برای فهم دقیق چرایی و چگونگی این تغییر سیاست درک دلایل این چرخش مهمتر از اصل موضوع به نظر می آید چرا که امارات سالهاست با حمایت از سیاست های عربستان همیشه در سایه ریاض حرکت نموده و در بسیاری موارد در هزینه های تحرکات آن شریک بوده ولی اخیرا ساز جدایی سر داده و همه تحلیلگران را به تعجب واداشته است.
درباره چرخش سیاست خارجی امارات، برخی بر این باورند که آن کشور درحال انجام کار تکنیکی و عملیات روانی است و تغییر جهتش در سیاست خارجی واقعی نیست، اما مجموعه شرایطی اخیر نشانه هایی را به نمایش گذاشته که کمتر کسی می تواند به این چرخش به عنوان یک اقدام نمادین نگاه کند.
درباره این تغییر مهم و اساسی در تحولات منطقه می توان به چند نکته اشاره کرد از آن جمله:
– مهم‌ترین دلیل این امر مسائل اقتصادی است. مدتها امارات به عنوان یکی از سکوهای مهم اقتصادی منطقه بوده و پیشرفت های اخیر خود را مدیون ارتباطات تجاری و اقتصادی منطقه ای می داند چرا که بسیاری این کشور را بعنوان لنگرگاه مهم واردات و صادرات گسترده‌ای بویژه درباره ایران می دانند و با متشنج شدن روابط ما با امارات این کشور هم بخش مهمی از روابط اقتصادی خود را از دست داده و متضرر شده است.
– نکته دیگر مهم تحولات در امارات هزینه‌های سنگین سیاست خارجی این کشور است که در نگاه تحلیلگران از عوارض نوع ورود و حضور در سیاست هاست چرا که این کشور در حوزه‌هایی مثل جنگ یمن و سوریه و حتی عراق و مسائل حوزه خلیج فارس ورود کرده و با تابعیت از خط مشی عربستان در عمده تصمیم گیری ها در کنار ریاض با هزینه های سنگین آن ایستاده تا انجا که این همراهی به اقتصاد امارات ضربه زده است.
– علت دیگر تغییر رویکردها در این امیر نشین کوچک به رقابت و کشمکش‌های بین خاندان‌های عربی حاکم در منطقه بر می گردد که مدتهاست در حال رقابت بوده تا از هم سبقت بگیرند و رقیب را از میدان بدر کنند. بر اساس مدارک و شواهد موثق موجود تا چند وقت پیش اعراب به بزرگ‌تری عربستان رضایت داشتند ولی حالا با توجه به تغییراتی که در منطقه رخ داده هر کشوری، از جمله امارات دنبال جایگاهی بهتری در منطقه است تا بتواند بازیگری موثر باشد.
– نکته مهم دیگر این تحولات را می توان اینگونه برشمرد که بدلیل تغییرات یک دهه گذشته در فضای سیاسی کشورهای حوزه خلیج فارس که برخی از انها خود را از لاک پیروی از عربستان بیرون کردند ، این کشور نیز ظاهرا به این نتیجه رسیده که ادامه پیوستگی سیاست‌های منطقه‌ای با عربستان دیگر برای این کشور سود و نتیجه‌ای هنگفتی ندارد، چرا که حضور امارات در پرونده‌هایی مثل سوریه و یمن بیشتر هزینه بر بود تا سودمند.
– برخی هم تحولات سیاست خارجی در امارات را به سیاست های منطقه ای امریکا مرتبط دانسته و بر این باورند که مجموعه فشارها و تحریم های واشنگتن علیه تهران شاید به تخاصمی بزرگ منجر شود که یکی از نزدیکترین قربانیان این چالش بطور حتم امارات خواهد بود و حاکمان این کشور با نزدیکی به تهران در حال کاهش تلفات چنین درگیری هستند.
سخن آخر اینکه چرخش امارات اگرچه برغم تمامی ناملایمات و سختی های سالهای اخیر تحریم و تنگناهای اقتصادی علیه مردم ایران ، این امر مورد استقبال مقامات ارشد ایران واقع شده ولی حاکمان امارات باید بدانند که در این چرخش بیش از همه باید هزینه تصمیمات خسارت بار خود را بپردازند و با صداقت و صراحت در میدان پر کشمکش تحولات خاورمیانه وارد شوند تا بتوانند مانند برخی دیگر از همسایگان خود بازیگری موثر و سودمند به حال منطقه باشند تا این چرخش روی واقعی خود را نشان دهد.
