معضل اکران فیلم‌های خارجی در سینماهای کشور موضوع تازه‌ای نیست. هر از چندی این موضوع مطرح می‌شود و بحث و تبادل نظری درباره آن صورت می‌گیرد، اما باز مسئله تا مدتی بعد به فراموشی سپرده می‌شود. عده‌ای عموما از صنف تهیه‌کنندگان با اکران فیلم خارجی به دلیل ضربه زدن به سینمای ملی مخالف هستند و در مقابل عده‌ای دیگر، ازجمله اهالی انجمن سینماداران اکران فیلم خارجی را دلیل رونق سینمای ملی می‌دانند.
سینماسینما، کامبیز حضرتی: در نظام‌نامه اخیر اکران سراسری سینمای ایران که چندی پیش انتشار پیدا کرد، به اکران خارجی اشاره شد. درباره جزئیات این بخش از نظام‌نامه اکران این‌گونه آمده است که نمایش فیلم خارجی پس از اخذ پروانه نمایش و حواله اکران بر اساس شرایطی مانند اکران در سانس‌های فوق‌العاده، در پردیس‌های سینمایی مجاز است و تامین و توزیع فیلم خارجی در اختیار موسسه رسانه‌های تصویری است و سهم این موسسه از فروش جهت کمک به هزینه‌های درمانی و نیازهای ضروری دست‌اندرکاران سینما به حساب ویژه‌ای که به همین منظور توسط خانه سینما افتتاح می‌گردد، واریز می‌شود، اما وضعیت اکران فیلم خارجی و موافقان و مخالفان همیشه جای بحث داشته است. بر این اساس نظر کارشناسان و دست‌اندرکاران حوزه تولید و اکران را در این موضوع جویا شدیم.
سیدضیا هاشمی:
ظرفیت اکران فیلم‌های خارجی در کشور وجود دارد
سیدضیا هاشمی، تهیه‌کننده سینما، که تاسیس موسسات سینمایی و مدیریت سینماهای حوزه هنری را در کارنامه کاری خود دارد، درباره اکران فیلم خارجی در سینماهای داخل بیان کرد: «واقعیت این است که در این سال‌ها با احداث و افتتاح پردیس‌های سینمایی جدید ظرفیت تازه‌ای در ناوگان سینمایی کشور به وجود آمده است. به‌عنوان مثال پردیس سینمایی کورش ۱۳، ۱۴ سالن در اختیار دارد که ظرفیت بسیار مناسبی است. از این تعداد سالن سینمایی می‌توانیم سالن یا سالن‌هایی را به اکران فیلم‌های خارجی اختصاص بدهیم.
معمولا فیلم‌های دولتی که توسط وزارت ارشاد یا برای جشنواره‌ها خریداری می‌شود، برای اکران عمومی مناسب نیست. باید در چرخه اکران آثار خارجی به تنوع ژانرها و گونه‌های سینمایی آن هم به شیوه‌ای متناسب با ذائقه تماشاچی فکر کنیم تا در این زمینه بتوانیم موفق شویم. در حال حاضر فیلم‌های خارجی به طرق مختلف رسمی و غیررسمی وارد کشور می‌شود و مخاطب اگرچه برای تماشای آن‌ها به سینما نمی‌رود و عادت به تماشای آثار خارجی ندارد، اما با این فیلم‌ها از طریق شبکه نمایش خانگی و تماشای خانوادگی آن‌ها آشناست. امیدوارم فیلم‌هایی که وارد کشور می‌شود، قانونی و با خرید رایت فیلم و کپی رایت آن آثار باشد تا از این طریق هیچ حقی از صاحبان آثار ضایع نشود.
امروز ظرفیت اکران فیلم‌های خارجی در کشور ما وجود دارد. مجتمع‌های تجاری مدام در حال ساخت‌وساز و افتتاح هستند و همواره بخشی از ظرفیت خود را به سالن‌های سینمایی اختصاص می‌دهند. وجود سالن‌های متعدد سینمایی در یک پردیس علاوه بر آن‌که از نظر تجاری سودآور است، از نظر جذب مخاطب و توجه به فرهنگ و سپری کردن اوقات فراغت در یک مجتمع تجاری اهمیت بالایی دارد. با وجود این مجتمع‌ها حجم گسترده‌ای به ظرفیت نمایشی صنعت سینمای کشور اضافه می‌شود که امکان بهتری را برای اکران آثار سینمایی به وجود می‌آورد.
