پس از ماه‌ها شیوع بیماری کرونا و کاهش سفرهای نوروزی، استان سمنان همزمان با آغاز تعطیلات نوروز ۱۴۰۲ بالاخره مملو از جمعیت مسافران عبوری شد مسافرانی که اغلب مقصدشان مشهد مقدس بود و برای طی ۶۴۰ کیلومتر از یک هزار کیلومتر مسیر بین تهران- مشهد می‌بایست از شهرهای استان سمنان عبور می‌کردند.این تعطیلات فرصت مغتنمی بود تا تأسیسات گردشگری بعد از مدت‌ها میزبان جمع عظیمی از مسافران باشد و به قول مردم استان سمنان، آب زیر پوست کاسبی شأن بدود.
طرح خدمات نوروزی به مسافران و زائران رضوی هم که از هجدهم اسفند ماه به طور رسمی آغاز به کار کرده بود و دستگاه‌های خدمت رسان در ۲۵۰ نقطه استان با استقرار نیروهای خود تلاش کردند تا بهترین خدمت رسانی را به مسافران نوروزی داشته و به خصوص زائران را به سمت مراکز گردشگری استان سوق دهند امسال حتی هلال احمر در کنار چادرهای هدایت مسافران ستاد خدمات سفر، مسافران را به سمت جاذبه‌های گردشگری استان سمنان دعوت می‌کردند تا هم استراحت کرده و از تصادفات جاده‌ای کاسته شود و هم زیرساخت‌های گردشگری استان از این امر انتفاعی کسب کنند.
مسافران نوروزی اما از بهای بالای ارائه خدمات گردشگری در استان سمنان گلایه‌مند هستند بوم گردی‌ها که قرار بود زیرساخت‌های اصلی و اساسی برای گردشگری اقتصادی و ارزان خانوار باشند خود به یکی از گران‌ترین اماکن اسکان مسافران نوروزی بدل شدند تا جایی که برخی از مسافران مجبور به پرداخت هزینه‌های هنگفتی برای اقامت در این زیرساخت‌ها شدند.
تجربه تلخ مسافران
یک مسافر نوروزی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن بیان اینکه دوم فروردین ماه و همزمان با سرمای شدید هوا به شهرستان شاهرود رسیدیم گفت: تمام مدارس مملو و از مسافر بودند و آموزش و پرورش هیچ جای خالی نداشت از سوی دیگر فقط به کسانی که دارای چادر مسافرتی بودند در نمازخانه مدرسه‌ها و حتی زورخانه‌ها جایی برای خوابیدن می‌دادند اما مجبور شدیم برای راحتی خانواده به چند مرکز اقامتی نیز سری بزنیم.
حسین نیک مرام با بیان اینکه تمام مهمان‌پذیرهای شاهرود پر از مسافر بودند و فقط یک بوم گردی آن هم در فاصله هفت کیلومتری شاهرود یک اتاق ۹ متری یعنی دقیقاً سه متر در سه متر با دو عدد تشک، تشک دو پتو و دو بالش و هیچ امکان دیگری، پیدا کردیم که خالی بود اما برای یک شب اقامت بدون غذا ۶۰۰ هزار تومان از ما طلب کرد ما مجبور به پرداخت این هزینه شدیم چرا که آن شب بسیار سرد بود و اگر به شاهرود باز می‌گشتیم معلوم نبود که بتوانیم حتی در زورخانه جایی برای خوابیدن پیدا کنیم.
وی با گلایه از این رفتار بیان کرد: فردای آن روز گلایه خودم را به مالک بوم گردی انتقال دادم زیرا برای شش ساعت خوابیدن یعنی ۱۲ شب تا شش صبح آن هم بدون هیچ خدماتی پرداخت ۶۰۰ هزار تومان بسیار زیاد بود و در نهایت پس از شنیدن این گلایه‌های ما ۵۰۰ هزار تومان دریافت کرد که با اکراه پرداخت کردیم زیرا همین هم زیاد بود چون خودم سر روی کاپشنم گذاشتم و خوابیدم.
