ترجمه اختصاصی نوریاتو: یانیس براکیس یکی از پرافتخارترین و محبوبترین عکاس‌های رویترز، پس از یک نبرد طولانی با سرطان، در سن ۵۸ سالگی درگذشت.
یانیس براکیس در نورماندی
پس از اینکه یانیس براکیس ۳۰ سال پیش به بخش خبری پیوست، اتفاقات پر سر و صدایی مانند درگیری‌های افغانستان و چچن، زلزله بزرگ کشمیر و انقلاب مصر در سال ۲۰۱۱ را پوشش داد. با انجام این کارها او توانست به خاطر شجاعت و توانایی که داشت، احترام همکاران و دشمنان خودش را به دست بیاورد. همچنین او تیمی را رهبری کرد که در سال ۲۰۱۶، به خاطر پوشش بحران پناهنده‌ها برنده جایزه پولیتزر شد. عکاس‌هایی که به صورت میدانی با او کار کرده بودند، همگی بر این باور هستند که رویترز یک خبرنگار با استعداد و متعهد را از دست داده است.
مطالعه بیشتر: جنگ؛ بدون فیلم‌نامه
عکاس کهنه‌کار رویترز، گوران توماسویچ در مورد سبک یانیس براکیس می‌گوید: “او می‌توانست داستان را به هنرمندانه‌ترین روش ممکن شرح دهد. شما نمی‌توانید کسی را پیدا کنید که تا این اندازه خودش را وقف کرده باشد و به قدری روی کار تمرکز داشته باشد که همه چیز را رای گرفتن یک تصویر مهم فدا کند.”
مبارزین برای پوشش گرفتن در یک ساختمان در خط مقدم خیابان‌های ترابلس در حال دویدن هستند.
تا این اندازه وقف چیزی بودن واقعا شگفت‌انگیز است. واسیلیس تریاندافیلو که بیش از ۳۰ سال دوست و همکار او بوده است به عنوان یک طوفان که شبانه روز کار می‌کرد و برای گرفتن عکس همه چیز خودش را در خطر می‌انداخت از او یاد می‌کند. یانیس براکیس وقت‌هایی که غرق کار نبود، رفتار مهربانانه‌ای داشت، بامزه بود و حتی برخی اوقات رفتار هیجان انگیزی داشت.
مطالعه بیشتر: در قلب نبرد
سردبیر اخبار عمومی آمریکا، دینا کایریاکیدو کوتینی در مورد یانیس براکیس اینگونه توضیح می‌دهد: “او یکی از بهترین عکاس‌های خبری نسل خودش بود. یانیس هم در کار و هم زندگی پرشور، علاقه‌مند و سرسخت بود. تصاویر او فوق‌العاده هستند و به نوبه خودشان یک کار هنری می‌باشند ولی این یکدلی او بود که باعث شد تبدیل به یک فوتوژورنالیست بزرگ شود.
پایه‌گذار موفقیت‌های یانیس براکیس در زندگی کاری او اراده‌ای بود که برای نشان دادن اتفاقات مناطق درگیری و کشورهای بحران زده داشت.
مهاجرها و پناه‌جوها به یک پلیس مقدونیه‌ای التماس می‌کنند تا به آن‌ها اجازه عبور از مرز یونان و ورود به مقدونیه را بدهد.
او متوجه بود که یک تصویر فوق‌العاده برای جلب توجه مردم و حتی تغییر رفتار آن‌ها چه قدرتی دارد. این باور باعث تولید آثاری شد که تا مدت‌های طولانی پس از مرگ وی، از آن‌ها یاد می‌شود.
مطالعه بیشتر: عکاسی فاین آرت و تفاوت آن با عکاسی مستند
او در یکی از مصاحبه‌هایی که پس از برنده شدن جایزه پولیتزر انجام داده گفته است: “ماموریت من این است که داستان را برای شما بگویم. این شما هستید که تصمیم می‌گیرید چکار کنید. وظیفه من این است که مطمئن شوم هیچکس قادر نباشد بگوید نمی‌دانستم”
یک کودک قحطی‌زده در حال آب خوردن در نزدیکی کمپ پناهجویان در جنوب غرب سومالی
یک امدادگر سومالیایی در حال حمل جنازه یک کودک در کمپ پناهجویان بایدوا
یانیس براکیس، سال ۱۹۶۰ در آتن به دنیا آمد. او در جوانی یکی از کتاب‌های عکاسی تایم‌لایف را پیدا کرد که مشوق او برای شرکت در یک دوره خصوصی عکاسی شد. اینجا بود که رابطه او با این صنعت آغاز شد.