اگر اجازه دهیم آثار سینمای جهان در کشور ما اکران شود، رقابت سینمایی سالمی در کشور به وجود می‌آید. اساسا آثار سینمایی برای مخاطبان جهانی ساخته می‌شود و ما نباید با نگاه‌های نادرست آن را محدود کنیم. نگرانی تهیه‌کننده‌های ما درباره اکران خارجی این است که این فیلم‌ها مانند موریانه به سینما نفوذ کنند و آرام آرام تمام سینمای ما را بگیرند. اما وقتی که در سینمایی سه تا سالن داریم و فیلم‌ها کشش لازم را ندارند، می‌توانیم آن را به فیلم‌های خارجی بدهیم، یا می‌توانیم برای سانس فوق‌العاده از آن‌ها استفاده کنیم. این تنوع در جذب مخاطب برای سینمای ایران هم مفید است.
فرقی نمی‌کند که از آثار هنری یا تجاری استفاده می‌کنیم. هدف این است که باید در اکران آن‌ها به موضوع جذابیت و به‌روز بودن فیلم‌ها فکر کنیم. فیلم بیات‌شده جذابیتی برای مخاطب ندارد. مثلا فیلمی مثل «دانکرک» برای اکران داخلی خوب است و مشکلی هم از جهت ممیزی ندارد. انجام هرکاری در ابتدا سخت است، اما به مرور این مشکل برطرف شده و مشکل اکران فیلم خارجی حل می‌شود. در آمریکا سالانه ۱۰۰۰ فیلم در ژانرهای مختلف تولید می‌شود که از این بین ما می‌توانیم ۲۰ فیلم خوب و متناسب با
اصول خودمان برای اکران پیدا کنیم و در مجتمع‌هایی چون کورش، باغ کتاب، مگامال و… نمایش دهیم. نباید با فیلم خارجی مثل فیلم کودک رفتار کنیم که در آرشیوهای فارابی مانده است و رنگ‌وروی اکران را به خود نمی‌بیند.»
مهرداد فرید:
اکران فیلم خارجی جفا به سینمای ایران است
مهرداد فرید، تهیه‌کننده، کارگردان و فیلمنامه‌نویس، که سابقه دبیری شورای عالی تهیه‌کنندگان سینمای ایران را دارد، در این رابطه اشاره داشت: «به نظر من اکران فیلم‌های خارجی در سالن‌های سینمایی ایران جفا در حق سینمای ملی ماست. می‌دانیم که تعداد سینماهای داخل کشور ما با میزان جمعیت ما تناسب ندارد و تعداد پرده‌های سینمایی ما حدودا از ۵۰۰ پرده تجاوز نمی‌کند. اگر ما در کشور بخواهیم فیلم خارجی هم اکران کنیم، این توازن بیش از پیش دچار خدشه می‌شود. به‌عنوان مثال در کشوری مثل ترکیه که میزان جمعیتی هم‌سنگ ایران دارد، حدود ۲۵۰۰ پرده سینمایی وجود دارد. در آن‌جا بین نمایش فیلم خارجی و ترکی تعادل و نسبت مشخص و مناسبی وجود دارد. اما این چرخه و تناسب منطقی در کشور ما وجود ندارد و بدین ترتیب نمی‌شود از اکران آثار خارجی در سینما حرفی به میان آورد.
علاوه بر مشکل کمبود سالن برای نمایش فیلم مشکلات دیگری در کشور ما وجود دارد. مسائلی مانند پروانه ساخت، پروانه نمایش، سانسور و… موانعی هستند که دست سینماگران ما را می‌بندند. چطور می‌شود با وجود این موانع از فیلم‌ساز داخلی انتظار داشت که در رقابت آزادانه با سینمای دنیا قرار بگیرد؟ در چنین شرایطی فیلم‌ساز امکان رقابت ندارد و درست مانند شناگری است که دست و بال او را بسته‌اند و می‌گویند با یک شناگر قابل مسابقه بده. معلوم است که در این شرایط بازنده کیست و برنده کیست. برای اکران فیلم‌های خارجی و رقابت تجاری اول باید دست فیلم‌ساز را باز بگذارند و بعد از آن انتظار داشته باشند که با دیگران مسابقه بدهیم و رقابت کنیم.
