زهره نوروزپور: بعد از ظهر روز چهارشنبه ۲۸ آذر مصادف با ۱۹ دسامبر سال جاری، دونالد ترامپ رئیس جمهوی آمریکا با یک توئیت لرزه به منطقه و آمریکا انداخت. افغانستان، سوریه و عراق از یک سو و سیاسیون آمریکایی و متحدانشان از سوی دیگر به شدت غافلگیر شدند تا جایی که زبان ها از تحلیل قاصر شد!(اینجا)

روز جمعه ۳۰ آذر شبکه خبری سی ان ان به نقل از یک مقام آمریکایی آگاه از موضوع گزارش داد که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا به ارتش این کشور دستور داده برنامه ریزی خروج حدود ۷ هزار تن از نیروهای آمریکایی در افغانستان را آغاز کنند.(اینجا)

در اقدامی که حتی برای مقامات ارشد آمریکایی غافلگیرکننده بود و اعطای امتیازی به ترکیه تلقی می‌شد، رییس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که قصد دارد نظامیان آمریکایی در سوریه را از آنجا خارج کند؛ اقدامی که به باور کارشناسان موجب تضعیف هرچه بیشتر موقعیت نه چندان مستحکم آمریکا در این کشور جنگ‌زده می‌شود. در لابه لای بازتاب گسترده تصمیم ترامپ مجله فارن پالیسی در گزارشی مسبب این تصمیم را شخص اردوغان اعلام کرد.(اینجا)

آیا ترامپ، سوریه را به ایران و روسیه تقدیم کرد؟

سی ان ان روز پنجشنبه در تحلیلی نوشت: تصمیم ترامپ برای خروج واشنگتن از سوریه، بر خلاف منافع ملی آمریکا بوده و در واقع دادن امتیاز به روسیه است.

با این حال دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روز پنجشنبه مدعی شد، به رغم آنچه اخبار جعلی می گوید، ایران، روسیه، سوریه و بسیاری کشورهای دیگر از خروج آمریکا از سوریه خوشحال نیستند، زیرا مجبورند بدون کمک واشنگتن با داعش بجنگند.(اینجا)

واشنگتن پست نیز نوشت:  با خروج نیروهای آمریکا، مسکو به میانجی قدرت بلامنازع بین المللی در کشور جنگ زده سوریه تبدیل می شود و فرصتی پیدا می کند تا یک پیروزی سرتاسری را برای بشار اسد متحد خود در سوریه تحکیم کند. شیوه سازمان نیافته اعلام خروج نیروهای آمریکا نیز تلاشهای پوتین برای مخدوش کردن شبکه متحدان واشنگتن را تقویت کرد. (اینجا)

دونالد ترامپ تصمیم خود را به فاصله یک روز پس از نشست وزرای خارجه ایران، سوریه و ترکیه در ژنو اعلام کرد.(اینجا)

بر این اساس برخی تحلیلگران معتقدند کسی که با آمریکا زد و بند کرده است کسی نیست جز رئیس جمهور ترکیه، این در حالی است که روز گذشته اردوغان اعلام کرد که حمله به فرات را عقب انداخته است. وی در این باره گفت: گفتگوی تلفنی من با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و تماس‌های دستگاه‌های دیپلماتیک و امنیتی دو کشور و همچنین اظهارات اخیر آمریکا درباره سوریه باعث شد تا ما برای مدتی در آغاز عملیات نظامی شرق رود فرات وقفه ایجاد کنیم اما این وقفه دائمی نیست.

اردوغان روز گذشته در حالی خبر از تاخیر حمله به شرق فرات را داد که امروز ارتش ترکیه کاروانی جدید از تجهیزات و نیروهای نظامی خود را به مرزهای مشترک با سوریه گسیل کرده است.

 این کاروان نظامی شامل نفربرهای زرهی است که ارتش ترکیه به همراه نیروهای پلیس و ژاندارمری از پادگان‌های مختلف خود در سراسر کشور به شهرستان “البیلی” در استان “کلیس” اعزام کرده است.

براساس گزارش آناتولی، این کاروان نظامی برای تقویت یگان‌های نظامی مستقر در مرزهای مشترک با سوریه اعزام شده‌اند. این در حالی است پیشتر روز شنبه نیز نیروهای نظامی ترکیه به همراه خودروهای زرهی به استان کلیس وارد شده بودند.

دیده بان حقوق بشر سوریه که دفتر آن در لندن بوده و حامی مخالفان سوریه است، اظهار کرد، ترکیه تجهیزات نظامی خود را به شمال سوریه و نزدیکی منطقه تحت کنترل کردهایی فرستاده که آنکارا آنها را تهدید به حمله نظامی جدید کرده است.

دیده بان حقوق بشر سوریه به خبرگزاری فرانسه گفت، حدود ۳۵ دستگاه تانک و دیگر تجهیزات نظامی سنگین روی نفربرهای زرهی از گذرگاه مرزی جرابلس عبور کردند.

