ملیکا قراگوزلو: با ۵۴ سال سن، عنوان جوانترین خطیب نماز جمعه تهران را به خود اختصاص داده است و حالا در اولین تجربه حضورش در مصلای تهران برای اقامه نماز جمعه خواست تا با رویکردی متفاوت ایده جوانگرایی را برجسته کند. حاجعلیاکبری روز گذشته نه تنها از دری که محل رفت و آمد مردم عادی است بدون تشریفات و بدون محافظ وارد صحن شد بلکه دستور برچیده شدن نردههای میان مردم و مسوولان را نیز صادر کرد. او گفت:« عزیزان نمازگزار از وجود میلههای نمازجمعه خشنود نیستند، از ستاد نمازجمعه خواهش کردم و دوستان حفاظت هم محبت کردند و دو ردیف از موانع برداشته شد و بخش باقی مانده مورد نیاز است که نسبت به آن هم اصلاح دقیقتری خواهد داشت. نمازگزاران علاقهمند هستند محیط نمازجمعه دوستانه باشد و مسئولین عزیز هم چنین احساسی دارند و من میبینم که برخی از آنها در بین جمعیت حضور دارند. انشاءالله اگر فاصلهای بین مردم و مسئولین وجود دارد برداشته شود و راه نهضت را پرشورتر از همیشه و با قوت بیشتر ادامه دهیم.»
این موضوع واکنش دیگر خطیبان نماز جمعه را نیز در پی داشت تا جایی که کاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران گفت: «حضور آقای علیاکبری بهعنوان امامجمعه موقت مسرتبخش است و باید قدردان تدبیر مقام معظم رهبری بود. برداشتن نردههای اضافی در نماز جمعه تهران و دعوت از مسئولین برای نشستن میان مردم از اقدامات شایسته آقای علیاکبری بود؛ واقعاً هیچ معنای ندارد که بین مردم و مسئولین فاصله باشد چراکه مسئولین هرچه دارند، از مردم دارند.»
تفاوت از ۵۸ تا ۹۷
حجتالاسلام رضا اکرمی عضو جامعه روحانیت مبارز درباره تاثیر رفتارهایی مانند حاجعلیاکبری در جذب نمازگزاران به خبرآنلاین گفت: درباره امام جمعه و خطبهای که دیروز خوانده شد باید گفت در میان خطبای نماز جمعه دیگر از خاتمی گرفته تا موحدی کرمانی وقتی خطیب جدید قرار میگیرد مشخص است که خطیب جدید خطبه جدیدی هم خواهد خواهند.
او ادامه داد: من معتقدم نماز جمعه که یک نماز سراسری است و لازم است از زاویه دیگری باید به آن نگاه شود. ما ۹۰۰ نماز جمعه و ائمه جمعه داریم که باید برای تثبیت نظام و جمهوری اسلامی و رفع مشکلات مردم قدم بردارند. به قول معروف با یک گل بهار نمیشود لذا همه باید تلاش کنند ندای قران در نمازهای جمعه شنیده شود و با استقبال در نمازهای جمعه شرکت کنند.
اکرمی مقایسهای هم میان اولین نماز جمعه در سال ۵۸ و نماز جمعه ۹۷ انجام داد و گفت: وقتی نماز جمعه ۹۷ را با نماز جمعه ۵۸ که به امامت آیتالله طالقانی اقامه شد مقایسه میکنیم میبینیم از لحاظ کمیت و کفیت تفاوت بسیاری میان این دو وجود دارد به طوری که جمعیت مردم ایران در طول این ۴۰ سال بسیار زیاد شده است اما در مقابل جمعیت نمازگزاران بسیار کاهش پیدا کرده لذا باید برای نماز جمعه جاذبه ایجاد کرد تا آحاد مردم در آن حاضر شوند.
او ادامه داد: امروز جامعه ایران با مشکلات عدیدهای دست به گریبان است واقعا مملکت در بعد بیکاری، نزاع، سرقت و اختلاف و همچنین پروندههای جمع شده در قوه قضاییه دچار مشکلات عدیده ای است و حداقل ائمه جمعه میتوانند تا آحاد جامعه را برای ورود به حل مشکلات تشویق کنند.
اکرمی در ادامه گفت: ما تحملمان کم شده است عوض اینکه رو به روی هم بنشینیم و با هم حرف بزنیم هرکدام جداگانه و بر علیه یکدیگر صحبت می کنیم و این موضوع باعث افزایش اختلافات میشود. بنابراین لازم است اولا ائمه جمعه مسائل روز جامعه را بدانند و پس از آن نسبت به مسائلی که مطرح می کنند نمازگزاران را قانع کنند و راه حل ارائه کنند. نکتهای که وجود دارد این است که دائما از نکات منفی میگوییم درحالی که لازم است به نکات مثبت هم اشاره شود؛ این صحبت من به این معنا نیست که فقط نکات مثبت گفته شود بلکه هم نکات مثبت و هم نکات منفی باید دیده شود.