نه‌تنها تهیه‌کنندگان، بلکه اصناف سینمایی دیگر هم با اکران آثار خارجی موافق نیستند. چون این اتفاق کمابیش به سینمای ایران در بخش‌های مختلف آسیب وارد می‌کند. وقتی فیلم ایرانی تولیدگر نباشد، طبیعتا تدوین‌گر، صدابردار، فیلم‌بردار و سایر عوامل یک پروژه سینمایی هم بی‌کار می‌شوند.
معمولا سالن‌دارها به دنبال اکران فیلم‌های خارجی هستند، چون از این رهگذر بیشتر سود می‌کنند و سالن‌ها پرتر می‌روند، اما آن که ضرر می‌کند، تمام اصناف سینمای ایران است. با این اتفاق به مرور فیلم‌سازی می‌میرد و این بخش فعال فرهنگ ایران که در جشنواره‌ها و مراکز مختلف فرهنگی موفق بوده است، رو به خاموشی می‌رود.
معمولا تمام جریانات یا پدیده‌ها از ابتدای ورودشان به صحنه فعالیت خط و نشان نمی‌کشند و تمام و کمال وارد عرصه نمی‌شوند. آن‌ها در ابتدا می‌گویند یک گوشه‌ای برای فعالیت به ما بدهید، اما بعد درست مانند اسراییلی‌ها شهرک‌سازی می‌کنند و کل سینما را می‌گیرند. وقتی آبی به جایی نفوذ می‌کند، باید توسط سدی محکم جلوی آن را گرفت، وگرنه به مرور آب نفوذ کرده و طی مدت زمانی همه چیز را خراب می‌کند. امروز برای اکران خارجی حرف از گرفتن سانس‌های پراکنده میزنند، اما به مرور که این جریان جا باز کند، سینمای ایران را از حرکت بازمی‌دارد. این سرنوشت در بسیاری از کشورهای دنیا که سینما ندارند، تکرار شده است. اگر از سینمای آمریکا، اروپا و آسیا در چین و کره و فیلیپین و چند کشور دیگر بگذریم، صنعت سینما در جاهای دیگر دنیا محلی از اعراب ندارد. بدین ترتیب از بین رفتن سینمای ایران به‌عنوان یک بخش فعال فرهنگی ما مطلوب هیچ‌کسی نیست.»
سیدجمال ساداتیان:
ما نمی‌توانیم در اکران فیلم‌های خارجی سلیقه خاصی را به مخاطب تحمیل کنیم
سیدجمال ساداتیان، تهیه‌کننده و مدیر سینما، در رابطه با لزوم اکران فیلم‌های خارجی در سینمای ایران عنوان کرد: «در کشورهای مختلف محصولات فرهنگی و تکنولوژیک روز دنیا هر روز وارد می‌شود و تکنولوژی از این رهگذر مدام در حال تکامل و پیشرفت است. ما هم باید در این رقابت جهانی جای خودمان را پیدا کنیم و در این عرصه جایگاه خوبی داشته باشیم. حوزه فرهنگ هم از این بستر تکنولوژیک جدا و مستثنا نیست. بلکه در چرخه تبادل محصولات فرهنگی و سینمایی است که روند تولید ارتقا پیدا می‌کند.
امروزه چطور می‌توانیم در کشور را روی سینمای غرب ببندیم؟ و با وجود ریشه‌های غربی سینما از آن غفلت کنیم؟ تنها در مبادله آثار است که می‌توانیم از رقابت و پیشرفت سینما حرف بزنیم. اما اگر فرصت رقابت نباشد، سینمای ما در خودش می‌ماند و رشد و ارتقای خود را ازدست می‌دهد.
نگاه اول انقلاب در نسبت با پدیده‌های متنوع و با ریشه‌های غربی ممنوعیت این آثار بود. اما امروز حدود ۴۰ سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد و تعریف‌ها تغییر پیدا کرده است. در چنین شرایطی باید به نمایش سینمای دنیا در کشور فکر کنیم و باید بخشی از ظرفیت سینماها را به این آثار اختصاص بدهیم. البته این موضوع، یعنی اکران فیلم‌های خارجی در ایران، زمانی محقق می‌شود که نیازهای داخلی در ابتدا تامین شود. در حال حاضر می‌توانیم ۲۰ یا ۳۰ درصد ظرفیت سینمای خودمان را به چنین آثاری اختصاص دهیم. اما تعیین میزان و مکانیسم اجرای آن باید بررسی و کارشناسی شود.