بوم گردی‌ها هویت‌شان را از دست دادند
یک کارشناس میراث فرهنگی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن بیان اینکه بوم گردی‌ها مثل خیلی دیگر از طرح‌های کشورمان از ماهیت و هویت اصلی خود فاصله بسیاری گرفته است، گفت: در طرح اصلی قرار بود خانه‌های روستایی اتاق مهمان خود یا بخشی از منزل شأن را که کمتر مورد استفاده قرار می‌دهند در ایام مانند نوروز و تابستان در ازای مبلغی در اختیار مسافران قرار دهند و این اساس کار بوم گردی‌ها بود.
محسن شریفی با بیان اینکه اصلاً قرار نبود بوم‌گردی‌ها حالت هتل‌های مهمان‌پذیر را داشته باشند، بیان کرد: متأسفانه این طرح به درستی اجرا نشد و از ماهیت خود، فاصله فراوان گرفت. بوم‌گردی که قرار بود همان سادگی خانه‌های روستایی را داشته باشد تبدیل به رقابتی برای خدمات لوکس شد و به جای روستاییان، گروه بزرگی از سرمایه‌گذاران شهرنشین و حتی تهرانی و گلستانی به آن ورود کرده و آن را به یک تجارت بدل کردند.
وی با بیان اینکه بوم گردی که برای شش ساعت خوابیدن یک مسافر ۶۰۰ هزار تومان طلب می‌کند تازه بسیار منصف بوده چرا که در همین شهرستان شاهرود بوم گردی‌های وجود دارد که دو برابر هم این مبلغ را نیز دریافت می‌کنندو هیچ خدمات شایان ذکری هم نمی‌دهند، افزود: موضوعی که دست میراث فرهنگی و ستاد خدمات سفرهای نوروزی را نسبت به کنترل شرایط بسته این است که تعطیلی بوم‌گردی‌ها بلافاصله با اعتراض و ارتباط دادن آن به اشتغال جوانان گره می‌خورد و هیاهوی بزرگی را ایجاد می‌کند.
فاصله گرفتن بوم گردی‌ها از ماهیت خود
این صاحب نظر مسائل گردشگری با بیان اینکه این تنها بهانه‌ای برای پنهان شدن سودجویان پشت نقاب اشتغال است، افزود: اگر میراث فرهنگی تعدادی از این بوم گردی‌ها را در اوج مسافرت‌های نوروزی تعطیل کند مابقی دست از سودجویی برمی‌دارند اما مشکل اینجا است که بعضاً این بوم گردی‌ها به اندازه‌ای بزرگ شده و به این باور رسیده‌اند که هیچکس نمی‌تواند برایشان تعیین تکلیف کند!
شریفی همچنین گفت: اصلاً از ابتدا قرار نبود که بوم‌گردی ها خودروهای بیابانی، تورهای کویر نوردی، موسیقی زنده، موتورهای چهار چرخ برای نابود کردن بیابان‌ها همچنین سرو انواع قلیان و… را داشته باشند، تاکید کرد: قرار بود بوم‌گردی ها همان خانه‌های روستایی ساده برای سفرهای ارزان قیمت باشند اما امروز شاهد هستیم که بوم‌گردی یک تجارت پرسود بدل شده که از خانه روستایی فاصله بسیار دارد.
وی افزود: این موضوع البته اعتراض شدید اهالی روستاها را هم در پی داشته است چرا که بعضاً صدای موسیقی گوش خراش بوم‌گردی ها تا پاسی از نیمه شب و همچنین عبور خودروهای بیابانی و وضعیت نامناسب پوشش برخی مسافران دردسرهای را برای روستاها پدید آورده است موضوعی که برای مثال در رضا آباد بی ارجمند شاهد آن بودیم و حتی پوشش نامناسب برخی خانم‌ها سبب شده بود تا جوانان روستا دچار مشکلات شوند.
