به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین هفته جاری یکی از هفته‌های پرخبر برای مالکان وسایل نقلیه خصوصی و عمومی و موتورسیکت و در یک کلام دارندگان کارت سوخت بود.بعد از گذشت ماه‌ها کشمکش بالاخره مردادماه که بارها از آن به عنوان پایان مهلت بلااستفاده بودن کارت سوخت شخصی نام برده بودند رسید.

حدود دو ماه پیش بود که ناگهان شایعه سهمیه بندی بنزین، اسم کارت سوخت را بر سر زبانها انداخت. این شایعه منجر به تنش بسیاری در بین رانندگان و تشکیل صف‌های طولانی بنزین در پمپ بنزین‌ها شد.

اغلب مدیران ارشد کشور نیز اعم از رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مسئولان وزارت نفت و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و پیش از آنها معاون اول رئیس جمهور همه خبر سهمیه بندی و گران شدن بنزین را تکذیب کردند و وعده دادند کارت سوخت تنها با هدف مطالعه و برنامه ریزی دقیق برای میزان مصرف سوخت و همچنین پیشگیری از قاچاق سوخت است.

علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلسه غیر علنی مجلس درباره موضوع سهمیه‌بندی بنزین گفت: درباره بحث سهمیه‌بندی بنزین نظر مجلس بر این نبود که قیمت بنزین افزایش پیدا کند.

وی افزود: حتماً سیستم ارائه بنزین از طریق کارت سوخت درست است و مجلس از آن حمایت می‌کند.

سیدناصر موسوی لارگانی با اشاره به آخرین خبرها مبنی بر اینکه عرضه بنزین در جایگاه‌های سراسر ایران از ۲۰ مردادماه سال جاری صرفاً با ارائه کارت هوشمند سوخت خودرو امکانپذیر خواهد بود، گفت: اگر اراده‌ای در کنترل مصرف بنزین با احیاء کارت سوخت وجود داشته باشد و هر خودروری موظف به سوخت‌گیری از طریق کارت سوخت شود می‌توان به میزان قابل‌ملاحظه‌ای مصرف و قاچاق را مدیریت کرد.

نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اجرای طرح کارت سوخت بدون سهمیه‌بندی بنزین با هدف جلوگیری از قاچاق و مصرف بی‌رویه، ادامه داد: اگر خودروی پرمصرف شبانه روز در مسیرهای درون و برون شهری در حال حرکت باشد هر ۱۰۰ کیلومتر نهایتاً ۱۵ لیتر مصرف خواهند کرد و اگر خودوری ۳۰۰ کیلومتر -که البته فاصل کمی نیست- در شبانه روز طی کند سرجمع ۴۵ لیتر بنزین مصرف خواهد کرد بنابراین اگر حتی چنین خودوری بیش از میزان گفته شده سوختگیری کند نشان از تخلف صاحب خودرو است.

وی افزود: درصورت اعمال کارت سوخت می‌توان جلوی سوءاستفاده‌ها و قاچاق بنزین را گرفت چراکه امروز پمپ بنزین‌ها دوربین‌های مداربسته دارند و سیستم‌های هوشمند و کارتخوان نصب شده در این مکان‌ها می‌توانند مشخص کنند هر خودرو در طول روز چقدر سوخت‌گیری داشته است.

بیژن زنگنه وزیر نفت نیز درباره سهمیه بندی شدن بنزین گفت: «کارت سوخت از اواخر مرداد ماه فعال می‌شود ولی سهمیه بندی فعلاً در دستور کار نیست.»

وزیر نفت در ادامه با اشاره به فرایند ثبت‌نام کارت سوخت المثنی گفت: وزارت نفت با سایر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط صحبتی داشت و برآورد شد که ۱۰ میلیون نفر کارت سوخت خود را گم کرده‌اند. این رقم خیلی مهم بود اما در حال حاضر که تنها سه روز تا اتمام مهلت ثبت‌نام کارت سوخت باقی مانده کمتر از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر برای ثبت‌نام حضوری و غیرحضوری اقدام کرده‌اند.

زنگنه با تاکید بر اینکه بازگشت کارت سوخت جدی است، افزود: فعلا برنامه دولت روشن شدن وضعیت خودروها و کارت سوخت آنها است. اینکه استفاده از کارت سوخت چه زمانی الزامی شود بعد از هماهنگی با دولت اعلام خواهد شد. دولت تصمیمی برای سهمیه‌بندی و تغییر قیمت ندارد.

