به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در طرح ها و برنامه ریزی های توسعه شهری علاوه بر بخش اقتصاد مطالعات جمعیتی حمل و نقل و تأسیسات شهری و طراحی کالبدی وجود دارند و چون شهر واحدی پویا و تجزیه ناپذیر است هر یک از این بخش ها باید به صورت مرتبط با هم و با در نظر گرفتن اثرات متقابل شان مورد بررسی قرار گیرند .
برای تعیین چگونگی اثرگذاری تحولات اقتصادی اجتماعی برشکل گیری آتی شهر احتیاج به طراحی روش های تحلیلی و محاسباتی و با ساخت مدلهای اقتصاد شهری می باشیم .
متغیرها و پارامترهای سیاسی در این مدل ها بسیار متعدد و روابط بین شان پیچیده است و درجه همبستگی بالایی دارند طراحی مدل برای برنامه ریزی شهری در کشورهای در حال توسعه مشکلتر از کشورهای پیشرفته صنعتی است .
ابتدا پدیده شهر را در کشورهای در حال توسعه بررسی میکنیم.
الگوی مصرفی در جوامع شهری تعیین کننده شتاب و میزان رشد شهر است کشش درآمدی کالاهای اولیه مانند غذا بسیار پایین است و با افزایش درآمد کاهش می یابد در حالی که تلاش درآمدی کالاهای صنعتی و خدماتی که در شهرها تولید میشوند بالاست و همزمان با افزایش درآمد افزوده می شود تغییرات در شیوه تولید کشاورزی موجب رها شدن بخشی از نیروی کار کشاورزی و سرریز شدن جمعیت به شهرها می گردد بدین ترتیب بر رشد و توسعه اقتصادی شهرها پرجمعیت تر و بزرگ تر می شوند شهرهای در حال توسعه همگون و همسنگر نیستند و به سه دسته زیر تقسیم می شود :
اول شهر های پیش از صنعتی شدن
دوم شهرهای صنعتی شده
و سوم شهرهای فراصنعتی
تحلیل اقتصاد شهرهای کشورهای در حال توسعه مشکلتر از شهرهای کشورهای توسعه یافته است و می توان گفت به طور کلی توسعه رشد تکنولوژی رشد تکنولوژی جمعیت و درآمد کشورهای در حال توسعه در حال تعادل نیستند با توجه تفاوتهایی که بین شهرهای در حال توسعه و شهرهای توسعه یافته وجود دارد در تدوین برنامه ریزی های شهری مشکلات ایجاد میشود به دلایل زیر کاربرد مدل های طراحی شده در کشورهای توسعه یافته در شهرهای مناطق در حال توسعه جهان مورد مورد تردید قرار میگیرد.
اول رشد سریع جمعیت است که در کشورهای در حال توسعه منجر به ایجاد بازار دوگانهای شامل بازار رسمی و متشکل از نیروی کار و بازار غیرمتشکل میشود ۱۰ درصد از مشاغل شهر را بازار غیرمتشکل تشکیل میدهند و همین امر استفاده از مدلهای شهری توسعه یافته را مشکل میکند.
دوم گونه غالب حمل و نقل در شهرهای در حال توسعه از گونههای متعدد حمل و نقل در آن وجود دارد استفاده از دوچرخه موتورسیکلت اتوبوس تاکسی اتومبیل شخصی و غیره که هر چه تعداد گونه های حمل و نقل کمتر باشد استفاده از مدل ها ساده تر است.
سوم نسبت عوامل تولید به یکدیگرند و چهارم انتخاب مکان سکونت که عملاً خانوادههای کم درآمد حق انتخاب و مسکن خود در شهرها ندارند و محکوم به حاشیه نشینی هستند پنجم نقش دولت در شهرهای در حال توسعه است که باید بیشترین نقش را ایفا کنند اما دولت توان قدرت اجرایی لازم برای توسعه شهری را ندارد آن چه مسلم است که آنچه مسلم است شهرها و عملکرد آنها در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته متفاوت است و این تفاوت را بدان اندازه است که می تواند کاربرد مدل ها روش های تحلیل اقتصاد شهری را که بیشترشان در کشورهای غربی تدوین و تجربه شدند در کشورهای در حال توسعه مشکل و با هم بی اعتبار سازد.
برای مدیریت شهری مثل تهران میبایست به دور از تنشهای سیاسی از مدل هایی برای توسعه پایدار متناسب با زیست بوم شهری بهره ببریم.
ظرفیتهای اقتصاد شهری در جهت ترویج و توسعه و تسهیل کسب و کارها به کار گرفته نشده است و حتی به عنوان مانع انها دیده شده است.
برای مدیریت شهری مثل تهران می بایست به دور از تنشهای سیاسی از مدل هایی برای توسعه پایدار متناسب با زیست بوم شهری بهره ببریم.
ظرفیت های اقتصاد شهری در جهت ترویج و توسعه و تسهیل کسب و کارها به کار گرفته نشده است و حتی به عنوان مانع انها دیده شده است و یا در ترویج امر مهم اقتصاد مقاومتی و سیاستهای کلان آن هیچ کارکردی در مدیریت شهری عیان نداریم که اجرای ان در سطح کلان شهری مانند تهران میتواند با توجه به ظرفیتهای موجود ان باعث کاهش بیکاری و رونق تولید گردد.
*فعال اقتصادی و کارآفرین، عضو اتاق بازرگانی
۲۲۳۲۲۷