امروز آمریکا بیش از هزار سالن دارد و این رقم با تعداد سینماهای ما قابل مقایسه نیست، اما این دلیل خوبی برای محروم شدن ما از سینمای دنیا نیست. درست است که ما در سال ۱۰۰ فیلم تولید می‌کنیم و ۵۰ فیلم از این میان با اما و اگر اکران می‌شود و ۵۰ فیلم باقی‌مانده از اکران باز می‌ماند، اما باید بدانیم که فیلم خوب از نمایش باز نمی‌ماند. ما باید دست به دست هم بدهیم و ظرفیت نمایشی درستی را در سینما ایجاد کنیم. نباید فیلم خوب ما که در سالن خوبی هم نمایش داده می‌شود، سانس‌های خوبی نداشته باشد تا جای اعتراض باقی بماند.
سازمان سینمایی می‌تواند با اعطای تسهیلاتی به اتمام پروژه‌های سینمایی و پردیس‌ها کمک کند. شهرداری، استانداری‌ها و… نیز می‌توانند در این بخش ورود کنند و کمک بدهند تا سالن‌های سینمایی ما سروشکل بهتری پیدا کند و سینمای بهتری داشته باشیم که در آن آثار خوب داخلی و خارجی به رقابت با یکدیگر بپردازند.
در سینما گونه‌ها و ژانرهای مختلفی داریم که هرکدامشان مخاطبان خاص خودشان را دارند. سینمای تجاری سینمای مخاطبان بیشتری است، اما سینمای هنری هم مخاطبان خاص خودش را دارد و هرکدام بازار خودشان را دارند. در تمام دنیا هم به همین صورت است، چون تماشاچیان سطح فکر و سلیقه مختلفی دارند و سطح نگاه و سلیقه‌شان از یکدیگر متفاوت است. ما نمی‌توانیم در اکران فیلم‌های خارجی سلیقه خاصی را به مخاطب تحمیل کنیم.
بازار سینمای ایران نشان داده که به طنز و کمدی علاقه بیشتری دارد، اما این سطح علاقه هنوز در اکران فیلم‌های خارجی به محک تماشاچیان ما نخورده است. ما باید برای کشوری که ۸۰ میلیون جمعیت دارد، در هفت، هشت ژانر مختلف فیلم اکران کنیم و به سلایق مختلف توجه نشان دهیم. فیلم‌های آمریکایی در دنیا مخاطبان وسیع‌تری دارند. فیلم‌هایی مانند «جنگ ستارگان» یا «دانکرک» می‌توانند با استقبال بیشتری در داخل کشور مواجه شوند. این فیلم‌ها کمتر مشکل سانسور دارند و مخاطبان عام گسترده‌تری دارند. ما از بین ۸۰۰ فیلم سینمای آمریکا به ۱۲ فیلم نیاز داریم که در هر ماه یکی از آن‌ها را اکران کنیم. از بین این ۱۲ فیلم می‌توانیم در کنار آثار سینمای جریان اصلی و بدنه فیلم‌های هنری و اصطلاحا هنر و تجربه‌ای هم انتخاب کنیم و در داخل کشور نمایش بدهیم. بدین ترتیب می‌توانیم به سلایق مختلف مخاطب جواب بدهیم و تجربه بهتری را در این زمینه رقم بزنیم.»
محمدقاصد اشرفی:
تاثیر بد اکران فیلم‌های خارجی بر سینمای ملی صحت ندارد
محمدقاصد اشرفی، رئیس انجمن سینماداران، در رابطه با نگاه این انجمن در زمینه اکران خارجی اظهار کرد: «فیلم‌های خارجی به‌طور محدود و بر اساس قوانین داخلی که همان قوانین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، وارد کشور می‌شود. وزارت ارشاد بر طبق قوانین خودش این فیلم‌ها را رصد و ارزیابی می‌کند و اگر با این قواعد مطابقت و هماهنگی داشت، می‌تواند پروانه نمایش بگیرد و این فیلم به داخل کشور راه پیدا کند. بنیاد سینمایی فارابی موظف است که تنها فیلم‌های مورد تایید را به کشور بیاورد و در جشنواره‌ها عموما به نمایش دربیاورد. معمولا به بهانه حفظ و حراست از سینمای داخلی اکران فیلم‌های خارجی در ایران محدود شده است و اجازه چنین اکران‌هایی وجود ندارد. اما رئیس سازمان سینمایی می‌تواند اقدام و تدابیری را بیندیشد یا به کار ببندد تا این آثار از طریق رسانه‌های تصویری یا برای اکران محدود در سینما مورد استفاده قرار بگیرد. این امکانات و تدابیر هنوز در سینمای ایران فراهم نشده است، اما وقوع چنین اتفاقی خوب است و می‌توانیم با تعریف کردن سانس‌ها یا فیلم‌هایی مخاطب را به تماشای فیلم در سالن سینما ترغیب و تشویق کنیم.