گلایه مسافران نوروزی از گرانی‌ها
مسافران نوروزی تقریباً همگی از گرانی ارائه خدمات گلایه دارند و صحبت تنها به بوم گردی‌ها نیز ختم نمی‌شود یکی دیگر از مسافران نوروزی که از مشهد بازگشته و به خوزستان می‌رود به خبرنگار مهر می‌گوید: دو هتل برای اقامت در شاهرود معرفی شدند که اتاق خالی نداشتند یک مهمان‌پذیر در ازای یک اتاق دو تخته که تنها اتاق خالی آن مجموعه بود از ما برای یک شب یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان تقاضا کرد در حالی که ما چهار نفر بودیم و دو نفر هم می‌بایست روی زمین می‌خوابیدیم و در نتیجه ترجیح دادیم که از اسکان مسافران استفاده کنیم.
عدنان کعبی با بیان اینکه در بهترین هتل خوزستان آن‌هم هتل مناسب و نه مهمان‌پذیر نیز چنین قیمت‌هایی دیده نمی‌شود و این متأسفانه ذهنیت ما را نسبت به شاهرود خدشه‌دار کرد، ابراز داشت: انتظار نداریم که بهترین خدمات را به مسافران نوروزی بدهند اما حداقل این است که در شب‌هایی که سرد می‌شود سالن ورزشی، مسجدی جایی را برای اسکان اضطراری مسافران در نظر بگیرند که این‌طور سرگردان نشویم.
حضور میدانی خبرنگار مهر در محل اسکان مسافران نوروزی نیز این موضوع را تأیید می‌کند تقریباً اغلب مسافران نوروزی با اکراه اسکان مدرسه‌ها را انتخاب کرده و دلیل آن را گران بودن هتل‌ها و مهمان‌پذیر ها می‌داند. ابوالفضل چاردولی یکی دیگر از این مسافران که از همدان به مشهد رفته و حالا در حال بازگشت می‌گوید: شب دوم فروردین و در اوج سرما به شاهرود رسیدیم ما در دامغان به دنبال جایی برای اسکان گشتیم اما آنجا مکانی پیدا نشد در شاهرود متوجه شدیم که باید برای سه نفر هزینه یک میلیون تومانی بپردازیم و در نتیجه ترجیح دادیم که در چادر شب را به صبح برسانیم اما هوا آنقدر سرد بود که مجبور شدیم به اسکان نوروزی رفته و در چادر خودمان در یک مدرسه اسکان پیدا کنیم لذا اگر قرار بود در چادر بخوابیم چرا به اسکان نوروزی آمدیم؟
افزایش قیمت مصوب نداشتیم!
امیر کرم زاده دبیر ستاد خدمات سفرهای نوروزی استان سمنان و همچنین مدیرکل میراث فرهنگی استان سمنان در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن بیان اینکه هیچ گونه افزایش هزینه برای خدمات نوروزی در تأسیسات گردشگری استان مصوب نشده است گفت: تمام تأسیسات گردشگری می‌بایست با قیمت سابق خدمت‌رسانی کنند.
وی با بیان اینکه تا روز پنجم فروردین ماه نزدیک به ۳۰۰ گشت نظارتی و بازدید از تأسیسات گردشگری و اسکان و اقامت مسافران نوروزی در استان سمنان صورت گرفته است بیان داشت: مواردی از تذکر به تأسیسات گردشگری وجود داشت که به مدیران این مکان‌ها ابلاغ شد تا ایرادات برطرف شود.
تحقیقات خبرنگار مهر نشان می‌دهد که صحبت مدیر کل میراث فرهنگی استان سمنان در قبال بلیط اماکن گردشگری و همچنین مهمانسراهای استان سمنان به خصوص مهمانسراهای جهانگردی و هتل‌ها کاملاً درست است و شاهد افزایش هزینه نه در اتاق و اسکان و نه در زمینه ارائه غذا نیستیم اما مشکل مهمان‌پذیر ها و بوم گردی‌های خصوصی هستند که هر قیمتی که دلشان می‌خواهد از مسافران دریافت کردند از سوی دیگر مشکل دوم این است که تا زمانی که قرار باشد با واحدهای متخلف برخورد شود تعطیلات نوروزی تمام شده و دیگر مسافری برای اسکان در استان سمنان وجود ندارد لذا برخورد با متخلفان در واقع هیچ دردی را از مسافران نوروزی دوا نخواهد کرد.
