رازیانه یک گیاه همیشه سبز و خوش بو با گل های زرد است. این گیاه بومی مدیترانه است، اما در حال حاضر در سراسر جهان یافت می شود.

از دانه های خشک شده رازیانه به عنوان یک ادویه طعم دهنده استفاده می شود. نباید رازیانه را با گیاه انیسون –بادیان رومی یا رازیانه رومی- اشتباه گرفت، هر چند که طعم و ظاهر مشابهی دارند. در صنعت داروسازی از روغن و دانه های رسیده خشک شده رازیانه استفاده می شود.

 از رازیانه برای رفع مشکلات مختلف گوارشی از قبیل سوزش سر دل، گاز روده، نفخ، بی اشتهایی و کولیک نوزادان استفاده می شود. همچنین برای عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، سرفه، برونشیت، وبا، کمر درد، شب ادراری و مشکلات بینایی کاربرد دارد.

رازیانه سبب آرام شدن روده بزرگ می شود و ترشحات مجاری تنفسی را کاهش می دهد.

بعضی از زنان برای افزایش شیر، بهبود قاعدگی، سهولت روند زایمان و افزایش میل جنسی رازیانه مصرف می کنند. این خاصیت رازیانه به دلیل وجود فیتواستروژن ها –استروژن گیاهی که همانند استروژن در بدن عمل می کند- و ترکیبی به نام آنتول – عامل فعال‌کننده تولید استروژن- است. تحقیقات نشان داده اند مصرف رازیانه در زنان شیرده باعث افزایش پرولاکتین در خون مادر و افزایش تولید شیر می شود.

پودر رازیانه به عنوان ضماد موثری در مقابل گزش مار شناخته می شود.
اسانس رازیانه موجب فعالیت محافظت کبدی و کاهندگی قند خون هم می‌شود.
از روغن رازیانه به عنوان طعم دهنده در غذاها، نوشیدنی ها و برخی از ملین ها و همچنین رایحه بخشی به صابون ها و لوازم آرایشی استفاده می شود.

 موارد مصرف و اثربخشی

رازیانه در موارد زیر موثر به نظر می رسد:
کولیک در نوزادان شیرخوار:  تحقیقات نشان می دهد روغن دانه رازیانه می تواند کولیک را در نوزادان ۲-۱۲ هفته ای بهبود دهد. همچنین اگر به نوزاد کولیکی دارویی مرکب از رازیانه، بادرنجبویه و بابونه آلمانی بدهند، گریه های او کمتر می شود. علاوه بر این، نوشیدن چای حاوی رازیانه، بابونه، شاه پسند، شیرین بیان و بادرنجبویه می تواند شدت کولیک را در نوزادان کاهش دهد.

شواهد کافی برای تاثیر رازیانه در موارد زیر در دسترس نیست، اما ادعا هایی در این زمینه وجود دارد:

    تورم کولون –کولیت: تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف نوعی ترکیب گیاهی از رازیانه،قاصدک، مخمر سنت جان، بادرنجبویه و گل همیشه بهار –کالندولا- درد روده بزرگ را در مبتلایان به تورم کولن تخفیف می دهد.

    یبوست: تحقیقات اولیه نشان می دهد که نوشیدن چای گیاهی حاوی ترکیبی از رازیانه، انیسون ، آقطی سیاه – elderberry- و سنا روزانه به مدت ۵ روز می تواند یبوست را کاهش دهد. همچنین نوشیدن چای حاوی رازیانه، سنا، شیرین بیان، پوست پرتقال ، دارچین کاسیا ، گشنیز و زنجبیل برای یک ماه به بهبود یبوست در سالمندان کمک می کند.

    قاعدگی دردناک: برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف عصاره رازیانه چهار بار در روز از ابتدای پریود موجب کاهش درد در دختران و زنان جوان مبتلا به قاعدگی دردناک –دیسمنوره- می شود. البته تحقیقات دیگری نتایج متناقضی ارائه می دهد.

    پرمویی زنان –هیرسوتیسم: تحقیقات اولیه نشان می دهد که استفاده از کرم رازیانه برای ۱۲ هفته پرمویی با الگوی مردانه را در زنان بهبود می دهد.

    آفتاب سوختگی: تحقیقات اولیه نشان می دهد مالیدن رازیانه به پوست قبل از تابش اشعه ماورای بنفش -UV- شدت آفتاب سوختگی را کم تر می کند.

    ناراحتی معده و سوء هاضمه

    تورم مجاری هوایی

    برونشیت

    سرفه

    اسپاسم خفیف معده و روده

    گاز روده

    نفخ شکم

    عفونت دستگاه تنفسی فوقانی

    بیماری های دیگر

در این موارد نیاز به شواهد بیشتری برای ارزیابی اثربخشی رازیانه است.
 
تداخل دارویی

در مصرف رازیانه با این داروها احتیاط کنید چون تداخل خفیفی مشاهده شده است:

    قرص های کنترل بارداری با رازیانه تداخل ایجاد می کنند: برخی از قرص های ضد بارداری حاوی استروژن هستند. رازیانه هم دارای برخی اثرات مشابه استروژن است، اما استروژن رازیانه به اندازه دارو های ضد بارداری قوی نیست. مصرف رازیانه همراه با قرص های ضد بارداری ممکن است اثر قرص ها را کاهش دهد. اگر به همراه قرص ضد بارداری از رازیانه استفاده می کنید، روش دیگری مثل استفاده از کاندوم را هم به کار گیرید.

    رازیانه در عملکرد سیپروفلوکساسین تداخل ایجاد می کند: سیپروفلوکساسین یک آنتی بیوتیک است. رازیانه می تواند میزان جذب این دارو را در بدن کاهش دهد و اثر آن را کم کند. برای اجتناب از ایجاد تداخل حداقل یک ساعت بعد از سیپروفلوکساسین، رازیانه میل کنید.

    استروژن با رازیانه تداخل دارد: مقدار زیاد رازیانه اثری مشابه استروژن دارد. اما به اندازه قرص های استروژن قوی نیست. مصرف رازیانه همراه با قرص های استروژن ممکن است اثر قرص های استروژن را کاهش دهد. برخی از قرص های استروژن عبارتند از ؟، اتینیل استرادیول، استرادیول و غیره.

    تاموکسیفن با رازیانه تداخل دارویی دارد: برخی از انواع سرطان تحت تاثیر هورمون ها در بدن قرار دارند. سرطان های حساس به استروژن سرطان هایی هستند که تحت تاثیر میزان استروژن بدن قرار می گیرند. تاموکسیفن برای درمان و جلوگیری از این نوع سرطان استفاده می شود. به نظر می رسد رازیانه روی میزان استروژن موجود در بدن تاثیر بگذارد. مصرف رازیانه همراه با تاموکسیفن ممکن است اثربخشی تاموکسیفن را کاهش دهد. در صورت مصرف تاموکسیفن رازیانه مصرف نکنید.

بهپو