فیلم‌هایی که برای جشنواره‌هایی مانند جشنواره جهانی فجر خریداری می‌شود، می‌تواند به صورت عمومی و سرتاسری اکران شود، چون مشکل مجوز و اکران ندارد. اما می‌توانند نگاه عام‌تری را در خرید آثار خارجی داشته باشند. بهترین اتفاق در این حوزه فعال کردن بخش خصوصی است تا آن‌ها بتوانند تعداد فیلم‌هایی را که با فرهنگ و قوانین ما هماهنگ است، خریداری کنند تا در کنار آثار داخلی به نمایش دربیایند. به اعتقاد من این کار به رشد و رونق سینمای ایران کمک شایانی می‌کند و بر تولید داخلی نیز موثر است. به جرئت می‌گویم تهیه‌کنندگان از اکران آثار خارجی متضرر نمی‌شوند و تاثیر بد اکران این فیلم‌ها بر سینمای داخل صحت ندارد.
امروزه مخاطبانی که به فیلم‌های خارجی علاقه دارند، از طرق مختلف به آن‌ها دسترسی پیدا می‌کنند و در خانه‌هایشان به تماشای این آثار می‌نشینند. اگر چنین مخاطبی با توجه به آثاری که در دسترسش قرار دارد، به سینما می‌آید، به‌خاطر کیفیت، امکانات رفاهی و… است که در سالن‌های سینمایی وجود دارد.
ما رضایت نداریم که کل ظرفیت سالن‌ها را به اکران فیلم‌های خارجی بدهیم. هیچ‌کس نمی‌تواند اهمیت تولید داخلی را نادیده بگیرد. ما به فکر ۲۰ تا ۳۰ درصد ظرفیت سینمای ایران برای این فیلم‌ها هستیم تا در سانس‌هایی از آن‌ها استفاده شود و بدون آن‌که به سینمای ایران لطمه بزند، شور و رونقی را به همراه داشته باشد.
مطمئنا فیلمی که حرفی برای گفتن داشته باشد، مورد توجه مخاطب قرار می‌گیرد. در این زمینه سوژه و داستان فیلم برای جذب مخاطب اهمیت بالایی دارد. توجه داشته باشیم که هر فیلمی برای مخاطب جذابیت ندارد. در سینمای ایران نیز فیلم‌هایی مورد توجه و استقبال قرار می‌گیرند که حرفی برای گفتن داشته باشند تا بتوانند مخاطب را راضی نگه دارند.
امروز از پردیس‌های مختلفی بهره‌برداری شده، یا درحال تکمیل هستند. ما باید خیال سرمایه‌داران را از بابت سودآور بودن صنعت سینما راحت کنیم. برای همین باید در احداث سینماها راه‌کارهایی مانند جذابیت و استقبال بیشتر مخاطب را لحاظ کنیم. اکران فیلم خارجی در کنار سینمای ملی یکی از راه‌های افزایش رونق سینماست. در این شرایط یک پردیس سینمایی مانند مغازهای است که انواع و اقسام کالاها را دارد و شما برای تامین کالای مورد نیاز خود نیاز به مراجعه به مغازهای دیگر ندارید. بلکه می‌توانید نیاز مخاطب را تامین کنید.
ما پی‌گیر نمایش تئاتر در سالن‌های سینمایی بودیم. همین موضوع موجب رونق تئاتر شد و بازیگرهای تئاتری زیادی به سینما آمدند و توانستیم در این موقعیت بی‌کاری در عرصه نمایش و تئاتر اشتغال‌زایی کنیم. امیدوارم با بررسی تمام جوانب موضوع و به‌طور اصولی مسئله اکران فیلم‌های خارجی در سینماهای کشور به انجام برسد تا سینمای ایران از این رونق بهره‌مند شود.»