خطبههای تکراری و بیمحتوا ممنوع
حجتالاسلام هاشم بطحایی عضو مجلس خبرگان نیز درباره برداشتن نردهها و حضور متفاوت خطیب جدید نماز جمعه تهران به خبرآنلاین گفت: تفاوت امام جمعه با امام جماعت در این است که امام جمعه حکومتی و سیاسی است. نکته ای که وجود دارد این است که امام جمعه باید فردی آگاه باشد تا بتواند برای مسائل سیاسی و اجتماعی نسخههای عالمانه بپیچد و از نظر سنی هم باید با بیان رسا صحبت کند. از نظر مقبولیت نیز باید گفت یک امام جمعه زمانی دارای مقبولیت است که وقتی نمازگزاران را به خط و خطوطی هدایت میکند خود و خانوادهاش به این مسائل گرفتار نباشد.
او با اشاره به اقدامات حاجعلی اکبری بر اهمیت خصلت مردمی بودن ائمه جمعه تاکید کرد و گفت: اینکه ائمه جمعه باید مردمی باشند، مسئله مهمی است و در همین راستا برداشتن میلههای حایل میان مردم و مسوولان کار خوبی بود.
او با بیان اینکه اگر مردم نباشند کلاه مسوولین پس معرکه است گفت: دشمنان حرفشان این است که مسئولان را در ماشینهای سر بسته و در بسته گرفتار کنند تا نه مردم از مسوولین و نه مسوولین از مردم خبر داشته باشند و مشخص است که این میله حس تفاوتها را حاکم میکند لذا برچیده شدنش بسیار خوب بود.
او همچنین در پاسخ به این سوال که چرا تعداد حضور نمازگزاران در نماز جمعهها با وجود افزایش جمعیت نسبت به اول انقلاب کاهش پیدا کرده است گفت: یکی از علل مهم آن نارضایتی مردم است؛ درواقع انقدر مسوولین وعده دادهاند و عمل نکردهاند که مردم ناراضی شده اند.
بطحایی از برخی خطبههای بیمحتوا به عنوان یکی دیگر از علل کاهش نمازگزاران نام برد و گفت: وقتی یک فردی در نماز جمعه شرکت میکند باید دستاوردی برایش داشته باشد اما میبینیم در نمازجمعهها موضوعات تکراری و پیش پا افتادهای مطرح میشود که مردم بهتر از همه نسبت به این مسائل آگاهی دارند؛ بنابراین دو عامل نارضایتی و خطبههای تکراری و بیمحتوا باعث شده است که از جمعیت نمازگزاران کاسته شود.
خودمان را با برداشتن نردههای نمازجمعه سرگرم نکنیم
حجتالاسلام هاشمزاده هریسی نماینده مردم آذربایجان شرقی در خبرگان نیز در این رابطه به روزنامه اعتماد گفته است: اقداماتی مانند برداشتن نرده ها هر قدر هم اقدام مثبتی باشد اما موضوع کوچکی است؛ مشکلات مردم خیلی فراتر از این حرفهاست که مسوولان باید به دنبال رفع آنها بروند. مردم اینروزها درد دارند و انتقادشان تنها به بود و نبود چند تا نرده ختم نمیشود.
این عضو خبرگان با بیان اینکه گذاشتن این نردهها از اول هم اشتباه بود گفت:مسوولان خود را با این مسائل مشغول نکنند و مردم را هم به آن سرگرم نکنند. ما نباید فراموش کنیم کشور با مشکلات بسیاری دست به گریبان است و مردم واقعا گرفتار هستند. گرفتاری آنها آن قدر زیاد است که واقعا از روبهرو شدن با آنها خجالت میکشم.امروز اگر موضوع نردهها برایمان پررنگ میشود و به برداشتن آن افتخار میکنیم به این جهت است که نمیتوانیم مشکلات بزرگتر را حل کنیم برای همین به این موضوعات کوچک افتخار میکنیم.
نماز جمعه ویترین است
محمدرضا زائری نیز طی یادداشتی در روزنامه خراسان نوشت: رهبران و مدیران در این جامعه با بقیه شهروندان تفاوتی ندارند و هنگامی که با هم هستند هیچ نشانه ظاهری از تفاخر و تبختر نباید آنان را از دیگران متمایز کند، چنان که در صدر اسلام اگر کسی به مدینه می آمد و به مسجد پیامبر وارد می شد و پیامبر را نمی شناخت، نمی توانست از ظاهر افراد تشخیص دهد که کدامشان رسول خدا هستند و با نگاه جستجوگر در حلقه افرادی که گرد هم نشسته بودند می پرسید: أیکم محمد؟
این عبارت درخشان و تکان دهنده یکی از برجسته ترین نقاط افتخارآمیز تاریخ اسلام است و نشان می دهد که نوع نشستن، ظاهر لباس و قیافه، برخورد و رفتاریا حالت جمع و محفل هیچکدام تمایز و تفاوتی برای رسول خدا از دیگران ایجاد نمی کرده تا جایی که شخص تازه وارد باید می پرسیده که “کدامتان محمد است”؟ نماز جمعه ویترین و جلوه ظاهری جامعه اسلامی است و باید آبروی این جامعه و نمایشگر مسیر و مسار آن باشد و قبل از ساختن در و دیوار یا رسیدن به نقش و نگار نماز جمعه باید روح حاکم بر آن را درست کرد. …در و دیوار و گچ و سیمان را همه می توانند بسازند، آجر و سنگ می تواند مسجد باشد یا قمارخانه! آنچه مهم است بینش کفرستیزی و توحید خواهی و عدالت طلبی است که به راحتی ساخته نمی شود.
۲۹۲۱۶