حدود ۱۰۰ سال پیش، زمانی که یوسف نامی در روستایی که با نام خودش شناخته میشد(کلاته یوسف یا مزرعه یوسف)، کشت و زرعی در دل کویر داشت، وقتی با بیآبی کویری مواجه شد دست به کار شد تا با کندن چاه جبران بیآبیها را بکند. چند سال بعد از بهرهبرداری از این چاه، دوباره سفرههای زیرزمینی آب پایینتر رفت تا اینکه یوسف چاه عمیقتری را در روستایش حفر کرد، به همین دلیل اهالی روستاهای همجوار، این روستا را “چاه دراز” نامیدند. اما از آنجایی که یوسف این نام را دوست نداشت از اهالی خواست چون نام وی یوسف بود و داستان یوسف پیامبر نیز در سرزمین مصر اتفاق افتاده بود از آن به بعد نام این روستا را مصر بنامند. اهالی روستا نیز از آنجا که برای یوسف احترام زیادی قایل بودند، این روستا را “مصر” نامیدند و مدتها بعد روستای مصر، هم به واسطه نامش معروف شد و هم به واسطه جاذبههای طبیعیاش.
روستای مصر کجاست؟
روستای مصر روستایی کوچک از توابع شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان است که به واسطه طبیعت خاص و جاذبههای طبیعی که دارد علاقهمندان زیادی را به سمت خود میکشاند. کویر مصر به همراه دو روستای بسیار کوچک دیگر به نامهای “امیرآباد” و “فرحزاد” در یک خط شمالی-جنوبی به طول حدود ۶ کیلومتر واقع شدهاند. منطقه امیرآباد در فاصله دو کیلومتری روستا دارای تپههای شنی و پوشش گیاهان غنی از درختچههای گز و تاق و نخلهای زیبا است که مناظر بسیار زیبایی را پدید آورده است. روستای فرحزاد نیز در شمال روستای مصر دارای نخلستانهای زیبایی است که با شنهای روان در اطرافش محصور شده است.
برای رفتن به سمت این روستا از تهران باید حدود ۶۳۰ کیلومتر یعنی چیزی حدود ۱۱ ساعت را طی کنید. در این مسیر بعد از حرکت از تهران به سمنان می رسید و در نهایت وارد استان اصفهان میشوید و انتهای مسیر هم به کویر مصر ختم میشود. اگرچه دسترسی به این کویر با ماشین شخصی هم ممکن است؛ اما تورهای گردشگری به مقصد این کویر بسیارند؛ بنابراین بهترین و بیدردسرترین راه، سفر با تور است.
دیدنیهای مصر
وجود چاه آب عمیق، سرسبزی منطقه بیابانی و کشت درخت گز به منظور جلوگیری از جابجایی شنهای روان، وجود بلواری به عرض حدود ۵۰ متر داخل روستا، وجود خانههای قدیمی و بازسازی آنها به منظور اسکان توریست، موتورسواری و شترسواری در کویرهمگی جذابیتهای خاص این منطقه هستند، اما به جز اینها کویر مصر دیدنیهای دیگری هم دارد.
“کویر طبقه یا دریاچه نمک خور” بزرگترین دریاچه نمک فصلی ایران است که در همین محدوده روستای مصر واقع شده است. زمین نمکی این منطقه باعث شده که از هرگونه پوشش گیاهی و زندگی جانوری خالی باشد. اما شکل شگفتانگیز کویر طبقه آن را به جاذبهای شگفتانگیز بدل کرده است. زمین کویر طبقه پوشیده از اشکال پنج ضلعی نمک است که در زمستان و با مخلوط شدن با خاک رس به رنگ سیاه و در تابستان به رنگ سراسر سفید در میآید. نمک این دریاچه، قدیمیترین نمک سراسر ایران است.
“نیزار مصر” هم جای دیدنی دیگری است که در ۶ کیلومتری شمالشرقی روستای مصر و ۲ کیلومتری شرق روستای فرحزاد در شمالشرقی استان اصفهان واقع شده است. محصور شدن نیزار توسط شنهای روان، جلوه منحصر به فردی به آن داده است. این نیزار آبشخور اصلی حیات وحش کویر منطقه است و ارتفاع نیها در پارهای از موارد به ۴ متر هم میرسد. اگر اهل عکاسی هستید باید بدانید که این نیزار مکان مناسبی برای عکاسی از حیاتوحش کویر مصر است.
“چال سلکنون” فرورفتگی زیبایی است که توسط تپههای شنی محصور شده و مناظر زیبایی را پدید آورده است. نام عجیبش هم به خاطر این است که در سلکنون سیل عظیمی آمده بود که در سال ۱۳۵۵ در منطقه مصر جاری شده و در این نقطه دریاچه بزرگی ایجاد کرده بود. در اصل این منطقه سیل کنون بوده که در گذر زمان و برای سهولت در تلفظ به سلکنون تغییر پیدا کرده است. در قسمت درونی چال سلکنون باتلاق کوچکی وجود دارد، زمینهای دیواره چال پوشیده از سنگریزه و دارای شیبی مایل در حدود ۳۰ درجه است. کف گودال فاقد هرگونه پوشش گیاهی است و تپههای ماسهای پراکندهای در آن به چشم میخورد.
اقامت
اگر اهل کمپ و چادر زدن هستید و با گروه به کویر رفتهاید، میتوانید در کویر چادر بزنید، اما به این شرط که هم نقشه کویر مصر را همراه داشته باشید و هم کسی که با آن منطقه آشنایی دارد در بینتان باشد. اگر هم میخواهید در روستا اقامت کنید، بد نیست بدانید که در روستای فرحزاد اقامتگاهی برای گردشگران هست که به سبک معماری درونگرای خانههای محلی کویری بنا شده است. این اقامتگاه با سقفهای هلالی، یادآور معماری سنتی و فراموش شده این مرز و بوم است.