زهره نوروزپور: روز گذشته نشست سه جانبه وزرای ترکیه، روسیه و ایران درباره سرنوشت قانون اساسی سوریه در ژنو با حضور دی میستورا نماینده سازمان ملل در امور سوریه برگزار شد.(اینجا)
این نشست در حالی برگزار شد که بیش از هفتاد درصد خاک سوریه در اختیار حکومت مشروع این کشور است و درگیری های اصلی تنها در شرق فرات متمرکز شده است.(اینجا) این کشور پس از سال ۲۰۱۱ که مورد هجوم گروه تروریستی داعش و مخالفان دولت بشار اسد قرار گرفت پس از هفت سال بحران و وحشیگری های گروههای متعدد تروریستی با نام های مختلف، اکنون روی آرامش را به خود می بیند. نور ثبات سیاسی تا جایی آسمان دمشق را روشن کرده است که در روزهای گذشته اتفاقات سیاسی و دیپلماتیک بسیاری در این کشور رخ داده است که مهمترین آن سفر عمرالبشیر (اینجا) یکی از حامیان سابق خط مقاومت و تهران (اینجا) ، دیگری راه اندازی سفارت امارات متحده عربی و همچنین از سر گیری روابط دیپلماتیک دمشق و امان، همچنین قرار است برهم صالح نیز به دمشق برود، رئیس جمهور عراق پیش از سفر به سوریه میهمان عربستان سعودی بود.(اینجا) این در حالی است که مولود چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه قبل از سفر به ژنو در کنفرانس خبری اعلام کرد که اگر بشار اسد در انتخابات پیروز شود حاضر به همکاری با او هستیم.
ترکیه که در آغاز جنگ و بحران سوریه رسما ساز مخالف خود را با این کشور اعلام کرد و تا به امروز در کوس جنگ کوبیده است، در سال ۲۰۱۱ اعلام کرد که شش ماه دیگر نماز خود را در مسجد تاریخی شام خواهد خواند! اکنون، این کشور یکی از مذاکره کنندگان و با عنوان یک بازیگر مهم در معادلات منطقه،(اینجا) در کنار متحدین سوریه به نمایندگی از مخالفان دولت بشار اسد در راستای صلح گام بر میدارد. صلحی که آینده خاورمیانه، این منطقه استعمار زده زخمی را به کلی دگرگون خواهد کرد و خاورمیانه را از خطر تجزیه و جنگ و خونریزی بیشتر دور خواهد کرد.
روز گذشته وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه به عنوان ضامنین فرمت آستانه، نشستی سه جانبه و مشورتی را با استفان دمیستورا فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سوریه در ژنو مورخ ۱۸ دسامبر ۲۰۱۸ ( ۲۷ آذر ۱۳۹۷) برگزار کردند.
نشست سه جانبه مذاکره کننده گان ارشد کشورهای ضامن روند آستانه در ژنو با مشارکت جابری انصاری دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی، لاورنتیف نماینده ویژه پوتین در امور سوریه و اونال معاون وزیر خارجه ترکیه و هیات های همراه برگزار شد.
در بیانیه پایانی این نشست آمده است که؛
۱- نتایج مثبت رایزنی هایشان با طرف های سوری درباره ترکیب کمیته قانون اساسی را ارایه نمودند.
۲- اراده خود را برای تسهیل آغاز به کار کمیته قانون اساسی از طریق تشریح اصول کلی و راهبردی آن به واسطه تعامل با طرف های سوری و نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه مورد تاکید مجدد قرار دادند که بر مبنای آن یک آیین کار به منظور تضمین فعالیت موثر و پایدار کمیته تدوین خواهد شد. فعالیت کمیته قانون اساسی باید در فضایی همراه با مصالحه و مشارکت سازنده با هدف دسترسی به توافق کلی میان اعضای آن صورت پذیرد، به نحوی که نتایج آن بتواند حداکثر حمایت ممکن مردم سوریه را کسب کند.
۳- توافق نمودند برای تشکیل اولین نشست کمیته قانون اساسی اوایل سال آینده میلادی در ژنو تلاش کنند.
