها در مواردی انجام میشود که آنها باعث انسداد راه هوایی شده باشند یا با بلع تداخل کرده باشند.
در سنین بالاتر بزرگی یک طرفه لوزه ممکن است بیانگر عفونت ویروسی لوزه، و تومورهایی مانند لنفوم یا کارسینوم سلول فلسی باشد.
برخی از متخصصان گوش و حلق و بینی در مواردی که التهابهای مکرر و عودکننده لوزه رخ میدهد یا هنگامی که بزرگی لوزهها باعث انسداد علامتدار راههای هوایی فوقانی شده است یا در مواردی که لوزه به صورت یک طرفه بزرگ شده است، برداشتن آن را توصیه میکنند. بزرگ شدن لوزهها ممکن است بر حرف زدن اثر بگذارد و باعث شود صدا تودماغی شود.
سنگهای لوزه مادهای است که روی لوزه جمع میشود. اندازه آن ممکن است به حد یک دانه پاپ کورن برسد و به رنگ سفید و کرم است. ماده اصلی این به اصطلاح سنگ، کلاژن است، اما بوی ناخوشایند قوی دارد، که به خاطر سولفید هیدروژن و متیل مرکاپتان و سایر موارد است.
لوزهها چه کار میکنند؟
لوزهها و آدنوئیدها عمدتا از بافت لنفوئیدی تشکیل شدهاند، که در سراسر دستگاه گوارش و در پایه زبان هم وجود دارد. بافت لنفوئیدی از لنفوسیتها تشکیلشده است، سلولهایی که عمدتا در تولید پادتن یا آنتیبادی در مقابل عوامل مهاجم به بدن نقش دارند. از آنجایی که ما عموما تولید پادتن را چیز خوبی به حساب میآوریم، بررسیهای زیادی در مورد تعیین اهمیت لوزهها انجام شده است. با این حال به نظر میرسد هنگامی که لوزهها را برمیدارند، در مجموع هیچ اثر بدی روی دستگاه ایمنی و سلامتی افراد ایجاد نمیشود.
باشگاه خبرنگاران