فهیمه پناه‌آذر/روزنامه‌نگار
گران یا منصفانه؟ واکنش‌ها به افزایش قیمت تک‌فروشی لوح فشرده فیلم‌های ایرانی در شبکه نمایش خانگی یکدست نیست. خیلی‌ها قیمت ۲۰هزار تومانی را برای تک‌فروشی لوح‌های فشرده «هزارپا» – پرفروش‌ترین فیلم ایرانی دهه۹۰ با ۳۸میلیارد تومان فروش – منطقی دانسته و برخی دیگر در مقایسه با دیگر فیلم‌های توزیع شده، رقم را غیرمتعارف عنوان می‌کنند. «هزارپا»ی ابوالحسن داوودی قیمتی دوبرابر دیگر فیلم‌ها در شبکه نمایش خانگی خواهد داشت. یکی از دلایل افزایش قیمت استفاده از ۲لوح فشرده عنوان شده که یکی از آنها فیلم هزارپا و دیگری به پشت صحنه و برخی بخش‌های ویژه اختصاص دارد.
لوح فشرده فیلم «هزارپا» اواخر آذر‌ماه به بازار می‌آید و باید دید تماشاگران را به خرید فیلم ۲۰هزار تومانی ترغیب خواهد کرد یا مؤسسه رسانه‌های تصویری سوره با شکست در فروش مواجه می‌شود؟ فیلمی که به‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم ایرانی دهه ۹۰، تنها ۳میلیون و ۳۳۳هزار نفر از جمعیت بیش از ۱۳میلیونی استان تهران را روانه سینماها کرد.
رایت یک‌میلیارد و نیم‌تومانی
شنیده شده که حق‌رایت هزارپا یک میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان توسط مؤسسه رسانه‌های تصویری سوره خریداری شده است؛ موضوعی که در فیلم «گشت ارشاد۲» نیز عنوان شد که مؤسسه رسانه‌های تصویری سوره، فیلم را یک میلیارد تومان خریداری کرده اما در نهایت صحت و سقم آن تأیید نشد. به گفته مدیر مؤسسه رسانه‌های تصویری سوره حق‌رایت فیلم‌های سینمایی براساس ۸ تا ۱۰درصد فروش فیلم‌ها در سینما تعیین شده و هر فیلم مبلغ خاص خود را دارد.
افزایش قیمت مواد خام
سعید خندق‌آبادی، مدیرعامل مؤسسه هنر‌های تصویری سوره که همیشه در گفت‌وگوهایش عنوان می‌کند مؤسسه پخش ویدئویی‌اش هیچ‌گاه از حمایت دولتی بهره نبرده و یک مؤسسه خصوصی است، درباره اهداف مؤسسه می‌گوید: «اولویت مؤسسه ما در خرید و عرضه فیلم‌ها محتوای آنهاست و فیلم‌هایی با مضمون مذهبی و دفاع‌مقدس در مجموعه ما بیشتر مورد توجه است. البته برای اینکه بتوانیم در همه ژانرها حضور داشته باشیم، بخشی از فیلم‌های پرفروش سال را هم خریداری و توزیع می‌کنیم.»
خندق‌آبادی به افزایش قیمت مواد خام تهیه دی‌وی‌دی‌ها اشاره می‌کند: «مواد اصلی ساخت دی‌وی‌دی از دیگر کشورها بوده که بر اثر افزایش قیمت ارز، قیمت آن هم ۳برابر شده و ما چاره‌ای جز افزایش قیمت نداشتیم. خودمان هم می‌دانستیم بر اثر این افزایش قیمت، شاهد کاهش ۵۰درصدی فروش خواهیم بود اما قیمت تمام‌شده محصولمان که ۸۰۰تومان بود به ۲۰۰۰تومان رسیده و ناگزیر بودیم تا قیمت را در تهران به ۱۰۰۰۰تومان و در شهرستان‌ها به ۸۰۰۰تومان برسانیم». به‌نظر می‌رسد، با توجه به ۲دی‌وی‌دی‌بودن فیلم هزارپا قیمت را ۲۰هزار تومان تعیین‌کرده‌اند که این سؤال پیش می‌آید آیا فیلم مربوط به پشت صحنه برای مخاطبان می‌تواند آنقدر جذاب باشد که برای خرید هزارپا، دوبرابر قیمت روز پول بپردازند؟
رویه نادرست قیمت‌گذاری
بسیاری از فعالان در حوزه شبکه نمایش خانگی معتقدند که روند قیمت‌گذاری و فروش فیلم‌ها در شبکه نمایش خانگی و نرخ‌گذاری بلیت سینما در ایران نسبت به دیگر کشورهای دنیا کاملا متفاوت است. کالاهای دیجیتال ازجمله فیلم در شبکه خانگی اگر بین ۱۵ تا ۲۰دلار باشد، بلیت سینمای آن فیلم ۷ تا ۱۲دلار است و این در حالی است که در ایران زمانی که قیمت بلیت سینما ۸ هزار تومان بود، فیلم‌های شبکه نمایش خانگی ۳هزار تومان بودند و حالا که قیمت بلیت سینما بین ۱۲ تا ۱۵هزار تومان است، فیلم‌های شبکه نمایش خانگی با قیمت ۱۰هزار تومان به فروش می‌رسند و این روند نادرست است.
