نادیا زکالوند: سندرم آشیانه خالی، نوعی غم و اندوه است که والدین وقتی فرزندان برای اولین بار خانه را ترک می‌کنند تا زندگی مستقل خود را شروع کنند، به آن مبتلا می‌شوند. پدر و مادرهای مبتلا به این سندرم، ممکن است احساس از دست دادن، اندوه، اضطراب، اندوه، تحریک‌پذیری و ترس داشته باشند.

رایج‌ترین علایم سندرم آشیانه خالی

از علایم سندرم آشیانه خالی می‌توان به موارد شایع زیر اشاره کرد:

۱. از دست دادن هدف و انگیزه

خانواده‌هایی که فرزند دارند معمولا خانه پرهیاهویی دارند. از بازی‌های مختلف گرفته تا جلسات تدریس، خانه معمولا شلوغ و پر از تکاپوست. اما وقتی فرزندان، خانه را ترک می‌کنند، حتی اگر والدین سرگرمی‌هایی مانند دیدن اقوام و دوستان و فعالیت‌های دیگر داشته باشند، باز هم خانه خالی آزارشان می‌دهد.

۲. افسردگی ناشی از عدم کنترل

والدین سال‌های سال روی برنامه‌های زندگی فرزندان خود کنترل داشته‌اند اما اکنون همه چیز تغییر کرده و فرزندان، زندگی مستقل خود را دارند و بسیاری از جزئیات زندگی‌شان را به والدین نمی‌گویند. این عدم کنترل موجب افسردگی والدین می‌شود. این مشکل بیشتر در والدینی دیده می‌شود که ویژگی‌های والدین هلی‌کوپتری را داشته‌اند. اینگونه والدین کوچکترین مسائل فرزندان خود را کنترل می‌کنند و بعدها که فرزندان خانه را ترک می‌کنند، احتمال اینکه به سندرم آشیانه خالی مبتلا شود، بسیار زیاد است.

۳. پریشانی احساسی و افسردگی

گاهی‌اوقات حتی تماشای آگهی‌های بازرگانی غمگین یا رانندگی در جاده ممکن است والدین تنها را به گریه بیندازد. آنها معمولا پس از رفتن فرزندان خود بسیار احساساتی می‌شوند و کوچکترین موضوع ناراحت‌کننده، اشک‌شان را در می‌آورد. در واقع والدین ممکن است مجموعه‌ای از احساسات زیر را داشته باشد:

* غمگین باشند که چرا کودک‌شان آنقدر سریع بزرگ شد و آنها را ترک کرد

* از دست خودشان عصبانی باشند که چرا در گذشته با فرزنداشان بیشتر وقت نگذراندند

* از پیر شدن، بیش از هر زمان دیگر بترسند

۴. مشکلات زناشویی

بیشتر مواقع زوج‌ها پس از بچه‌دار شدن، روابط بین خود را فراموش می‌کنند و تمام وقت‌شان را به فرزندان‌شان اختصاص می‌دهند. این افراد پس از اینکه فرزندان بزرگ شدند و خانه را ترک کنند، نمی‌دانند در قبال همسران خود چه رفتاری داشته باشند و معمولا روابط‌شان دچار تنش می‌شود.

۵. نگرانی بیش از حد در مورد فرزندان

برخی از والدین وقتی فرزندان‌شان برای تحصیل به مکانی دور از خانه می‌روند، یا حتی ازدواج کرده و زندگی مستقلی تشکیل داده‌اند، دچار اضطراب‌های بی‌مورد می‌شوند. مثلا، ممکن است با آنها دایما تماس بگیرند و جویای احوال‌شان شوند و این اضطراب لحظه‌ای آنها را رها نکند.

اگر فردی علایم فوق را داشته باشد، مسلما او به سندرم آشیانه خالی مبتلا شده است.

بیشتر بخوانید:

روانشناسی زرد؛ خیلی خوب است، برای اینکه خودتان را گول بزنید

ترفندهای کنترل علایم سندرم آشیانه خالی

روش‌های مختلفی برای کنترل علایم سندرم آشیانه خالی وجود دارد که از برخی از آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. دنبال کردن برخی از فعالیت‌ها

اگر شما از آن دسته والدینی هستید که گرفتار سندرم آشیانه خالی شده‌اید و حفره خالی بزرگی در زندگی‌تان حس می‌کنید، باید کاری برای گذراندن ساعات روزتان کنید. در واقع می‌توانید به سراغ کار یا فعالیتی بروید که همیشه دوست داشتید انجام دهید اما وقت نمی‌کردید. مثلا می‌توانید در کلاس ورزشی یا هنری شرکت کنید و تا جایی‌که می‌توانید در رشته مورد علاقه‌تان پیشروی کنید.