یک مرد آلبانیایی در حال انتقال یک کودک به هلیکوپتر تفنگداران آمریکایی در ساحل گولیم، نزدیک بندر دورس
او در اواسط دهه ۸۰ میلادی در یک استودیوی عکاسی کار می‌کرد ولی طولی نکشید که متوجه شد جو آنجا برای او مناسب نیست. فیلم “Under Fire” باعث شد او به سمت خبرنگاری کشیده شود. این فیلم در مورد یک گروه خبرنگار است که در روزهای منتهی به انقلاب نیکاراگوئه در سال ۱۹۷۹، در این کشور حضور داشتند. او کار خودش را در سال ۱۹۸۷ به عنوان عکاس آزاد در رویترز آغاز کرد و در ژانویه ۱۹۸۹ برای اولین ماموریت خارجی خودش، به لیبی معمر قذافی فرستاده شد. اینجا بود که به خاطر بودن در مکان درست و در زمان درست، توانست استعداد خودش را نشان دهد.
مطالعه بیشتر: عکاسی زیر آتش: لینسی آداریو
وقتی قذافی از هتلی که خبرنگارها برای چندین روز در آن حضور داشتند بازدید کرد، هزاران خبرنگار برای گرفتن عکس و ضبط صدای رهبر لیبی، او را محاصره کردند. یانیس براکیس در مورد این اتفاق اینطور نوشته است: “من هرطوری که بود خودم را کنار او رساندم و چندین عکس زاویه باز از او گرفتم. روز بعد، عکسی که من گرفته بودم، در صفحه اول روزنامه‌های سراسر دنیا چاپ شده بود”
“کردهای پریشان حین پخش کمک‌های انسان دوستانه در مرز ترکیه-عراق برای به دست آوردن یک تکه نان تلاش می‌کنند.”
طی سه دهه بعدی، یانیس براکیس به صورت مرتب برای پوشش خشونت‌ها و تغییرات سیاسی به اروپا، روسیه، خاورمیانه، آفریقا و آسیا سفر می‌کرد. تصاویری که او می‌گرفت جوایز زیادی می‌بردند و باعث برانگیخته ساختن تحسین جامعه خبرنگاران جنگی شد. خیلی از این خبرنگاران عقیده داشتند که او می‌توانست زیبایی را در دل بحران ببیند و شجاعت این را دارد که در قلب درگیری‌ها حضور یابد.
یک مرد آلبانیایی جنازه یک کودک دو ساله را که هنگام عبور نیروهای ارتش یوگوسلاو از آلبانی کشته است داخل یک تابوت در کنار سه نفر دیگر از اعضای خانواده قرار می‌دهد.
تصاویر او ترس از نبرد، وحشت، مرگ، عشق، قحطی، خشم و شجاعت را نشان می‌دهند. یکی از تصاویر او که از جنگ‌های یوگسلاوی سابق گرفته شده‌اند یکی نفر از اقلیت‌های آلبانیایی را نشان می‌دهد که جنازه یک پسر دو ساله را که در درگیری‌ها کشته شده است، داخل تابوت می‌گذارد. براکیس این تصویر را از موضع بالا گرفته است و برای ایجاد حس حرکت از تکینک زوم/سرعت پائین استفاده کرده است. این تصویر خیلی قوی بود و به نظر می‌رسید جنازه بچه تقریبا روی هوا معلق است. او در مورد این عکس توضیح می‌دهد: “تقریبا به نظر می‌رسید که روح این پسر بچه در حال ترک بدنش و حرکت به سمت بهشت بود.”
مطالعه بیشتر: عباس عطار و عکاسی خبری
خبرنگار رویترز کورت شورک و یانیس براکیس در مراسم شام OPC در نیویورک. براکیس در این مراسم به خاطر پوشش کوزوو برنده جایزه OPC شد و آن را به کورت شورک تقدیم کرد.
سلف پرتره براکیس پس از نجات یافتن از کمین جبهه متحد انقلابی در جنگل‌های سیرالئون که کورت شورک و میگل مورنو طی آن کشته شدند.
در سال ۲۰۰۰ هنگام پوشش جنگ‌های داخلی سیرالئون در هنگام سفر به همراه همکاران رویترز کورت شورک و مارک چیزولم و همچنین فیلمبردار اسوشیتدپرس میگل گیل مورنو در حال سفر بود که توسط مردان مسلحی که باور می‌شد شورشی باشند مورد حمله قرار گرفت. شورک، یکی از نزدیکترین دوستان یانیس براکیس تیر خورد و بلافاصله جان خودش را از دست داد و مورنو هم کشته شد ولی براکیس و چیزولم توانستند فرار کنند. براکیس پس از این اتفاق از خودش یک عکس گرفت که او را درحالی که چشم‌هایش متزلزل شده‌اند خیره به آسمان نشان می‌دهد.
چیزولم در مورد این حمله و مرگ شورک می‌گوید: ” فکر می‌کنم این اتفاق یانیس را تا حدود زیادی تغییر داد. این چهار خبرنگار حین محاصره سارایوو در اواسط دهه ۹۰ میلادی با یکدیگر آشنا شده بودند و یک گروه برادری تشکیل دادند. چیزولم ادامه می‌دهد: “او یک شخصیت بزرگ، عکاس فوق‌العاده و همکار خوب بود.”
