پس از گذشت سال ها از کشف تنباکو و تولید مواد دخانی سنتی دودزا که به طور عمده سیگار، قلیان، چپق و پیپ را شامل می شد، صنایع تولیدکننده دخانیات برای فرار از قوانین کنترلی و سختگیرانه دولت ها همچنان در تلاش هستند تا اهداف و منافع خود را را از طریق محصولات بدودن دود تامین کنند.
این تنباکوها، بدون سوختن یا تجزیه بر اثر حرارت، استفاده می شوند. محصولات بدون دود شامل انواعی از توتون خام یا فرآوری شده است که به روش های جویدنی، مکیدنی و استنشاقی مصرف می شوند.
مهدی صابری کارشناس مبارزه با دخانیات می گوید: استفاده از هر نوع محصول دخانی بدون دود یک خطر عمده برای سلامت است. هیچ نوع تنباکوی بدون دود، جایگزین ایمنی برای سیگار نیست، با این وجود، شرکت های دخانیات اغلب این محصولات را به عنوان جایگزین برای استعمال در مکان هایی که مجاز به استعمال دخانیات نیستند به بازار عرضه می کنند. این در حالی است که با توجه به شواهد به دست آمده در مورد آسیب رسانی این محصولات، بسیاری از کشورها محدودیت های شدیدی برای ممنوعیت استعمال سیگار الکترونیک و سایر محصولات نوپدید در اماکن عمومی اعمال کرده اند.
وی اظهار می دارد: استفاده از محصولات بدون دود می تواند موجب مشکلات جدی برای سلامت افراد شود. تاثیر سیگارهای الکترونیک در شیوع کووید ۱۹ از جمله آن است.
صابری می افزاید: استفاده از سیگار الکترونیکی ممکن است ژن های پاسخ ایمنی و التهابی در سلولهای اپیتلیال بینی را به روشی مشابه دود سیگار سرکوب کند و ممکن است کاربران، سیگار الکترونیکی را مستعد ابتلا به کرونا کند. وجود مواد حامل مانند گلیسرین، در محلول سیگار الکترونیک با آسیب به کیسه های هوایی ریه سبب افزایش خطر ابتلا به ویروس کرونا می شود و تماس دست با دهان توسط مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی نیز می تواند خطر ابتلا به این ویروس را تشدید کند.
وی تصریح می کند: چنانچه سیگار الکترونیکی و ابزارآلات نوپدید مصرف تنباکو به صورت مشترک استفاده شود، خطر انتقال ویروس نیز افزایش می یابد و با توجه به اینکه سیاست تعطیلی اماکن عرضه کننده این محصولات در دستور کار مقابله با ویروس کرونا قرار گرفت. این موضوع دسترسی به سیگارهای الکترونیکی را محدود کرد احتمال به اشتراک گذاشتن این محصولات در این شرایط، خصوصا در بین جوانان، ممکن است رایج تر شود که به انتقال ویروس کرونا کمک می کند.
صابری توضیح می دهد: مصرف این نوع تنباکوها که عمدتا به صورت جویدنی است (به عنوان نمونه ناس) موجب وارد شدن آسیب به مخاط دهانی به واسطه آهک و مواد خورنده و ساینده موجود در آن و سبب تسهیل در ورود ویروس از طریق مخاط که یکی از شایعترین راههای ابتلاست می شود.
از طرف دیگر تنباکوی جویدنی با تضعیف سیستم ایمنی و نیز تاثیر بر افزایش دیابت و بیماریهای قلبی و سرطان سبب می شود تا افراد مصرف کننده مبتلا، بیشتر از افراد عادی در معرض افزایش تحمل عوارض و مرگ و میر باشند و به دلیل تاثیر مصرف این نوع تنباکو بر تشدید تولید بزاق دهان و دفع بزاق در محیط های عمومی موجب می شود که در صورت مبتلا بودن فرد به ویروس کرونا، این بیماری به شدت انتقال یابد.
وی تصریح می کند: بسیاری از محصولات بدون دود حاوی مواد شیمیایی سرطان زا هستند. مضرترین مواد ایجاد کننده سرطان در محصولات بدون دود، نیتروزآمین های مخصوص توتون و تنباکو هستند. سطح نیتروزآمین ها بسته به نوع محصول متفاوت است. هر چه سطح این مواد شیمیایی بالاتر باشد، خطر ابتلا به سرطان بیشتر است.
این کارشناس اضافه می کند: محصولات بدون دود ممکن است خطر مرگ بر اثر بیماری های قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد و می تواند به مسمومیت با نیکوتین یا حتی مرگ در کودکانی منجر شود که آن را با آب نبات اشتباه می گیرند. محصولات بدون دود حاوی نیکوتین هستند که بسیار اعتیاد آور است و می تواند به مصرف سیگار و استفاده از اشکال دیگر دخانیات منجر شود. در حقیقت استفاده از هر دو مورد سیگار و تنباکوهای بدون دود به خصوص در میان جوانان رواج دارد و می تواند خطرات بیشتری در آینده نسبت به استفاده از هر یک از این محصولات را به تنهایی همراه داشته باشد.