«جفری ساکس» مشاور ویژه «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل و تحلیلگر و اقتصاددان آمریکایی در گفت‌وگو با شبکه «فرانس 24» ضمن انتقاد از سیاست‌های دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در قبال ایران خواستار عدم تلاش واشنگتن برای سلطه بر غرب آسیا شد.
خروج آمریکا از برجام، دیوانگی بود
این اقتصاددان آمریکایی و نویسنده کتاب «سیاست خارجی جدید، فراتر از استثناگرایی آمریکایی» در پاسخ به سؤالی در خصوص تنش‌های اخیر میان واشنگتن و تهران ضمن انتقاد از خروج بیش از یکسال پیش آمریکا از برجام گفت: «تراژدی اینجاست که جهان، ایران و دیگر کشورهای جهان (گروه 1+5) در سال ۲۰۱۵ در خصوص توافقی دقیق و صحیح تحت عنوان برجام با یکدیگر مذاکره کردند تا طبق آن ایران برنامه هسته‌ای خود را متوقف کند و به روابط عادی با کشورهای دیگر بازگردد. این رویکرد درستی بوده است و اروپا با قدرت تاکنون از آن حمایت کرده است».
وی ادامه داد: «اما ایالات متحده آمریکا تحت رهبری ترامپ و تنها یک کشور آمد و گفت که نه ما می‌خواهیم این توافق بین‌المللی را نقض کنیم که این مسئله ما را به سمت جنگ سوق داده است. این دیوانگی دولت آمریکا تحت ریاست‌جمهوری ترامپ بوده است».
ترامپ یک فرد سست و متزلزل و خطرناک برای آمریکا و جهان است
ساکس ضمن آنکه برجام را یک توافق مهم توصیف کرد، گفت: «ترامپ که فردی متزلزل و بی‌ثبات است که هم برای کل جهان و هم برای ما در آمریکا خطرناک است، این توافق را نقض کرد و من متأسفم که کشورهای اروپایی به طرز ناراحت‌کننده‌ای در دفاع از این توافق که همه جهان به جز ترامپ از آن حمایت می‌کنند، تا این اندازه منفعل و ناکارآمد عمل کردند و این چیزی است که در حال حاضر بسیار خطرناک است».
عملکرد اروپا در دفاع از برجام بسیار ناکارآمد بود
این تحلیلگر و اقتصاددان آمریکایی به پیامدهای خروج واشنگتن از برجام اشاره کرد و با انتقاد از انفعال کشورهای اروپایی در دفاع از برجام گفت: « ایران تا حد زیادی به دلیل تحریم‌های اقتصادی آمریکا تحت فشار قرار گرفته است و اروپا اقدامی نکرده است و ایران هم با خود می‌گوید که “ما چه کار کنیم؟ دیگر به این توافق (برجام) پایبند نخواهیم بود”»
اروپا به جای ترامپ برای ایران هارت و پورت می‌کند
این اقتصاددان آمریکایی ضمن انتقاد از سکوت کشورهای اروپایی در مقابل سیاست‌های ضدایرانی رئیس‌جمهور آمریکا ادامه داد: «”هارت و پورت‌های” اروپا علیه ترامپ نیست و بلکه علیه ایران است که به این کشور می‌گویند باید به برجام پایبند باشی اما اروپا باید از صدای خود استفاده کند و به ترامپ بگوید قلدری بس است و ما خواستار یک توافق جهانی با ایران هستیم و اگر تو چنین چیزی نمی‌خواهی به خودت ارتباط دارد و این تحریم‌هایی که علیه ما به دلیل پیشبرد توافق مورد قبول به جز تو (ترامپ) وضع کردی را نمی‌خواهیم».
ایده برتری آمریکا بر جهان منسوخ شده است
ساکس در ادامه با انتقاد از سیاست‌های استثناگری آمریکا گفت: «بعد از جنگ جهانی دوم و زمانیکه اروپا نابود شد و زمانیکه اتحاد جماهیر شوروی سابق کاملاً از بین رفت و زمانیکه آسیا در جنگ بود، ایالات متحده آمریکا تنها جایگاه ابرقدرت را در اختیار داشت. سلطه آمریکا در آن زمان واقعاً استثنایی بود و آمریکا از نظر اقتصادی فناوری حکمفرما بود».
این اقتصاددان آمریکایی ضمن تأکید بر اینکه آمریکا نباید همچنان به سیاست‌های استثناگرایی تکیه داشته باشد گفت: «آمریکا همچنان به تبلیغات خود اعتقاد دارد که ما رهبری جهان را برعهده داریم و همچنان دوران آمریکا است اما این ایده‌ای منسوخ شده است».