مطالعه بیشتر: عقاید رادیکال مارتین لوترکینگ، پنجاه سال بعد از او
یانیس براکیس گفته است که از جنگ متنفر است ولی عاشق سفر، ماجراجویی و رفاقتی است که به همراه آن می‌آید. به جای اینکه مرگ شورک او را ناامید کند، باعث شد او دوباره به مناطق جنگی برگردد. براکیس بعدا در مورد این رویداد می‌نویسد: “خاطره او به من کمک کرد تا به پوشش چیزی که حد اعلا عکاسی خبری می‌دانم یعنی عکاسی جنگ، بازگردم ”
گروهی از پلیس‌های ضد شورش پس از پرتاب بمب‌های بنزینی توسط شورشی‌ها در آتن، داخل شعله‌های آتش گیر کرده‌اند.
در سال‌های اخیر، براکیس زمان بیشتری را در وطن خودش یونان گذرانده است و تاثیر بحران مالی روی این کشور و هجوم صدها هزار پناهنده به سمت اروپا را به تصویر کشید. در سال ۲۰۱۵، براکیس و یک تیم متشکل از عکاس‌ها و فیلم‌بردارها برای پوشش خبری هزاران نفر که از جنگ سوریه، افغانستان و… فرار می‌کردم با هم کار کردند.
یک خورشید قرمز، روی قایق پناهنده‌های سوری که پس از خراب شدن موتورش در حال حرکت بی‌مقصد است دیده می‌شود.
مطالعه بیشتر: هنر اعتراض یا اعتراض هنری؟
او در آن زمان یک عکاس جوان و کم تجربه با نام آلکیس کونستانتینیدیس را تحت پوشش خودش قرار داد و رابطه این دو با هم خیلی نزدیک شد. آلکیس که بخشی از تیم برنده جایزه پولیتزر بود از براکیس به عنوان یک مربی سرسخت یاد می‌کند. او می‌گوید: “وقتی به او نزدیک می‌شوید و او با شما حرف می‌زند، متوجه می‌شوید که او مردی است که می‌خواهید برای چندین ساعت با او صحبت کنید. او همیشه به شما چیز جدیدی یاد می‌دهد.”
به عنوان یک یونانی که یک دختر جوان دارد، بحران پناهنده‌ها تاثیر عمیقی روی یانیس براکیس گذاشت و باعث ایجاد احساس گناه، بی‌خوابی و کابوس دیدن در وی شد. ولی او با تمرکز روی کرامت دچار سختی به جای اینکه آن‌ها را سوژه ترحم کند بهترین شرایط یک عکاس را به نمایش گذاشت.
تریاندافیلو هنگامی که یانیس براکیس به عقیده عموم مردم یکی از بهترین عکس‌ها خودش را گرفت، به همراه او بود. این عکس یک پناهجوی سوری را نشان می‌دهد که درحالی که زیر باران در حال دویدن است دخترش را می‌بوسد. تریاندافیلو می‌گوید:”آن روز صبح ما از هتل خارج شدیم که متوجه شدیم هوا بارانی است. به همین خاطر یانیس در حال غر زدن بود. در مسیرمان به سمت مرز، ما این پناهنده‌ها را دیدیم که او شروع به عکاسی کرد. پس از مدتی من گفتم: ‘بیا برویم’. اما او گفت: ‘نه، نه، صبر کن من هنوز عکسی که می‌خواهم را نگرفته‌ام.’ من داخل ماشین منتظر بودم که او در نهایت برگشت و گفت:’باشه، الان عکسی که می‌خواستم رو گرفتم.’ او دقیقا می‌خواست همین عکس را بگیرد.”
مطالعه بیشتر: زندگی سالوادور دالی در شصت ثانیه
توصیف براکیس از این عکس خیلی غیرمعمولی بود:” من دوست دارم چنین پدری باشم. به نظرم هر کودکی دوست دارد که چنین پدری داشته باشد. این عکس ثابت می‌کند که هنوز هم ابرقهرمان‌ها وجود دارند. او یک شنل قرمز نمی‌پوشد ولی یک شنل پلاستیکی مشکی دارد که از کیسه‌های زباله ساخته است. چنین چیزی برای من، مفهوم کلی پدر و نشان‌دهنده عشق بی قید و شرط پدر به دختر است.”
در سال ۲۰۱۷، یانیس برای کمک به رویترز در ساخت یک تیم متفاوت از عکاسان خبری، یانیس پروژه‌ای را آغاز کرد. حضور او در رویدادها و فستیوال‌های عکاسی سراسر دنیا، الهام‌بخش تعداد زیادی از روزنامه‌نگارهای جوان شد تا در یکی از دوره‌های کارشناسی رویترز شرکت کنند. او به این کار خیلی افتخار می‌کرد و تا زمان مرگ خودش به دنبال نسل جدیدی از استعدادها می‌گشت.
نوشته ۳۰ سال عکاسی خبری یانیس براکیس اولین بار در مجله نوریاتو | رسانه جامع هنرهای تجسمی پدیدار شد.
