عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در یادداشتی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: ترازنامه بانک مرکزی یا همان حجم پول پر قدرت، از ۲ مسیر بزرگ می‌شود.

یک مسیر، افزایش خالص خرید ارزهای خارجی توسط بانک است. این ارزها عمدتا مربوط به درآمدهای نفتی دولت یا صندوق توسعه ملی هستند. بنابراین این بسط ترازنامه، مربوط به عرضه برونزای ذخایر است.

یک مسیر دیگر، افزایش بدهی بانکها یا دولت به بانک مرکزی است. این افزایش بدهی، مربوط به تقاضای درونزای اقتصاد است و هر گونه کسری بودجه دولت به صورت مستقیم و یا از طریق ترازنامه بانکها، منجر به انبساط ترازنامه بانک مرکزی می‌شود.

بدیهی است که اگر بانک مرکزی روی ترازنامه کنترل نداشته باشد، به سختی می تواند نقدینگی را با ابزار محدود و غیرموثر سپرده قانونی و مدیریت و جیره‌بندی اعتبارات، کنترل کند. به همین دلیل بانک مرکزی مصمم به تغییر کانال انتقال اثر پول پرقدرت به نقدینگی با راه اندازی عملیات بازار باز است.

با این روش، بانک مرکزی همانند تجربه بسیاری از بانکهای مرکزی دنیا، به جای کنترل مقدار پول به کنترل قیمت پول می‌پردازد؛  بنابر این قطع ارتباط بین حجم پول پرقدرت با نقدینگی با اجرای کانال نرخ سود در بازار بین بانکی و اجرای عملیات بازار باز حاصل خواهد شد.

یاری و مساعدت همه در بخش های مرتبط دولت برای کنترل و جبران کسری بودجه از طریق انتشار تدریجی، ولی محتاطانه اوراق خزانه و نیز مدیریت اضافه برداشت های بانکها، شرط موفقیت است و بانک مرکزی از تمام ابزارهای خود برای مهار تورم بهره می‌گیرد.

۲۲۶۲۲۶