رامی عبدالرحمان، مدیر دیده‌بان حقوق بشر سوریه افزود، تجهیزات نظامی به منطقه‌ای واقع در نزدیکی رود الساجور بین جرابلس و منبج منتقل شدند که چندان از خطوط مقدم نیروهای کرد “شورای نظامی منبج” فاصله ندارد.

این در حالی است که بامداد امروز شبکه «ان.بی.سی نیوز» به نقل از مقام های کاخ سفید جزئیات تازه ای از تماس تلفنی دونالد ترامپ و رجب طیب اردوغان منتشر کرد و نوشت که طی آن رئیس جمهوری ترکیه به همتای آمریکایی خود قول داد بعد از خروج نیروهای آمریکا از سوریه، کار داعش را تمام می کند.

یک مقام ارشد کاخ سفید که خواست نامش فاش نشود، اظهار داشت: اردوغان به رئیس جمهوری [آمریکا] گفت «در واقع، من به عنوان یک دوست در این مورد به شما قول می دهم.»
یک مقام دیگر نیز درباره تماس تلفنی جمعه گذشته میان ترامپ و اردوغان گفت که رئیس جمهوری ترکیه در آن تماس اظهار داشت که اگر ترکیه بتواند در شمال سوریه عملیات انجام دهد، این کشور می تواند با بقایای داعش برخورد خواهد کرد.

آنچه در آن تماس تلفنی میان ترامپ و اردوغان گذشت یکی از سوال های محوری درباره علت تصمیم رئیس جمهوری آمریکا به خروج نیروهای این کشور از سوریه است. به نوشته تارنمای ان.بی.سی نیوز، این تصمیم ترامپ بدون مشاوره با متحدان آمریکا و برخلاف توصیه های مشاوران ارشد امنیت ملی اتخاذ شد. متعاقباً «جیمز متیس» وزیر دفاع و «برت مک گورک» نماینده آمریکا در ائتلاف علیه داعش در اعتراض به این تصمیم استعفا دادند.(اینجا)

به گزارش ایرنا به نقل از همین شبکه، مقام های ارشد دولت آمریکا گفته اند که ترامپ در آن تماس تلفنی اردوغان را از تصمیمش مطلع کرد اما برخی دیگر از مقام های آمریکایی و ترکیه ای به ان.بی.سی نیوز گفتند ترامپ پس از آن با خروج از سوریه موافقت کرد که اردوغان استدلال کرد داعش تقریبا به طور کامل شکست خورده است و نیازی به ادامه حضور نیروهای آمریکایی در سوریه نیست.

به گزارش این شبکه خبری، ترکیه از مدتها پیش خواهان خروج آمریکا بود تا از این طریق زمینه برای حمله نیروهای ترکیه ای به نیروهای کُرد در شمال سوریه فراهم شود. ترکیه نیروهای کُرد سوری را تروریست قلمداد کرده که ثبات آن کشور را تهدید می کنند. اما این در حالی است که آمریکا این نیروها را برای مبارزه با داعش آموزش داده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس روز جمعه با اشاره به خروج نیروهای آمریکایی از سوریه نوشت که تصمیم برای این اقدام در تماس تلفنی ترامپ و اردوغان اتخاذ شد. «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا و متیس به همراه دیگر اعضای تیم امنیت ملی کاخ سفید، فهرستی از خواسته های دولت این کشور برای طرح در تماس تلفنی با اردوغان ارائه کرده بودند.

مقام های آگاه به این رسانه گفتند که ترامپ بدون توجه به متن آماده شده، با خواسته همتای ترکیه ای خود برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه موافقت کرده است. به نوشته آسوشیتدپرس، اردوغان و اعضای تیم امنیت ملی ترامپ از جمله «جان بولتون» مشاور امنیت ملی وی، از این تصمیم‌ غیرمنتظره «شوکه» شدند. اردوغان که انتظار این تصمیم فوری را نداشته، از ترامپ می خواهد که در خروج نیروها شتابزده عمل نکند.

اعلام این تصمیم، واکنش‌های بسیاری را در محافل دیپلماتیک آمریکایی و از سوی متحدان این کشور موجب شد و هشدار آن‌ها را نسبت به پیامدهای این اقدام به همراه داشت.
ترامپ در صفحه شخصی خود چندین بار از تصمیمش دفاع کرد. وی روز شنبه نوشت: ابتدا قرار بود سه ماه در آنجا باشیم. این مساله مربوط به هفت سال پیش است. وقتی من رئیس جمهوری شدم داعش وحشی شده بود. حالا داعش تا حد زیادی شکست خورده و کشورهای منطقه از جمله ترکیه باید بتوانند به راحتی از پس هر آنچه که باقی مانده است، برآیند.(اینجا)
 