۴- بر این باور تصریح کردند که این گام ها به آغاز یک فرایند سیاسی پایدار و ماندگار سوری-سوری با تسهیل سازمان ملل در راستای تصمیمات کنگره گفتگوی ملی سوریه در سوچی و قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت منجر خواهد شد.
۵- تعهد قوی خود را نسبت به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه مورد تاکید مجدد قرار داده و تصدیق کردند که این اصول باید توسط همه طرف ها مورد احترام قرار گیرد.(اینجا)
واکنش ها
وزیر امور خارجه کشورمان شامگاه سه شنبه همزمان با برگزاری نشست مشورتی سه‌جانبه درخصوص کمیته قانون اساسی سوریه در ژنو، در صفحه توئیتر خود نوشت: ما همیشه از راه‌حل سیاسی تحت هدایت و مدیریت مردم سوریه حمایت کرده ایم و غرب نیز سرانجام ناچار به پذیرش این موضوع شده است.
«محمدجواد ظریف» که برای شرکت در این نشست در سوئیس بسر می برد، نوشت: با هدف پیشبرد امور مربوط به کمیته قانون اساسی سوریه، به همراه همتایانم از روسیه و ترکیه در ژنو هستیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: غرب باید به جای امر و نهی، در تسهیل فرآیند سیاسی سوریه همراهی کند.(اینجا)
پس از توئیت ظریف، وزارت خارجه آمریکا امروز در واکنش به نشست سه جانبه ژنو در موضعی بی سابقه اعلام کرد که حاضر از به اصلاح قانون اساسی سوریه به همراه سه کشور دخیل کمک کند.(اینجا)
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، پالادینو به خبرنگاران تاکید کرد: ما به این نتیجه رسیده‌ایم که تنها راه حل برای درگیری‌های سوریه روند سیاسی تحت نظارت سازمان ملل در ژنو است و این شامل اصلاح قانون اساسی سوریه نیز می‌شود و استفان دی‌میستورا (فرستاده سازمان ملل به سوریه) تلاش زیادی در زمینه کمیته قانون اساسی این کشور انجام می‌دهد. ما به نتایجی که دی‌میستورا در این زمینه به آن دست یافته، چشم دوخته‌ایم.(اینجا)
هفته گذشته نیز وزارت امور خارجه کشورمان میزبان سرگئی لاورنتیف نماینده ویژه رییس جمهوری روسیه در امور سوریه بود و نمایندگان دو کشور در خصوص آخرین تحولات سوریه، بحث و تبادل نظر کردند.
این نشست در شرایطی برگزار می‌شود که روز گذشته (دوشنبه) نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه اعتراف کرده بود که واشنگتن دیگر خواهان براندازی نظام قانونی سوریه و برکناری بشار اسد رئیس جمهوری این کشور نیست.
جیمز جفری که در نشستی در اندیشکده شورای آتلانتیک سخن می‌گفت، نتوانست اثرگذاری ایران را انکار کند و گفت: آمریکا می پذیرد که تهران نقش دیپلماتیک خود در سوریه را حفظ کند.
آمریکا و کشورهای هم پیمان ضدسوری نزدیک به هشت سال قبل طرح ساقط کردن دولت قانونی اسد را با استفاده ابزاری از گروه های تروریستی مورد حمایت خود کلید زدند، اما از اهداف خود بازماندند.
مقامات آمریکایی در حالی این مواضع تازه را درباره سوریه و ایران گرفته اند که ظریف روز شنبه در اجلاس دوحه فروم که در پایتخت قطر برگزار شد، با سخنرانی در این اجلاس به غرب (اینجا) و متحدین آنها در منطقه به شدت هشدار داد.(اینجا) ظریف همچنین در توییتی تامل برانگیز، با انتشار یک تصویر جنجالی به آمریکا این پیام را داد که دنیای دیپلماسی متفاوت شده است و دیگر مانند سابق نیست! (اینجا)
آمریکا در حالی این مواضع را نسبت به مذاکرات ژنو اعلام می کند که رسانه های خبری معاند و تفرقه انگیز در پوشش اخبار مذاکرات ژنو با تیترهای متعفن این طور به افکار عمومی القا کردند که نشست سه جانبه مذاکرات سوریه بی نتیجه بود است، بی بی سی فارسی سردمدار انتشار اخبار جعلی در گزارشی مدعی شد: وزرای خارجه روسیه، ایران و ترکیه در گفت و گوهایی که با پشتیبانی سازمان ملل با هدف ایجاد صلحی پایدار در سوریه برگزار شد شرکت کردند، اما در مورد ترکیب کمیته به توافق نرسیدند.