سیاست‌های ترامپ، آمریکا را در آستانه جنگ با ایران قرار داده است
ساکس در خصوص اشتباه بودن ایده برتری آمریکا بر جهان توضیح داد «راه‌اندازی سیاست برتری و اینکه ما باید قدرت هژمونیک باشیم و تصمیم ما در خصوص جنگ با عراق و یا نقض برجام یا خروج از توافق بین‌المللی اقلیمی درست بوده، یک تفکر احمقانه است.قرارگیری شما مقابل 192 عضو دیگر سازمان ملل، سیاست کارساز و کارآمدی نیست. ما پشت سر هم در جنگ‌ها شکست خوردیم. ما تریلیون‌ها دلار در عراق و افغانستان و لیبی از دست دادیم و فاجعه پشت فاجعه. این استثناگرایی موجب تخریب خود می‌شود. به اقدام ما در زمینه توافق اقلیمی (خروج از توافق پاریس) نگاه کنید. ما هم‌اکنون در آستانه جنگ با ایران قرار گرفتیم».
اروپا باید به قلدری ترامپ «نه» بگوید
وی بار دیگر از سکوت کشورهای اروپایی در مقابل سیاست‌های ترامپ انتقاد کرد و گفت: «با صراحت می‌گویم که مسئله ای که مرا ناراحت می‌کند این است که این فقط آمریکا نیست که عادات بد دارد بلکه سیاست خارجی اروپا در این میان کجاست؟ اروپا باید سیاست‌های مستقل خود را داشته باشد تا نماینده یک اروپای دموکرات و فراگیر باشد و نباید فقط با ایالات متحده هماهنگ باشد اما اروپا عادت کرده که بگوید “اوکی، اگر ترامپ چیزی بگوید ما زیاد چیزی نگوییم” اما در حال حاضر چنین چیزی خوب نیست زیرا ما یک قلدر داریم که در مسیر درستی قرار ندارد و این در حالی است که بقیه باید به قلدری او پاسخ منفی بدهند».
آمریکا به جای سرمایه‌گذاری بر روی زیرساخت‌ها و مردمش بر ساخت پایگاه نظامی در جهان هزینه می‌کند
مشاور دبیرکل سازمان ملل با انتقاد از سیاست خارجی دولت آمریکا گفت: « وقتی می‌گویم که ما به یک سیاست خارجی جدید نیاز داریم، در حقیقت این گفته بر اساس شکست‌های زیاد و هزینه‌های زیادی است که آمریکا متحمل شده است….زیرساخت‌های آمریکا ویران است و ما بر روی کودکان خود سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم ما روی زیرساخت‌های خود سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم و ما همچنان مجتمع‌های صنعتی نظامی داریم و همچنان بیش از ۷۰۰ پایگاه نظامی در سراسر جهان داریم. اینها کارساز نیست….آمریکا همچنان مثل ۴۰ سال پیش ابرقدرت نیست و باید تجدیدنظر کند».
جهان بدون آمریکا نیز قادر به پیشبرد امور است
ساکس در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا در صورت نبود آمریکا، دیگر بخش‌های جهان قادر به پیشبرد امور هستند، گفت: «آمریکا حدود ۴.۲ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد و بیش از ۹۵ درصد دیگر را باقی جهان تشکیل می‌دهند که در صورت کناره‌گیری آمریکا نیز قادر به پیشبرد امور هستند».
مردم آمریکا برخلاف ترامپ غیرعادی نیستند
این تحلیلگر آمریکایی با اشاره به اینکه مردم آمریکا با رئیس‌جمهور این کشور متفاوت هستند و برخلاف آنکه ترامپ فردی بی‌ثبات است، مردم این کشور رفتار عادی دارند، گفت: «مسئله مهم‌تر این است که مردم آمریکا مثل دونالد ترامپ عجیب غریب و غیرعادی نیستند…مردم آمریکا نرمال و مردم خوبی هستند.بعنوان مثال در قضیه تغییرات اقلیمی اکثر مردم آمریکا خواستار اقدام دولت در خصوص تغییرات اقلیمی هستند و اکثر مردم آمریکا خواستار ادامه حضور آمریکا در توافق اقلیمی پاریس هستند».
جهان باید به ترامپ بفهماند که نمی‌تواند در کاخ سفید بنشیند و دستور ترور یک فرمانده ایرانی را صادر کند
ساکس برای چندمین بار به کشورهای جهان توصیه کرد که باید در مقابل قلدری ترامپ ایستادگی کنند و در این خصوص ایران را مثال زد و گفت: «در خصوص مسئله ایران باید (مقابل ترامپ) بایستند و بگویند که نه تو اشتباه می‌کنی و تو همه ما را در معرض خطر قرار داده‌ای و بنابراین نمی‌توانی در کاخ سفید بنشینی و دستور ترور یک فرمانده ایرانی را بدهی و فکر کنی که این اقدام متعارفی است و و از ما می‌خواهی که از این اقدام حمایت کنیم».
وی در پایان با انتقاد از سیاست قلدری ترامپ برای جهان گفت: «قلدری غیرقابل پذیرش و در تضاد با منشور سازمان ملل، منافع اروپا و منافع جهان است».
310311