نتیجه یک نظرسنجی از مردم نشان داد که بازگشت کارت سوخت موضوعی است که مردم نیز از آن استقبال می‌کنند.

این که آیا کارت سوخت می‌تواند در کاهش قاچاق سوخت مؤثر واقع شود یا نه موضوعی است که خبرآنلاین آن را به نظرخواهی گذاشت.

کاربران خبرآنلاین اغلب از کارت سوخت به عنوان ابزاری برای کنترل مصرف نام برده و بازگشت آن را مثبت ارزیابی کردند اما برخی کاربران آن را برای مقابله با قاچاق بی تأثیر دانسته و اعتقاد داشتند: به هزار شکل ممکن میشه با وجود کارت سوخت بازهم قاچاق کرد. ضمناً مشکل بودن و یا نبودن کارت نیست.

در این بین کلاهبردران نیز بیکار ننشسته و با سوار شدن بر موج روانی حاصل از شایعات شروع به ارسال پیامک برای دارندگان خودرو کردند.

سرهنگ محمد اقبالی، رئیس پلیس فتا استان البرز، با تأکید بر لزوم ثبت نام کاربران متقاضی کارت سوخت از مجاری رسمی (سایت دولت همراه) اظهار کرد: افرادی هستند که با ارسال پیامکی مبنی بر نام نویسی برای دریافت کارت سوخت به کلاهبرداری از شهروندان اقدام می‌کنند.

رئیس پلیس فتا استان البرز بیان کرد: کاربران زمان ثبت نام بر آدرس سایت دقت کافی داشته باشند و از طریق موتورهای جستجوگر یا باز کردن لینک‌های ارائه شده در دیگر سایت‌ها فریب سودجویان سایبری را نخورند.

با وجود تمام تنش‌ها اما اراده دولت بر احیای کارت سوخت جدی بود. احیای مجدد کارت سوخت این فرصت را به مدیران و مسئولان کشوری می‌دهد تا دست دلالان و قاچاقچیان سوخت را برای فروش سرمایه ملی به خارج از مرزها برای همیشه قطع کنند.

در روزگاری که قاچاق سوخت روزانه بالغ بر ۸ میلیون لیتر بوده و این امر منجر به بوجود آمدن مشکلات متعددی از جمله کمبود سوخت موردنیاز برای کامیون داران مرزی کشور شده است به نظر می‌رسد راه حل بهتری جز اعمال نظارت قوی بر خرید و فروش این سرمایه ملی آن هم از طریق کارت سوخت وجود ندارد.

مرزهای کشور روزانه با ترفندهای بسیار پیچیده قاچاقچیان شاهد خروج بنزین برای فروش با قیمت بالاتر در کشورهای همسایه است. تفاوت فاحش قیمت این کالای استراتژیک در ایران و سایر کشورها این اجازه را به سودجویان می‌دهد تا دست به کسب درآمد بزنند.

بالاخره زمان اجرایی شدن آن فرا رسید. پایان تیرماه روز بود که همه مسئولان زیربط در وزارت نفت اعلام کردند دارندگان کارت سوخت برای اطمینان از فعال بودن آن حتماً باید یکبار با کارت سوخت شخصی خود بنزین بزنند.

طبق اطلاعیه شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی از ۲۰ مرداد در ۴ کلانشهر کشور طرح اجباری شدن استفاده از کارت سوخت هوشمند اجرا و به مرور در فازهای بعدی در شهرهای دیگر نیز اجرایی خواهد شد.

امیر وکیل زاده مدیر عامل شرکت ملی پخش در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به این که اجرای برنامه لزوم استفاده از کارت سوخت شخصی با اولویت در کلان شهرهای تهران، کرج، تبریز و اصفهان اجرا می‌شود، افزود: این طرح در مدت زمان کوتاه در دیگر کلان شهرها و کل کشور نیز اجرا می‌شود.

در خصوص مسائل احتمالی اجرای این طرح گفت: در ابتدای اجرای این طرح، امکان عرضه سوخت با کارت جایگاه دار برای کسانی که هنوز کارت سوخت ثبت نام نکرده‌اند یا کارت سوخت را همراه خود ندارند، وجود دارد اما با اعمال محدودیت در کمیت بنزین، به طوری که برای مثال به جای ۶۰ لیتر، ۳۰ لیتر سوخت به راننده عرضه می‌شود و به مرور این محدودیت بیشتر می‌شود تا اینکه همه کارت سوختشان را تهیه یا فعال و از آن استفاده کنند.با شروع شمارش معکوس تا روز ۲۰ مرداد صاحبان خودروهای شخصی و عمومی که در استفاده از کارت سوخت مشکل دارند باید اقداماتی را انجام دهند.

