پرتودرمانی یا رادیوتراپی یکی از راه های درمان سرطان می باشد.

 با اینکه هنگام رادیوتراپی، سلول های سرطانی تومور مورد هدف هستند، ولی سلول های سالم داخل و اطراف تومور نیز تحت تأثیر قرار می گیرند.

 تغییرات پوستی زیر می توانند در طی پرتودرمانی و یا مدت کوتاهی بعد از آن دیده شوند:

۱- خشکی پوست

۲- خارش پوست

۳- ورم پوست

۴- پوسته پوسته شدن

۵- قرمزی پوست و یا زدن تاول همانند آفتاب سوختگی
 
تغییرات پوستی در اثر رادیوتراپی بسته به قسمتی از بدن که مورد تابش اشعه قرار می گیرد، مختلف است؛ به عنوان مثال افراد مبتلا به سرطان سر و گردن وقتی تحت پرتودرمانی قرار می گیرند، دچار تغییراتی در دهان و گردن می شوند مثل خشکی دهان و گلودرد.
هر گونه علامت و تغییر پوستی مهم را که بعد از رادیوتراپی می بینید، به پزشک خود بگویید. این علائم شامل عفونت، تب، درد شدید، ورم، زدن تاول و قرمزی پوست است

بیشتر عوارض پرتودرمانی در همان قسمتی از بدن که تحت درمان قرار می گیرد، دیده می شوند و طی چند هفته بعد از اتمام درمان، بر طرف می گردند.

 اما در برخی افراد، تغییرات پوستی برای مدت طولانی در ناحیه تحت درمان دیده می شود، مثل تشکیل بافت اسکار (فیبروز)، ریزش موی طولانی مدت و بدرنگی پوست.
رادیوتراپی

در اینجا توصیه هایی برای مراقبت از پوست خود در طی پرتودرمانی بیان می کنیم:
 
۱- از صابون ملایم و آب استفاده کنید. در قسمت تحت رادیوتراپی از خوشبوکننده های بدن که حاوی آلومینیم هستند، استفاده نکنید.

 ۲- پزشک متخصص ممکن است کرم های کورتونی را برای جلوگیری از بروز خارش، قرمزی و ورم پوست برای شما تجویز کند.

قبل از استفاده از این پمادها و کرم، حتما دستورالعمل آن ها را به دقت بخوانید و به آن عمل کنید. معمولا بهتر است چهار ساعت قبل از پرتودرمانی، این کرم ها را به پوست خود بمالید.
 
۳- هنگام استحمام و برای شستن بدن خود از یک لیف نرم استفاده کنید و به آرامی آن را روی پوست خود بمالید. از کیسه حمام، اسفنج و لیف زبر برای استحمام استفاده نکنید.

 ۴- برای کاهش ناراحتی پوستی، لباس نخی و گشاد بپوشید.
 
۵- از تابش نور آفتاب به پوست خود جلوگیری کنید. لباس پوشیده بپوشید، کلاه لبه دار روی سرتان بگذارید و در سایه راه بروید و بایستید. تا حد امکان ساعاتی از روز که نور آفتاب شدید است، در محیط های باز مثل خیابان نباشید.

 ۶- از گرم شدن بیش از حد بدن جلوگیری کنید. حمام کردن کوتاه مدت و با آب ولرم یا خنک مفید است.

۷- از کرم های مرطوب کننده ملایم و بدون عطر استفاده کنید، مثل اوسرین و وازلین طبی.

 ۸- برای کاهش دردگلو و خشکی دهان از آدامس بدون قند برای افزایش ترشح بزاق دهان استفاده کنید.

هر گونه علامت و تغییر پوستی مهم را که بعد از رادیوتراپی می بینید، به پزشک خود بگویید. این علائم شامل عفونت، تب، درد شدید، ورم، زدن تاول و قرمزی پوست است.

 مطالعات نشان داده است با جلوگیری از واکنش های پوستی جدی، می توان از اثرات طولانی مدت آن مثل فیبروز (سخت شدن پوست) جلوگیری کرد.

اگر شما دچار تغییرات پوستی وسیع و گسترده ای شدید، باید با یک متخصص فیزیوتراپی در توانبخشی و یا با یک پزشک متخصص پوست با تجربه و ماهر در درمان بیماران سرطانی مشورت کنید.

تبیان