سیاسیون چقدر باعث رادیکالیزه شدن فضای سیاسی کشور می شوند؟ سوالی که با بررسی رفتارهای برخی روسای جمهور می توان تا حدی به آن پاسخ داد. از بنیصدر تا احمدینژاد؛ از سیدمحمد خاتمی تا حسن روحانی، همگی این روسای جمهور در روزهایی از دوران مسئولیت خود رفتارهایی را بروز داده یا اظهاراتی را مطرح کرده اند که که موجب تنش در محیط پیرامونی آنها و حتی کل کشور شده است.
علت اینکه برخی از سیاسیون نمیتوانند هیجانات خود را در زمان مبارزه برای کسب قدرت و حتی پس از آن کنترل کنند، شاید ریشه در برخی زمینههای روانشناختی داشته باشد. اما آنچه مسلم است؛ جامعه در برابر رفتار و مواضع یک رئیسجمهور واکنش نشان میدهد و هنگامی که «خس و خاشاک» خوانده میشود و یا با حالت تمسخر گزارش افزایش ناگهانی قیمت «بنزین» را دریافت میکند، دست به رفتارهای رادیکال و خشونتآمیز میزند.
در همین رابطه یک سیاستمدار اصولگرا میگوید؛ سیاسیونی که خود را از نظارتهای اخلاقی مستغنی میدانند، علاوه بر اینکه خود را در مسیر سقوط و شکست سیاسی قرار میدهند؛ فضای جامعه را نیز متشنج و حتی رادیکال میکنند.
سیاستمدار باید بر مدار اخلاق حرکت کند
حسین انواری عضو شاخص حزب موتلفه اسلامی در خصوص تاثیر رفتار غلط سیاسیون بر جامعه، اظهار داشت: خداوند پیامبر را الگوی اخلاق و «بعثت» را نیز مبدأ توسعه مکارم اخلاقی قرار داد. اگر دین اسلام را مورد بررسی دقیق قرار دهیم متوجه خواهیم شد که دین اسلام نیز بر مقوله «اخلاق» تأکید بسیار جدی دارد.
وی گفت: بدون شک تمامی افراد جامعه باید روابط و رفتار خود را بر مدار اخلاق تنظیم کنند و قطعا سیاستمداران نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
این فعال سیاسی اصولگرا با تشریح لازمههای «اخلاق سیاسی»، بیان داشت: اگر یک فرد سیاستمدار به دنبال رشد باشد، باید از درون خود به آرامش برسد و قطعا یکی از زمینههای آن؛ رعایت «ادب» است.
ادب پایه اصلی سیاستورزی است
انواری ادامه داد: سیاستمدار حق ندارد به دلیل وجود زاویه فکری با افراد مخالف خود، در قبال آنها از دایره ادب خارج شود. حتی در نقطه مقابل نیز حق ندارد در مقام تأیید یک فرد از او تعریف و تمجید دروغین کند.
وی خاطرنشان کرد: ادب سیاسی حکم میکند که فرد سیاستمدار درهمه حال؛ چه در شرایط خشم و یا شادی، بر اساس اخلاق و با منطق سخن بگوید و هیچگاه حق ندارد بر اساس ترجیح شخصی مواضع خود را بیان کند.
این عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی با اشاره به زندگی پیامبر اسلام (ص) ابراز داشت: پیامبر اسلام نیز در مواجهه با جامعه و مخالفان خود دچار چالشهای زیادی بود، اما هرگز رفتاری انجام نداد که بر اساس تمایل شخصی خود باشد. بر همین اساس نیز سیاستمداران باید در همه حال نفع جمعی را بر منافع شخصی ارجح بدانند.
بیشتر بخوانید:
سیاستمدار ان زمینه سقوط خود را فراهم میکنند اگر…
انواری در بخش دیگری از گفتوگوی خود با اشاره به زمینههای رادیکالی شدن فضای سیاسی یک کشور به دلیل رفتار سیاستمداران، بیان داشت: سیاستمدار نبابد در موضع «انفعال» قرار بگیرد و لازم است رفتار او همواره توأم با تدبیر باشد.