طبق نخستین اطلاعیه های شرکت ملی پخش دارندگان خودرو می توانستند برای اطلاع از مشکلات احتمالی  تا ساعت ۱۲ شب آخرین روز تیرماه حتماً یکبار از کارت سوخت شخصی خود در جایگاه سوخت استفاده کنند.

اما با توجه به طولانی بودن روند ثبت نام و تغییراتی در مراحل اجرای ان مانند تبدیل کارت بانکی به کارت سوخت و یا تغییراتی در زمان انقضای کارتهای سوخت قدیمی سوالات فراوانی ایجاد شد که این مهلت به ۲۰ مرداد تغییر یافت. سوالاتی اعم از فراموشی رمز اولیه و مفقود شدن کارت سوخت و غیره. 

نهاد متولی پخش سوخت در کشور در اطلاعیه هایی جداگانه به این ۷ پرسش مهم در این رابطه پاسخ داد. ۱- پیام خطا در کارتخوان جایگاه سوخت. ۲- رمز کارت سوخت را فراموش کرده‌اید؟ ۳- چه مدارکی که برای حذف رمز کارت سوخت نیاز است؟ ۴- کارت سوخت را گم کرده‌اید؟ ۵- هنوز درخواست المثنی نداده‌اید؟ ۶- درخواست کارت المثنی داده‌اید؟ ۷- خودروی لیزینگی خریده‌اید؟

و در پایان…

قطار کارت سوخت به ایستگاه پایانی خود نزدیک می شود. ۲۰ مرداد روز نخست اجباری شدن استفاده از کارت سوخت شخصی در جایگاه های سوخت چند کلانشهر بزرگ کشور است. این کارت کوچک که می تواند به تنهایی عدالت در میزان مصرف سوخت استراتژیکی چون بنزین را در سال های سخت تحریم برقرار کند. ارزان بودن نرخ بنزین در کشور از افاتی است که منجر به مصرف بی رویه آن شده و یارانه متعلق به آن طی این سال ها از جیب تمام مردم کشور پرداخت می شود. یارانه ای که حتی برای قاچاقچی های این سوخت گرانقیمت نیز توزیع می شود.

تا زمانی که قیمت بنزین در ایران کمتر از ۱ ششم کشورهای همسایه باشد، وسوسه کسب حاشیه سود ۵۰۰ درصدی باعث شکل‌گیری شبکه‌های قاچاق خواهد شد و تاکنون در هیچ جای دنیا دولتی نتوانسته است با سودهای انتظاری سنگینی که با قاچاق می‌توان کسب کرد، مانند آنچه در بازار سوخت ایران در جریان است مقابله موفق فیزیکی کند. وضعیت سایر حامل‌های انرژی هم مانند بنزین است. با میانگین قیمتی کمتر از ۱۵ هزار تومانی برای هر قبض برق، نه نیروگاه‌ها، پولی برای توسعه فناوری‌های موجود دارند و نه منطقی است در انرژی‌های پاک مانند انرژی خورشیدی سرمایه‌گذاری شود.

از سوی دیگر طبق برآوردها تعداد خودروها در ایران به ازای هر ۱۰۰۰ نفر، ۲۴۰ دستگاه و متوسط مصرف روزانه بنزین در سال ۱۳۹۷ حدود ۸۸ میلیون لیتر بوده است. بر اساس اعلام مؤسسه مطالعات و کنترل ترافیک تهران، مصرف بنزین طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۷ کمی کمتر از ۵۰ درصد افزایش داشته است.

این در شرایطی است که سال گذشته ایران از فهرست کشورهای وارد کننده بنزین خارج شد که همین مساله لزوم توجه به میزان مصرف را بیش‌تر کرده است؛ بسیاری از کارشناسان بر این باورند که برای کاهش مصرف بنزین می‌توان در مرحله اول به تولید و استفاده از خودروهای کم مصرف روی آورد، سیاست بعدی با توجه به حجم ذخایر گاز کشور می‌تواند برنامه جایگزینی سوخت CNG با بنزین باشد، همچنین گسترش حمل و نقل عمومی و یا سیاست‌های قیمتی نیز می‌تواند باعث کنترل و کاهش مصرف بنزین در کشور باشد

۲۲۶۲۲۶