امیر سیدزاده:
فرهنگ دیدن فیلم خارجی بارور نیست
امیر سیدزاده، تهیه‌کننده سینما که کارگردان‌های جوان زیادی را به سینمای ایران معرفی کرده است و فیلم «خاطرات پاییزی» او در خارج از کشور ساخته شده، در همین رابطه عنوان کرد: «من قطعا با اکران فیلم‌های خارجی در سینمای ایران موافق نیستم. امروزه فیلم‌های خارجی با هر نامی، هر سلیقه‌ای و با هر سال ساختی بدون آن‌که یک فریم آن ممیزی شود، هم از طریق سایت‌ها و شبکه‌های اینترنتی مانند آمازون و نتفلیکس قابل دسترسی است و هم دی‌وی‌دی آن در بازار موجود است. دلیلی وجود ندارد که ما بخشی از ظرفیت سینمای ایران را در اوج کمبود به این فیلم‌ها اختصاص بدهیم که مخاطبی هم ندارد. قطعا اگر فیلم جذابی هم برای اکران آورده شود، فیلم اصلی و بدون ممیزی جذابیت بیشتری دارد. وقتی فرد به نسخه اورژینال دسترسی دارد، دلیلی ندارد بگوییم نسخه‌ای را که مطابق ضوابط و قوانین فرهنگی ما حتما ممیزی شده، ببینید.
درست است که تماشای فیلم روی پرده لطف دیگری دارد، اما امروزه خیلی‌ها آن‌قدر پول دارند که پرده‌های بزرگی در خانه‌هایشان داشته باشند و روی آن پرده‌ها فیلم تماشا می‌کنند، چون دیگر تلویزیون‌های قدیمی به کناری گذاشته شده است. احساس من این است که پشت پرده آوردن فیلم‌های خارجی زدوبندی برای کاسبی کردن مطرح است. چون کسانی در واردات این فیلم‌ها ذی‌نفع هستند. این فیلم‌ها باید توسط افرادی خریداری شود و با ضوابطی وارد شود. این فعل و انفعالات بهره اقتصادی دارد، اما هیچ‌گونه حیز انتفاعی به لحاظ فرهنگی برای مردم ما ندارد. ما مگر چقدر سالن در سراسر کشور داریم؟
ما باید به مکانیسم سینما توجه کنیم. وقتی من به‌عنوان تهیه‌کننده فیلمی را پخش می‌کنم، در ابتدا ۵۰ درصد سود آن را سینمادار برمی‌دارد. بخشی هم به دارایی و شهرداری اختصاص پیدا می‌کند. در انتهای کار یک‌سوم پول هم برای تهیه‌کننده نمی‌ماند. این شرایط برای فیلم خارجی به گونه بهتری است. اگرچه می‌دانیم که فرهنگ دیدن فیلم خارجی در کشور ما بارور و به‌روز نیست. اگر فیلمی مشکل ممیزی هم نداشته باشد، بر اساس شئونات جامعه ما قابل پخش نیست. مخاطب ترجیح می‌دهد نیم دلار بدهد و نسخه اصلی را ببیند. تقطیع فیلم به‌خاطر اصلاحیه‌ها مفهوم فیلم را برای بیننده سینمای روز دنیا نابود می‌کند. مخاطب امروز مخاطب آگاه است و مخاطب ۲۰ سال پیش نیست که فیلمی را اصلاحیه بزنیم و او هم قانع باشد که یک فیلم تماشا کرده است. او بعد از نمایش چنین فیلمی زده می‌شود و می‌گوید ببینید چه فیلمی تبدیل به چه فیلمی شد؟ اگر فیلمی را بخواهیم بدون اصلاحیه نیز پخش کنیم، به دو دلیل قابل پذیرش نیست. دلیل اول آن است که مبانی اعتقادی، مذهبی، اخلاقی و انسانی ما اجازه نمی‌دهد چنین فیلم‌هایی را ببینیم. چون درنهایت در این فیلم‌ها شانتاژهای غیراخلاقی وجود دارد. دلیل دوم آن است که ظرفیت سینمای ما خیلی محدود است. این جفا و ظلم بزرگی است که بیاییم ظرفیت سینما را از فیلمی که در داخل کشور توسط ۵۰ نفر و به امیدی ساخته شده است، بگیریم. این کار جا تنگ کردن برای سینما و فرهنگ ماست.»
