پروفسور حسین اردکانی از بنیان گذاران هواشناسی در ایران با اشاره به اینکه در روز ۱۴ فروردین سال ۹۶ در یکی از روزنامههای معتبر کشور، مطلبی از قول رئیس هواشناسی وقت منتشر شده بود، و وی از ورود ایران به یک دوره بلند مدت خشکسالی خبر داده بود، این اظهار نظر بسیار تکان دهنده و نگران کننده برای آینده کشور خواند.
احتمال ورود ایران به یک دوره ترسالی را پیش بینی کرده بودم
این استاد هواشناسی با بیان اینکه در اواخر سال ۹۵ پیش بینی کرده بود که ایران از سال ۹۷ با احتمال بسیار زیاد وارد یک دوره ترسالی خواهد شد، یادآور شد: این پیش بینی با توجه به جو حاکم، مورد انتقاد بسیاری از همکارانش قرار گرفت.
اردکانی با اشاره به اینکه پیش بینیهای صورت گرفته را بر طبق تحقیق و بررسیهای گسترده علمی اش انجام داده است، اظهار داشت: این پیش بینی بلند مدت با توجه به کلیه مدلهای اقلیمی و با در نظر گرفتن کلیه پارامترهای مؤثر در گردش کلی جو بوده و عوامل طبیعی و عوامل غیر طبیعی و اثرات دستکاری انسانی در روی کره زمین در نظر گرفته شده است.
وی افزود: فعالیتهای خورشیدی (Solar activities) و برهم کنش شاخصهای متعدد دور پیوندهای هواشناسی، هریک به نوبه خود و با جفت شدن با دیگر پیوندها میتواند تا اندازه زیادی کنترل کننده اقلیم روی کره زمین هم در مقیاس بزرگ و هم در مقیاس متوسط باشد.
تغییر روند اقلیمی ایران به سمت اقلیم بارشی
اردکانی با یادآوری این نکته که این تحقیق گروهی با همکاری جمعی از کارشناسان هواشناسی انجام شده است، گفت: به این نتیجه رسیدیم که با احتمال بسیار زیاد از سال ۹۶ به بعد تا حداقل ۲۰ الی ۳۰ سال آینده یعنی حدوداً تا سال ۱۴۳۰ خوشبختانه روند اقلیم بارشی خاور میانه به سمت ایران در یک فرم نوسانی هارمونیکی مناسبی قرار میگیرد.
این استاد هواشناسی با بیان اینکه بارشها در هر ۴ تا ۵ سال در این مناطق به صورت نرمال و یا بالاتر از نرمال خواهد بود تاکید کرد: در این نوسانات یک اوج هم دیده میشود، یعنی در این پریود زمانی یک سال آن در حالت اوج (Extreme) دیده میشود. ولی در پریود بعدی آن متأسفانه دو سال تا دو سال و نیم سالهای کم بارشی یعنی میانگین بارش زیر نرمال خواهد بود ولی خوشبختانه حالت فرینی در این کم بارشی زیاد دیده نمیشود.
سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ بارشها، میانگین و بالاتر میانگین بوده و یک سال از آن در حالت اوج خواهد بود
اردکانی به توضیح این پیش بینی بلندمدت پرداخت و تصریح کرد: برای واضح شدن این مطلب اگر روند منحنی این تغییرات را با میانگین مقایسه کنیم و در یک شکل سه بعدی نشان دهیم در سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ الی ۱۴۰۲ بارشی میانگین و بالای میانگین و یک سال در آن حالت اوج (فرین) دیده میشود و در سالهای ۱۴۰۱ یا ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۳ سالهای کم بارشی یا میتوان گفت خشکسالی ضعیفی خواهد داشت و این شکل هارمونیکی تقریباً تا سال ۱۴۳۰ ادامه خواهد داشت.
در صورت تحقق این پیش بینی ایران از مرز کمبود آب دور میشود
این استاد هواشناسی با ابراز خرسندی از اینکه در صورت به حقیقت پیوستن این نظریه و پیش بینی کشورمان از مرز کمبود آب بحرانی دور خواهد ماند، خاطر نشان کرد: اما توصیههایی هم وجود دارد که در بارشهای لحظهای شدید و یا در حالت سیستماتیک، بسیار گسترده بوده و دولتمندان به خصوص مدیران استانی موظف هستند که پیش بینیهای لازم را برای مهار کردن و انباره کردن آبهای جاری در مخازنهای در دستور کار قرار دهند تا در سالهای کم بارش، بتوانیم از آن به بهتریم صورت استفاده کنیم.
وی با تاکید بر اینکه اعلام چنین نظریهای میتواند برای هواشناسان و اقلیم شناسان کشور بسیار تعجب انگیز باشد، خاطرنشان کرد: با وجود احتمال این واکنشهای پیش بینی نشده، لازم دانسته ام که نظریه خودم را از طریق رسانهها اعلام کنم و از خداوند بزرگ برای حقیقت پیدا کردن آن کمک طلبم.