دانشمندان چینی با پیوند سلول‌های بنیادی از گوزن به موش موفق به رشد ساختارهای شاخ مانند بر روی پیشانی آنها شدند. شاخ‌های گوزن هر سال می‌ریزد و دوباره رشد می‌کند، در طول بهار، طول آنها با سرعت حدود یک اینچ(۲.۵۴ سانتی‌متر) در روز افزایش می‌یابد.

محققان دانشگاه پلی تکنیک شمال غربی در شیان، چین، در مطالعه جدید خود، سلول‌های مسئول این رشد مجدد شاخ را شناسایی کردند. تنها ۴۵ روز پس از پیوند این سلول‌ها بر روی پیشانی موش‌های آزمایشگاهی بدون مو، آنها شروع به رشد کردند.

این تیم امیدوارند که این روش روزی برای کمک به ترمیم استخوان‌ها یا غضروف در انسان یا حتی رشد دوباره اندام‌های از دست رفته استفاده شود. شاخ گوزن تنها عضو بدن پستانداران است که هر ساله بازسازی می‌شود و یکی از سریع‌ترین رشدهای بافت‌ زنده را در طبیعت دارد.

پس از از دست رفتن یک عضو، جمعیتی از سلول‌ها به نام «بلاستما»(blastema) به وجود می‌آیند که در نهایت می‌توانند به سلول‌هایی تبدیل شوند که رشد دوباره آن اندام را ممکن می‌کنند. گوزن دارای سلول‌های بلاستما است که بافت و استخوان شاخ را پس از ریزش بازسازی می‌کند.

در سال ۲۰۲۰، گروه دیگری از دانشمندان دریافتند که می‌توان با قرار دادن تکه‌ای از بافت شاخ گوزن زیر پوست پیشانی موش‌ها، شاخ را روی سر آنها رشد داد.

اما در این مطالعه جدید که در مجله‌ی ساینس(Science) منتشر شده است، محققان می‌خواستند سلول‌های بلاستمای خاصی را که مسئول بازسازی شاخ هستند، شناسایی کنند.

آن‌ها از توالی‌یابی آران‌ای(RNA) برای مطالعه ۷۵ هزار سلول گوزن سیکا در بافت داخل و نزدیک شاخ آنها استفاده کردند. با انجام این روش بر روی سلول‌ها قبل، در حین و بعد از ریختن شاخ‌های حیوانات، آن‌ها توانستند دقیقا کشف کنند که کدام یک سلول‌ها شروع‌کننده رشد مجدد هستند. نتایج نشان داد که ۱۰ روز قبل از ریختن شاخ‌ها، سلول‌های بنیادی در ساقه شاخ به فراوانی یافت می‌شوند. تا پنج روز پس از ریزش، این سلول‌ها یک زیرگروه جداگانه از سلول‌های بنیادی تولید کردند که محققان آن را «سلول‌های پیش‌ساز بلاستما شاخ ABPCs نامیدند و ۱۰ روز پس از ریزش، ABPC ها شروع به تبدیل شدن به غضروف و استخوان کردند.

پس از کشف سلول‌های مسئول رشد مجدد شاخ در گوزن، محققان این سلول‌ها را در ظروف آزمایشگاهی کشت دادند. پنج روز بعد، آنها سلول‌ها را به فضایی بین گوش‌های موش پیوند زدند و این سلول‌ها در عرض ۴۵ روز به ساختارهای شاخ مانند با غضروف و استخوان تبدیل شدند.

در حالی که نتایج در مراحل اولیه هستند، محققان معتقدند این یافته‌ها می‌تواند پیامدهای مهمی برای انسان داشته باشد.

۵۸۵۸