این در حالی است که چاوش‌اوغلو وزیر خارجه ترکیه اذعان کرد به مرحله مهمی در تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه رسیده ایم.
به گزارش آناتولی مولود چاوش‌اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه روز سه شنبه در اظهاراتی پس در نشست وزرای امور خارجه کشورهای ضامن آتش‌بس در سوریه (ایران، روسیه و ترکیه) که در ژنو برگزار شد، اعلام کرد: به مرحله مهمی در تلاش ها برای تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه رسیده‌ایم.
وزیر امور خارجه این کشور در کنفرانس خبری پس از این نشست اعلام کرد: نمایندگان سوریه و مخالفان اختلافی بر سر نام های مطرح شده برای کمیته قانون اساسی ندارند.
مولود چاوش‌اوغلو ادامه داد: ممکن است در فهرست پیشنهادی سازمان های غیردولتی اختلافی باشد که هم ما به عنوان کشورهای ضامن آتش بس و هم سازمان ملل بر این مساله کار می کنیم.
وی با اشاره به اینکه امروز غیر از اسامی مطرح شده برای کمیته قانون اساسی درباره قوانین داخلی این کمیته نیز بحث شد، گفت: مواردی همچون تعداد آراء لازم برای تصویب قانون، انتخاب یا عدم انتخاب رئیس یا معاونان برای این کمیته نیز مورد بحث قرار گرفت.
چاوش‌اوغلو در ادامه افزود: پیش بینی می کنیم که نخستین جلسه این کمیته در ماه های ابتدایی سال آینده میلادی برگزار شود. به عنوان کشورهای ضامن آتش بس، تلاش های خود را در این خصوص افزایش خواهیم داد. نشست امروز نشان دهنده میزان اهمیت و همچنین نتایج ملموس نشست های آستانه و سوچی است.
در همین باره وزیر امور خارجه روسیه نیز اعلام کرد: نخستین نشست کمیته قانون اساسی سوریه اوایل سال ۲۰۱۹ میلادی برگزار خواهد شد.
«سرگئی لاوروف» روز سه شنبه در پایان نشست مشورتی سه جانبه وزیران امور خارجه ایران، روسیه و ترکیه در ژنو که با حضور «استفان دی میستورا» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سوریه برگزار شد، این مطلب را در جمع خبرنگاران عنوان کرد.
وی، نشست سه ساعته وزیران امور خارجه تروئیکای آستانه (ایران، روسیه و ترکیه) را مثبت ارزیابی و اظهار کرد: ایران، روسیه و ترکیه به عنوان کشورهای ضامن صلح آستانه به توافق رسیدند که نخستین نشست کمیته قانون اساسی سوریه در زمان یاد شده برگزار شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه افزود: کار کمیته قانون اساسی سوریه باید بر اساس سازش جمعی و مشارکت سازنده استوار باشد تا اعضای آن بتوانند به توافق کلی دست یابند و این امر امکان لازم برای کسب حمایت گسترده مردم سوریه را فراهم کند.
لاوروف همچنین گفت: دی میستورا معتقد است که باید مسیر طولانی برای جلب اعتماد در مورد ترکیب کمیته قانون اساسی پیمود؛ وی با دبیر کل سازمان ملل رایزنی می کند و روز بیستم ماه دسامبر (پنجشنبه هفته جاری) نیز به شورای امنیت گزارش خواهد داد.
وی ادامه داد: دی میستورا همچنین گفته است که تا روز هفتم ماه ژانویه سال آینده (۱۷ دی ماه ۹۷) در مقام خود باقی خواهد ماند و پس از وی «گی پدرسن» نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل در سوریه خواهد شد.
