در فضا هیچکس نمیتواند صدای جیغ شما را بشنود؛ اما با تجهیزات مناسب میتوان غرشی فضایی را شناسایی کرد. دانشمندان این غرش را در سال ۲۰۰۶ هنگام جستوجوی سیگنالهای دوردست جهان کشف کردند. آنها برای این جستوجو از ابزار پیچیدهای روی بالونی عظیم استفاده کردند و آن را به فضا فرستادند. این ابزار میتوانست امواج رادیویی ناشی از گرمای ستارههای دوردست را برداشت کند؛ اما یافتهای که پژوهشگرها در آن سال کشف کردند، دستکمی از شگفتی نداشت.
وقتی ابزار یادشده از ارتفاع ۳۷ کیلومتری در حال شنیدن بود، به سیگنالی برخورد که شش مرتبه بلندتر از حد تصور کیهانشناسان بود. صدای این غرش بهقدری بلند بود که نمیتوانست از ستارههای آغازین باشد و نیز بزرگتر از پیشبینیهای مربوط به سیگنالهای رادیویی کهکشانهای دوردست بود؛ ازاینرو، دانشمندان را بسیار گیج کرد. بااینحال، حتی تا امروز هیچکس به دلیل این غرش پی نبرده است. ناگفته نماند این سیگنال میتوانست تلاشهای جستوجوی سیگنال ستارههایی را مختل کند که پس از بیگبنگ شکل گرفتند.
ابزاری که سیگنال اسرارآمیز غرش را شناسایی کرد، پرتوسنج مطلق کیهانشناسی، اخترفیزیک و سیگنالهای پخشی، اخترفیزیکی و کیهانشناسی یا بهاختصار ARCADE خوانده میشود. ناسا این ابزار را برای بررسی طیف تابش زمینه کیهانی در فرکانسهای پایینتر ساخت.
اهداف علمی مأموریت ARCADE که بالای جوّ زمین و در فضایی بدون تداخل قرار دارد، جستوجوی حرارت نسل اول ستارهها و جستوجوی آثار فیزیک ذرات بیگبنگ و رصد شکلگیری اولین ستارهها و کهکشانها بودند. این ابزار با اسکن ۷ درصد از آسمان شب و جستوجوی سیگنالهای رادیویی به این اهداف رسید؛ زیرا نور دوردست با ازدستدادن انرژی حین طیکردن مسافت به امواج رادیویی تبدیل میشود.
چگونه میتوان رازی ۱۳ ساله را حل کرد؟
این احتمال وجود دارد که خطاهای همزمانی بین ابزارهای آرکید و دیگر ابزارهای اندازهگیری بهوجود آمده باشند که به اندازهگیری اشتباه در پسزمینه سینکروترونی رادیویی بینجامند. البته بهعقیده سینگال، این فرضیه باتوجهبه ابزارهای بسیار متفاوتی که پهناهای فرکانسی مختلف را اندازهگیری میکنند، بعید است.
صرفنظر از اینکه سیگنال چه باشد، میتواند هنگام کشف دیگر اجرام فضایی مشکلساز شود. براساس گفتههای ناسا در گذشته، ستارههای آغازین پشت غرش فضایی مخفی شدهاند؛ بههمیندلیل، آشکارسازی آنها دشوار میشود؛ مانند این است که جهان چیزی را با یک دست میدهد و با دست دیگر پس میگیرد؛ اما درهرصورت افشای پدیدهای عجیب میتواند بسیار هیجانانگیز باشد.
وقتی منشأ ستارههای آغازین و دیگر منابع رادیویی مثل گازهای موجود در هاله خارجی کهکشان راه شیری را حذف کنید، پدیده غرش فضایی به رازی تبدیل میشود که هر دانشمندی بهدنبال حل آن است. دانشمندان برای حل این معمای ۱۳ ساله، به پژوهشها و شواهد بیشتری نیاز دارند.
۵۸۵۸