البته بهتر است از فعالیت‌های گروهی استقبال کنید. مثلا، اگر دوست دارید عکاس حرفه‌ای شوید، به کلاس یا باشگاه عکاسی ملحق شوید و بدین‌ترتیب دایره دوستان‌تان را افزایش دهید. بدین‌ترتیب از تنهایی درمی‌آیید و کمتر به خاطر نبود فرزندان‌تان در خانه غصه می‌خورید.

۲. بازکشف ارزش‌هایتان

در خانه تمام ارزش‌هایتان را با صدای بلند تکرار کنید یا آنها را در دفترچه‌ای بنویسید. با این کار می‌توانید به خودتان یادآور شوید که چه چیزهایی را دوست داشتید و آنها را به دلیل بزرگ کردن فرزندان‌تان فراموش کرده بودید. این یادآوری به شما کمک می‌کند در مسیر صحیح زندگی‌تان همچنان باقی بمانید و روزهای خوب آینده‌تان را با اندوه و غم از دست ندهید.

۳. حمایت از یکدیگر

بسیار مواقع پیش آمده که والدین پس از رفتن فرزندان از خانه، از یکدیگر جدا شده‌اند. این والدین احساس می‌کنند که دیگر موضوع مشترکی ندارند تا کنار هم بمانند. اما فراموش نکنید این زمان بهترین موقع است که به سراغ علاقه‌های مشترک‌تان بروید. در واقع به فعالیتی فکر کنید که هر دویتان به آن علاقه دارید و برای انجام دادن آن یکدیگر را تشویق و حمایت کنید.

درضمن از گفتن احساس بد و اندوه ناشی از نبود فرزندان‌تان در خانه خجالت نکشید و در مورد آن با یکدیگر صحبت کنید. این کار باعث می‌شود یکدیگر را بهتر درک کرده و از نظر عاطفی به همدیگر کمک کنید تا از پس سندرم آشیانه خالی برآیید.

۴. تمرین‌های خودمراقبتی

در این روزها که فرزندان‌تان خانه را ترک کرده‌اند، تمرین‌های خودمراقبتی بسیار مهم خواهند بود. از نظر جسمی و روحی باید به خودتان کاملا توجه کنید. خوب بخورید، خوب تفریح کنید و ورزش‌ منظم را از یاد نبرید. با این تمرین‌ها می‌توانید روح و روان‌تان را التیام بخشید. همچنین با شرکت کردن در برنامه‌های شاد و خنده‌دار مانند نمایش‌های کمدی، بیشتر از قبل بخندید. خنده، روحیه‌تان را افزایش می‌دهد و می‌توانید شرایط جدید زندگی‌تان را بهتر بپذیرید.

پیشگیری از ابتدا به سندرم آشیانه خالی

اگر والدین یا سرپرست کودکی هستید، باید بدانید روزی فرزندتان برای تحصیل یا زندگی مستقل خانه را ترک می‌کند. بنابراین خودتان را برای چنین روزی آماده کنید. برای این منظور، همیشه هدفمند زندگی کنید و زمانی از روز را به علایق خود اختصاص دهید.

درضمن مراقب باشید در نقش والدین هلی‌کوپتری فرو نروید. اگر لحظه لحظه وقت خود را صرف جزئیات زندگی فرزندتان کنید، وقتی او مستقل شود و خانه را ترک کند، بسیار عذاب‌ خواهید کشید. اما وقتی به کودکان خود مهارت‌های زندگی را می آموزید و به آنها اجازه می‌دهید مستقل باشد، نه‌تنها اعتمادبه‌نفس را در آنها افزایش می‌دهید، بلکه خودتان هم برای روزهایی که فرزندتان خانه را ترک می‌کند، آماده می‌شوید.

مراجعه به مشاوره

اگر با تمام روش‌های فوق باز هم نتوانستید از پس سندرم آشیانه خالی برآیید و بیش از ۲ هفته افسرده یا مضطرب بودید حتما به روانشناس مراجعه کنید.

منابع:

https://www.verywellfamily.com/signs-of-empty-nest-syndrome-4163787

https://www.lifehack.org/809725/empty-nest-syndrome

4747