وی اضافه کرد: اگر یک سیاستمدار در دفاع از حق و یا مقابله با ناحق نتواند تدبیر به خرج دهد و از دایره منطق خارج شود قطعا زمینه سقوط خود را فراهم کرده و به تبع آن جامعه پیرامون خود را نیز آسیبپذیر میکند.
این فعال سیاسی اصولگرا تأکید کرد: سیاستمداران باید از رفتارها و اعلام مواضع هیجانی دوری کنند و تنها بر اساس «عقل» عمل کنند. بسیاری از تاریکیهای عالم سیاست به این دلیل است که برخی سیاستمداران رفتارهای عقلی از خود بروز نمیدهند.
انواری با تشریح برخی رفتارهای خارج از شئون در عالم سیاست، عنوان داشت: برخی از سیاسیون به این دلیل به یکدیگر توهین میکنند که دارای «رنج درونی» هستند. به این معنا که؛ فرد سیاستمدار برای آنکه ماهیت واقعی او آشکار نشود، گاهی از ابراز «توهین»، گاهی از شیوه «هوچیگری» و گاهی نیز با توسل به «دروغ و افترا» کار خود را به پیش میبرد.
داستان عجیب بنیصدر و کیش شخصیت!
وی در مواجهه با این پرسش که تا چه میزان رفتار سیاستمداران در بعد از انقلاب زمینه بروز خشونت در جامعه را ایجاد کرده است، بیان داشت: ابوالحسن بنیصدر کتابی را به نام «کیش شخصیت» نوشته بود، اما دقیقا خود او به تمامی بدیهای اشاره شده در کتابی که نگارش کرده بود، مبتلا بود.
این فعال سیاسی با اشاره به آیهای از کلام خدا، اظهار داشت: وقتی که انسان احساس «بینیازی» کند، شروع به طغیان میکند. رفتار برخی از سیاستمداران شاخص نیز در این سالها مصداق بارز این آیه از قرآن است.
سیاستمدار نباید خود را بینیاز از راهنمایی و نظارت بداند
انواری تصریح کرد: برخی از سیاسیون وقتی به یک مقام و جایگاه میرسند شروع به طغیان میکنند و این رفتار آنها نیز موجب بروز رفتارهای خشونت آمیز و رادیکال در جامعه را ایجاد میکند.
وی ابراز داشت: بنده معتقد هستم سیاستمداران بلندپایه باید بیشتر از سایر افراد جامعه بر رفتار و گفتار خود نظارت کنند. قطعا سیاستمداری که خود را بینیاز از هرگونه نظارت درونی و حتی بیرونی میداند، به راحتی میتواند زمینهساز رفتارهای نابهنجار در جامعه شود.
این فعال سیاسی اصولگرا گفت: امام خمینی(ره) برای حوزویانی که قرار بود در مقام نصیحت و خطابه در جامعه حاضر شوند؛ کلاس «درس اخلاق» برگزار میکردند. پس میتوان نتیجه گرفت که سیاستمداران بلندپایه نیز بر اساس ضریب نفوذی که در جامعه دارند، باید همواره با مبانی «اخلاق سیاسی» و «اخلاق اجتماعی» آشنا شوند.
برخی از سیاسیون نیازمند کلاس درس اخلاق هستند
وی گفت: حتی گاهی نیاز است سیاستمداران نیز به صورت هفتگی از سوی اساتید اخلاق و مصلح در معرض تذکر قرار بگیرند تا مبادا رفتار و گفتار آنها موجب آسیب برای جامعه شود.
مناظرههای انتخاباتی یا میدان تحقیر؟
انواری با یادآوری برخی رفتارهای زننده سیاسی در مناظرات انتخاباتی، بیان داشت: متاسفانه برخی از سیاستمداران زمانی که در مناظرههای انتخاباتی در مقام ضعف قرار میگیرند، شروع به «تحقیر» نفر مقابل میکنند. واقعیت امر این است که این سیاستمداران برای اثبات خود، دست به تحقیر نفر مقابل میزنند و قطعا همین رفتار آنها روی جامعه ایشان نیز تأثیر منفی میگذارد.
این عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در پایان گفت: بدون شک سیاستمداری که مبانی اخلاقی را رعایت نمیکند، نمیتواند به عنوان یک الگو و مسئول در جامعه ایفای نقش مطلوب کند.
217