یکی از فروشندگان فیلم‌های شبکه نمایش خانگی می‌گوید: «مخاطبی که از ابتدا فیلم‌ها را خریداری کرده اگر علاقه‌مند باشد فیلم‌ها را با قیمت ۲۰تومان هم خریداری می‌کند و کسی که از ابتدا دانلود غیرقانونی کرده یا فیلم‌ها را از شبکه‌های ماهواره‌ای دنبال می‌کند، اگر قیمت فیلم‌ها ۳هزار تومان هم باشد، فیلمی خریداری نمی‌کند. در هر صورت بخش تولید و پخش فیلم در شبکه نمایش خانگی سود هنگفت از فعالیت خود نخواهد برد.» یکی دیگر از فعالان در عرصه شبکه نمایش خانگی نیز به فیلم‌های پرفروش اشاره می‌کند: «با توجه به وضعیت بد اقتصادی شرکت‌های تکثیر و پخش در فشار هستند. این فشار در فیلم‌های پرفروش بیشتر است؛ چراکه سرعت انتشار این نوع فیلم‌ها در شبکه‌های اینترنتی و ماهواره‌ای آنقدر سریع است که کاری نمی‌توان کرد و دیگر نمی‌توان به فکر سود فروش فیلم در شبکه نمایش خانگی بود.» در این وضعیت اقتصادی که از ۲۸مؤسسه به ثبت رسیده تنها ۷مؤسسه فعالیت خود را در این شبکه ادامه داده‌اند، باید دید آیا این بخش می‌تواند به حیات خود ادامه دهد؟
فروش گران «همه می‌دانند»
بساط فیلم‌‌فروشی‌های غیرمجاز و زیرزمینی هم این روزها بازار داغی شده است. «همه می‌دانند» اصغر فرهادی با زیرنویس فارسی در بساط هر فیلم‌فروشی در پیاده‌رو‌ها دیده می‌شود و قیمت فروش آن نسبت به دیگر فیلم‌ها بیشتر بوده است؛ این اتفاق در حالی رخ داده که ۲ماه پیش اصغر فرهادی در مراسم افتتاحیه نمایش فیلم تازه‌اش در افتتاحیه پنجاه‌وپنجمین جشنواره فیلم «آنتالیا» در ترکیه، از نبود امکان اکران عمومی فیلم همه می‌دانند در ایران صحبت کرد و در این مدت نسخه غیررسمی این فیلم به‌صورت سی‌دی و در فضای مجازی دیده می‌شود. لینک دانلود فیلم سینمایی همه می‌دانند با کیفیت بالا و زیرنویس خوب در سایت‌های عرضه غیررسمی فیلم و سریال قرار گرفته است و این به‌معنای ورود فیلم تازه اصغر فرهادی مانند دیگر فیلم‌های روز دنیا به بازار عرضه غیرمجاز محصولات نمایشی در ایران است. عرضه غیرمجاز فیلم همه می‌دانند در فضای مجازی درحالی‌است که اکران عمومی آن در کشورهای مختلف ادامه دارد و این به صورتی است که فیلم اصغر فرهادی در شبکه خانگی که به‌تازگی و همزمان با اکران‌ها در لندن توزیع شده، ۲۴پوند معادل «۳۵۲هزار تومان» است.
همشهری