بوم گردی‌ها می‌گویند هزینه‌ها گران شده است
یکی از این بوم گردی‌ها که البته تمایلی به مصاحبه در این باره نیز نداشت تنها توضیح کوتاهی ارائه کرد، بیان داشت: همه چیز در همین یک ماه اخیر گران شده از روغن، گوشت، برنج تا هزینه‌ها و خدمات در نتیجه مگر می‌شود که تورم بر روی هزینه‌های بوم گردی‌ها تأثیر نگذارد؟ از طرف دیگر شما بگویید که چیزی گران نشده است؟ دولت فقط زورش به ما بخش خصوصی می‌رسد.
بوم گردی‌ها انواع خدمات از جمله صبحانه ناهار و شام را به مسافران ارائه می‌کند و در نتیجه حرف این مالک بوم‌گردی در شاهرود در صورتی که به مسافران از این بوم گردی‌ها غذا تهیه کرده باشند تا حدی می‌تواند درست باشد اما به نظر نمی‌رسد که درباره جای خواب آن هم یک اتاق ۹ متری این موضوع صدق کند. از مالک این بوم‌گردی های شاهرود در خصوص ۶۰۰ هزار تومان دریافتی از یک خانواده مسافر پرسش شد و وی بیان کرد: احتمالاً همکارمان هزینه خورد و خوراک را نیز از این خانواده دریافت کرده است.
وی همچنین هزینه اقامت در بوم گردی به ازای هر نفر به علاوه صبحانه ناهار و شام و همچنین اسکان را ۳۰۰ هزار تومان اعلام کرد این در حالی است که تنها ۱۰ دقیقه بعد از این مصاحبه یکی از مسافران تهرانی که در بوم گردی مجاور این مجموعه در بسطام اقامت داشت اعلام کرد که برای یک شب اقامت از هر نفر ۷۵۰ هزار تومان و به ازای هر یک نفر اضافه ۳۰۰ هزار تومان دیگر هم دریافت شده است.
تناقضات و ضرورت نظارت بیشتر بر ارائه خدمات
این تناقضات نشان از یک بی برنامگی و همچنین خارج شدن بوم گردی‌ها از هویت و مسیر اصلی شأن دارد که نیازمند مدیریت و نظارت صحیح اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان است تا از یک سو جوانانی که با هزار امید نسبت به بازگشایی بوم گردی‌ها اغلب با تسهیلات بانکی مبادرت ورزیده‌اند متضرر نشوند و از سوی دیگر آبروی استان در مقابل مسافران نوروزی بر باد نرود.
توضیح دیگری که باید داد این است که شاید یک خانواده تهرانی در این فکر باشد که مبالغ ۷۰۰ هزار تومان و یک میلیون تومان اصلاً گران نیست! اما باید این توضیح را داد که اولاً این گزارش درباره استان سمنان و شهری مانند شاهرود نوشته شده که تا همین دو سال قبل بوم گردی‌ها نفری ۱۰۰ هزار تومان دریافت می‌کردند و سه وعده غذا هم با اسکان می‌دادند و در ثانی یک مسافر نوروزی وقتی برای شش ساعت خوابیدن در یک اتاق ۹ متری خالی حتی بدون تخت وقتی ۶۰۰ هزار تومان می‌پردازد، بخشی از معادلات کل سفر او تغییر می‌کند.
در نهایت باید گفت وضعیت اقامت گاه‌های بخش خصوصی و زیرساخت‌های گردشگری استان سمنان نیاز به یک نظارت مضاعف و برنامه‌ریزی جدی دارد. امید است درباره مسافران تابستانی اتفاقات نوروز ۱۴۰۲ که کامل بسیاری از مسافران را تلخ کرد مجدد آن رخ ندهد.
بیشتر بخوانید:
۳۵۲۲۰