بهمن کامیار:
عده‌ای تنها به دنبال رونق مالی سینما هستند نه معنوی
بهمن کامیار، تهیه‌کننده «سد معبر» و کارگردان «در وجه حامل» و «مرداد»، در مورد اکران فیلم خارجی در سینماهای داخل کشور توضیح داد: «من به هیچ عنوان با اکران فیلم خارجی در سینماهای داخل کشور موافق نیستم. اصلی‌ترین دلیل مخالفت من این است که ما در سینمای ایران ظرفیت اکران برای فیلم‌های تولیدی خودمان را هم نداریم. بنابراین اگر این فرصت محدود را به فیلم‌هایی بدهیم که مردم به‌راحتی نسخه‌های اورژینال و بدون ممیزی آن را به قیمت کم از کنار خیابان یا سایت‌ها تهیه می‌کنند، کاری خلاف منطق و واقع‌گرایی انجام داده‌ایم. اساسا اکران فیلم‌های خارجی زمانی معنا دارد که شما آن فیلم را هم‌زمان با سراسر دنیا اکران کنید. اگر شما فیلمی را که در دنیا اکران شده و سوخته و همه آن را دیده‌اند، با زحمت فراوان به سینما بیاورید، لطفی ندارد و توجهات را جلب نمی‌کند. من نمی‌دانم این آثار اساسا راه‌های قانونی را برای خریداری شدن طی می‌کنند یا نه؟
نکته اصلی این است که در سینمای ایران فیلم‌ها با زحمت بسیار اکران می‌شوند و آرزوی فیلم‌ساز این است که فیلمش اکران شود، اما بسیاری از آثار رنگ پرده را به خود نمی‌بیند. بعد چه توجیهی دارد که فرصت اکران را در زمان‌های خوب به آثاری بدهیم که هیچ نفعی برای سینمای ایران ندارد؟ سود این کار برای سینماداران یا کسانی است که در بازار سینما فعالیت می‌کنند، نه تولیدکننده و مخاطبان فیلم‌های ایرانی. متاسفانه فیلم‌های زیادی به اکران نرسیده‌اند و این کار جفا به این آثار است.
اکران فیلم خارجی در سینما باعث رونق کل سینما نمی‌شود. زمانی که فوتبال و بازی‌های جام جهانی در سینماها به نمایش درآمد، باعث رونق سینمای ایران شد؟ آن‌ها همان موقع توجیه کردند که ما فوتبال را اکران می‌کنیم تا مردم به سینما بیایند و کنار آن فیلم ببینند. چه کسی آمد و کنار فوتبال فیلم سینمایی دید؟ این استدلال یک توجیه و مغلطه است.
آن‌هایی که داعیه حمایت از فیلم‌سازها و سینمای مستقل و کشف استعدادهای جوان را دارند، به عمق مسئله نمی‌پردازند و شعار آن را می‌دهند. این‌ها به دنبال رونق مالی سینما هستند نه رونق معنوی آن. رونق مالی سینما یعنی هر فیلمی که بیشتر بفروشد، باید حمایت شود. هر فیلمی که نفروشد، نه فیلم‌ساز آن و نه خود فیلم حمایت نشود. این نگاه ضربه می‌زند، چون باعث می‌شود سینما صرفا مادی و مالی و تجاری شود. بنابراین فرقی نمی‌کند آن محصول که می‌فروشد، خارجی است یا داخلی و آیا به نفع سینمای ما هست یا نیست. آن هم در شرایطی که ما به صنعت سینما نرسیده‌ایم، اما تمام معادلات بر مدار پول است. اگر ظرفیت اکران ما جواب‌گو بود، ما از خدا می‌خواستیم که فیلم‌های روز دنیا در کشور اکران شود، همان‌جور که تلویزیون لیگ‌های برتر را در کنار لیگ خودمان نشان می‌دهد و به فوتبال ما کمک کرده است. اما متاسفانه در وضعیت فعلی سینما با محدودیت و محرومیت سالن مواجه هستیم.»
منبع: ماهنامه هنروتجربه
