داروی سوماتریپتان برای درمان میگرن و همچنین در برخی موارد برای درمان سردرد های خوشه ای استفاده می شود. داروی سوماتریپتان همچنین ممکن است با نام تریپتان خوانده شود. گیجی، خستگی، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در انگشتان دست یا پا و احساس ضعف از عمده ترین عوارض سوماتریپتان محسوب می شود. با همراه شوید.
داروی سوماتریپتان چیست؟
نام ژنریک: سوماتریپتان
نام لاتین: Sumatriptan
نام تجاری:
- ®Imitrex
- ®Imigran
- ®Treximet
گروه دارویی – درمانی:
- آگونیست اختصاصی ریسپتور ۵HT1
- ضد میگرن
طبقه بندی در بارداری: گروه C
اشکال دارویی:
- قرص: ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم
- تزریقی: ۱۲ میلی گرم در میلی لیتر
موارد مصرف، روش و دوزاژ:
حملات حاد میگرنی:
- بالغین: ۲۵ تا ۱۰۰ میلی گرم سوماتریپتان تجویز می شود. پس از ۲ ساعت در صورت عدم تسکین درد ۲۵ تا ۱۰۰ میلی گرم دیگر تجویز می شود. حداکثر دوز دارو ۳۰۰ میلی گرم می باشد.
مکانیسم اثر:
- سوماتریپتان به طور انتخابی به گیرنده های ۵HT1 در شریان بازیلار و عروق سخت شامه باند می شود و سبب انقباض عروق و بهبود درد میگرنی می گردد.
فارماکوکینتیک:
- نیمه عمر دارو ۲ ساعت است.
- این دارو دفع ادراری دارد.
نکات مهم:
- سوماتریپتان تزریقی ظرف ۵ دقیقه بعد از تزریق تاثیرات خود را نشان می دهد. سوماتریپتان خوراکی ظرف ۱۰ تا ۲۰ دقیقه اثربخشی اش را نشان می دهد.
- سوماتریپتان تزریقی برای افراد زیر ۱۸ سال تایید نشده است.
- دارو در درمان حاد میگرن با یا بدون اورا در افراد بالغ موثر است.
- از آن جایی که این دارو به سرعت تاثیر می کند، می تواند نیاز به استفاده از مسکن ها را کاهش داده و به فرد امکان می دهد سریع تر به فعالیت های روزمره بازگردد.
- افزایش دوز دارو، ریسک بروز تاثیرات جانبی را افزایش می دهد. متخصصین مطمئن نیستند سوماتریپتان ۱۰۰ به اندازه قرص سوماتریپتان ۵۰ موثر باشد.
- این دارو نباید در میگرن های بازیلار و همی پلژیک استفاده شود.
- مصرف بیش از ۲۰۰ میلی گرم دارو در طول ۲۴ ساعت مناسب نمی باشد.
- ریسک بروز سندرم سروتونین از عوارض این دارو محسوب می شود. در صورت بروز علائم این سندرم، مصرف دارو باید قطع شود.
- این دارو ممکن است در درمان افسردگی، به عنوان دارویی نارکوتیک و یا به منظور پیشگیری از تهوع و استفراغ نیز به کار رود.
موارد منع مصرف:
- حساسیت شدید به دارو
- هایپرتنشن کنترل نشده
- بیماری های شریان های کرونری قلبی
- بیماری های اسکمیک قلبی
- مصرف MAOI در ۲ هفته اخیر
- مصرف ارگوتامین
موارد احتیاط:
- آریتمی قلبی
- سابقه بیماری های عروقی مغزی
- اختلال عملکرد کبدی یا کلیوی
- تاکیکاردی
- بارداری
- دیابت
- چاقی
تداخل دارویی سوماتریپتان، عبارت است از:
- مشتقات ارگوت اثرات وازوپرسور سوماتریپتان را طولانی می کند.
عوارض جانبی:
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز شود. اگر چه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود، ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
عوارض قرص سوماتریپتان:
- Other: سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، اضطراب، ضعف و خستگی، تاکیکاردی بطنی، انفارکتوس میوکاردیال، تغییرات الکتردکاردیوگرام و برافروختگی پوست
مصرف در بارداری و شیردهی:
- سوماتریپتان در بارداری: در مطالعات حیوانی تاثیر این دارو بر جنین شامل مشکلاتی مانند نقص عروقی، اختلال در استخوان سازی، ناهنجاری های اسکلتی و کاهش وزن جنین بوده است. داده های کنترل شده ای در مورد بارداری های انسان در دست نیست.
- سوماتریپتان در دوران شیردهی: این دارو در شیر مادر ترشح می شود. تاثیرات دارو بر نوزدان شیرخوار مشخص نیست. بعد استفاده از دارو بهتر است به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت از شیردهی پرهیز شود. نیمه عمر سوماتریپتان در شیر مادر ۲،۲ ساعت گزارش شده است.
توجهات پزشکی – پرستاری:
- سوماتریپتان، دارویی برای پیشگیری از میگرن محسوب نمی شود. همچنین در افرادی با فشار خون کنترل نشده منع مصرف دارد.
- مصرف غذاهای حاوی تیرامین، همزمان با دارو ممنوع می باشد.
- از تجویز داروهای حاوی ارگوت همزمان با این دارو اجتناب کنید.
- فشار خون، نبض و نشانه های اسپاسم کرونری را کنترل کنید.
- نشانه های آلرژی را در بیمار بررسی کرده و در صورت نیاز مصرف سوماتریپتان را قطع کنید.
- عوامل تشدید کننده سردرد را بشناسید و به بیمار معرفی کنید.
- تزریق سوماتریپتان به صورت زیرجلدی انجام می شود. از تزریق عضلانی یا وریدی اجتناب کنید.
- با کاهش نور و سر و صدای محیطی، تحریکات محیطی برای بیمار را کاهش دهید.
توجهات بیمار – خانواده:
- در حین درمان با این دارو، از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنید.
- نشانه های عوارض جانبی ناشی از این دارو را به پزشک اطلاع دهید.
- بهترین زمان مصرف این دارو به محض شروع علائم میگرن می باشد.
- عوامل تشدید کننده سردرد را حذف کنید.
- تحریکات محیطی را به حداقل برسانید.
- عدم واکنش مطلوب درمانی را به اطلاع پزشک برسانید.
- در صورتی که از این دارو استفاده می کنید، از مصرف الکل بپرهیزید.
- در صورت استفاده از سوماتریپتان اگر متوجه تغییر رنگ انگشتان دست یا پا، دردهای شدید شکمی، کاهش وزن، اسهال خونی، کرامپ، احساس سرما یا گرما در بخش هایی از بدن یا تورم دهان، زبان یا گلو شدید، فورا به پزشک اطلاع دهید.
شرایط نگهداری دارو:
- دارو در دمای اتاق نگهداری شود.
منبع
