به گزارش خبرآنلاین، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که اخیرا منتشر کرده به شکل تلویحی از دولت خواسته حضوری فعال‌تر در پروژه ایجاد جاده ابریشم جدید چین داشته باشد.
در این گزارش آمده است: ابتکار «کمربند و راه» را می‌توان یکی از بحث انگیزترین رویدادهای قرن حاضر در حوزه زیرساخت و حمل و نقل نامید. این ابتکار در سال ۲۰۱۳ توسط رئیس جمهوری چین برای بار اول مطرح شد. به صورت خلاصه می‌توان هدف این طرح را ایجاد و توسعه یک پل ارتباطی میان چین و کشورهای آسیایی، آفریقایی و اروپایی در قالب یک راهبرد توسعه جهانی دانست.
درواقع تلاش پکن برای ایجاد یک شبکه جامع زیرساخت اوراسیایی و کریدور فرامنطقه‌ای پیوند مسیرهای زمینی و دریایی است.
در این رابطه چین به عنوان اقتصاد دوم جهان تلاش می‌کند کریدوری فرامنطقه‌ای در مسیرهای زمینی و دریایی ایجاد کند. به همین دلیل در پروژه مورد بحث نیز این کشور به عنوان سرمایه‌گذار اصلی و معمار شبکه زیرساختی اوراسیا در حال ایجاد شبکه‌ای چین محور است. به بیان دیگر چینی‌ها قصد دارند نقشی فعال در ایجاد نظم جهانی چند قطبی ایفا کنند.
این میان هنوز ایران رسما وارد این ابتکار نشده است به نظر می‌رسد چین برای جلب نظر ایران برخی پروژه‌های زیرساختی خود با ایران را در چارچوب ابتکار کمربند و راه تعریف کرده است. از جمله در حوزه تسهیل ارتباطات و پیوندها توسعه راه‌آهن تهران- اصفهان و تهران- مشهد در کنار اقدام مشترک در زمینه همکاری‌های گمرکی، تامین مالی فاز اول توسعه پالایشگاه آبادان و مشارکت در توسعه پارس جنوبی را می‌توان به عنوان تلاش چینی‌ها برای حضور در جاده ابریشم جدید نام برد.
با این همه بازوی نظارتی مجلس به دولت ایران پیشنهاد می‌دهد برون رفت از وضع موجود و شروع مذاکرات و بررسی مشارکت ایران با تشکیل کارگروه فراوزارتی در سطح دولت و مجلس در راستای منافعی ملی دست بزند. ایران تاکنون موضع مشخصی در قبال این پروژه نداشته ولی روحانی پس از خروج امریکا از برجام برای یافتن متحدان کشور دوباره توجه خود را به شرق جلب کرد و در اسفندماه گذشته در گفتگو با رییس جمهوری چین از همکاری ایران در این پروژه خبر داد.
علاوه بر این اصلاح و ارتقای زیرساخت‌های ارتباطات منطقه‌ای، درحهت توسعه اقتصادی ایران و همراستا با ساختارهای اقتصادی منطقه در کنار مشارکت فعال در ترتیبات اقتصادی منطقه‌ای به ویژه در حوزه حمل و نقل می‌تواند ایران را از انزوای ترانزیتی برهاند. از این طریق باید به محاسبه درآمد حاصل از ترانزیت از قلمرو ایران دست زد تا در روزهایی که کاهش درآمدهای حاصل از نفت و گاز به شدت کشور را در مضیقه قرار داده، منبع درآمدی پایدار و جدید برای کشور ایجاد شود.
به طور کلی حضور ایران در میانه راهی که بناست شرق آسیا را به اروپای مرکزی وصل کند، فرصت‌هایی ایجاد می‌کند که پرداختن به همه ابعاد آن در شرایط فعلی شاید چندان مقدور نباشد.
۲۲۳۲۲۸