وزیر امور خارجه روسیه در پاسخ به پرسش خبرنگاری که نظر وی را در مورد ادعای آمریکا مبنی بر مداخله روسیه در انتخابات آمریکا پرسیده بود، فقط خندید و هیچ پاسخی نداد.
در همین حال، خبرگزاری اینترفاکس گزارش داد که بین کشورهای ضامن صلح آستانه اختلاف وجود داشت و نتوانستند ترکیب کمیته قانون اساسی سوریه را در بیانیه نهایی پایان نشست، قید کنند.
این در حالی است که جابری انصاری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و نماینده ایران در پرونده سوریه، شامگاه یکشنبه ۲۵ آذر ۹۷ در سفری فوری و دو ساعته به دمشق با بشار اسد رئیس جمهور سوریه دیدار و در خصوص آخرین تحولات مربوط به کمیته قانون اساسی سوریه رایزنی و هماهنگی کرده و سپس از طریق بیروت به ژنو سفر کرده بود.
رسانه های خبری معاند در حالی از اختلاف صحبت می کنند که وزیر امور خارجه ترکیه بعد از نشستی با همتایان روس و ایرانی خود در ژنو تاکید کرد که کشورهای ضامن روند آستانه به مرحله مهمی در تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه رسیده‌اند و اختلافی درباره اعضای پیشنهادی دولت و مخالفان سوریه برای کمیته مذکور وجود ندارد.
همچنین استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه پس از مذاکرات روسیه، ایران و ترکیه اعلام کرد برای تضمین رسیدن به کمیته قانون اساسی معتبر و متعادل هنوز راه زیادی باقی مانده است.
دی میستورا اعلام کرد این هفته به دبیر کل سازمان ملل و شورای امنیت درباره سوریه گزارش خواهد داد و انتظار دارد تا گیر پدرسن (GEIR PEDERSEN) جانشینش در این سمت از هفتم ژانویه فعالیت هایش را آغاز کند.
همچنین دی‌مسیتورا در کنفرانس مطبوعاتی بعد از نشستش با وزرای خارجه روسیه، ترکیه و ایران، گفت: تلاش‌ها برای تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه هنوز تکمیل نشده است. من و دبیرکل سازمان ملل معتقد هستیم که باید یک مایل بیشتر با گام‌های ماراتنی در راه تشکیل کمیته قانون اساسی که فراگیر ، مورد اعتماد و هماهنگ باشد، برداریم.
دی‌میستورا تاکید کرد، مذاکرات جدیدی با دبیرکل سازمان ملل در نیویورک برگزار خواهد کرد و ۲۰ دسامبر گزارشی درباره تحولات این روند به شورای امنیت ارائه می‌کند.
وی گفت: کشورهای ضامن روند آستانه مشارکت چشمگیری در تلاش‌ها برای تشکیل کمیته قانون اساسی داشته‌اند.
دی‌میستورا گفت: من قصد ندارم بیانیه‌ای برای پایان فعالیتم در این پست صادر کنم، چرا که می‌خواهم کسی که جانشین من می‌شود، در اجرای ماموریت‌های خود آزاد باشد و خودش تشخیص دهد که باید چه اقداماتی انجام دهد. من امیدوارم که گی‌یر پدرسون، فرستاده جدید سازمان ملل به سوریه در راستای اقداماتی که ما اتخاذ کردیم و تلاش‌هایی که در طول چهار سال گذشته داشته‌ایم گام بردارد.
استفان دی میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، گفت برای اطمینان از همه شمولی و اعتبار نهاد قانون اساسی باید بیشتر تلاش کرد.
همچنین استفان دوجاریک سخنگوی رسمی دبیرکل سازمان ملل متحد درباره نشست ژنو گفت: آنچه روشن است این است که ما این تلاش گسترده را که کشورهای تضمین کننده درچارچوب مذاکرات آستانه انجام می دهند ارج می نهیم و بیانیه پایانی که این سه طرف (ایران، روسیه و ترکیه) صادر کرده اند نشان می دهد که اقدامات آنها تضمین کننده ایجاد موازنه در بین همه طرفها خواهد بود تا اوضاع و مراحل زیر نظر سازمان ملل متحد قرار بگیرد اما مذاکرات جریان دارد.
تصاویر از رویترز
۵۲۳۱۰