در همین باره پیرمحمد ملازهی کارشناس آسیا به خبرآنلاین گفت: «ترامپ با دو جناح زد و بندی در پشت پرده داشته است  و نتیجه آن همین است که اعلام کرده است. یکی از این طرفها روسیه است. ترامپ با روسها  بر سر چگونگی حضور دو طرف در منطقه خاورمیانه به تفاهم رسیده اند با توجه به دیدگاه هایی که پوتین برای بازسازی قدرت روسها دارد(بازسازی قدرت اتحاد شوروی سابق) و هم امریکایی ها به این نتیجه رسیدند که روس ها را نمی توانند مانند اوائل فروپاشی شوروی، بر موضع انفعال قرار دهند.
در حال حاضر روسها تصمیم خودشان را گرفته اند و حضورشان در مناطقی که قبلا حضور داشتند الان می بینیم که آرام آرام وارد بازی می شوند و بازسازی می کنند. از جمله یمن، مصر، لیبی و سوریه … حتی عراق، بنابراین یک بحث این است که ترامپ و پوتین احتمالا به یک تفاهم رسیده اند بر سر  تقسیم غنیمت در منطقه هر دوطرف حضور داشته باشند اما در شکل حساب شده که منافع یکدیگر را در معرض خطر قرار ندهند.
طرف دیگر پشت پرده، ترکیه است. به نظرم ترامپ و اردوغان به تفاهم رسیدند. خالی کردن پشت کردها از سوی آمریکا، در حقیقت به این معنا است که با ترک ها به تفاهم رسیده اند. حالا این تفاهم چیست؟ خیلی مشخص نیست! اردوغان فعلا فقط تهدید می کند! و این تهدیدات عملیاتی شود یا نه بازهم خیلی روشن نیست. من فکر میکنم، بر سر ساختار قدرت آینده سوریه حتی بدون ایران، روسیه با امریکا و ترکیه با آمریکا، به یک تفاهم رسیده اند. نتیجه این تفاهم، همین سیاستی است که ترامپ با توئیتر اعلام کرد.» (اینجا)

 همچنین صابر گل عنبر کارشناس و پژوهشگر غرب آسیا در رابطه با این سوال که چرا ترکیه به شرق فرات حمله نکرد؟ روز شنبه ۲۲ دسامبر در کانال تلگرامی خود نوشت: از سخنان رئیس جمهور ترکیه و منابع نزدیک به قدرت در این کشور و همچنین آخرین بیانیه پنتاگون پیدا بود که آنکارا چراغ سبز حمله به شرق فرات را از واشنگتن گرفته است؛ با این وجود امروز رجب طیب اردوغان و وزیر خارجه‌ ترکیه از موکول کردن این عملیات به زمان دیگری سخن گفتند.

چند فرضیه در این باره وجاهت دارد:

۱ـ با وجود چراغ سبز آمریکا؛ اعلام تصمیم این کشور برای عقب‌نشینی نیروهایش از سوریه محاسبات سیاسی و نظامی ترکیه را بر هم زد. بر اساس این فرضیه، با وجود این که خروج این نیروها در درجه نخست به نفع آنکارا به نظر می‌رسد، اما با تعمق در مساله روشن می‌شود که این به ظاهر فرصت می‌تواند به تهدیدی برای ترکیه تبدیل شود. از این منظر احتمالا آنکارا نگران این است که این عقب‌نشینی “مشکوک” دامی برای آن باشد.

در چنین موقعیت‌هایی با شناختی که از سیاست‌های ترکیه و اردوغان دارم، بسیار محتاطانه و دست به عصا عمل می‌کنند و تا روشن شدن کلیه ابعاد و زوایای قضیه درنگ را بر تعجیل ترجیح می‌دهند. در این فرضیه با وجود چراغ سبز آمریکا به ترکیه برای انجام حمله، اما مساله عقب‌نشینی و چگونگی آن با آنکارا هماهنگ نشده است. خود چراغ سبز و حتی اطلاع دادن قبلی درباره این عقب‌نشینی به معنای وجود هماهنگی کامل در هر دو نیست.

با توجه به این عدم هماهنگی، ترکیه از آن بیم دارد که خلا ناشی از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی و حمله احتمالی به شرق فرات به ناامنی افسارگسیخته‌ای در شمال و شرق سوریه در امتداد حدود ۶۰۰ کیلومتر مرز مشترک منجر شود و بر امنیت داخلی خود ترکیه تاثیرات منفی بزرگی بر جای گذارد.
در کنار آن هم هنوز برای آنکارا روشن نیست که آیا نیروهای آمریکایی حجم قابل توجه سلاح‌های پیشرفته خود و آنچه را که در اختیار نیروهای کُردی برای جنگ با داعش گذاشته‌اند، از منطقه خارج خواهند کرد یا کاملا به قسد و ی.پ.گ واگذار می‌کنند؟ اگر این اتفاق بیافتد و این سلاح‌ها در اختیار کَردها قرار گیرد که حمله به شرق فرات به این آسانی نخواهد بود و می‌تواند به جنگ فرسایشی چندین ساله تبدیل شود و این چیزی نیست که ترکیه بخواهد.

۲ـ علت تعویق حمله توافق پیشینی میان آنکارا و واشنگتن مبنی بر پرهیز از این حمله در شرایط کنونی و موکول کردن آن به بعد از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از خاک سوریه ظرف سه ماه آینده است.

۳ـ ترکیه بدون نگرانی‌های خاصی، صرفا راغب است حمله را به بعد از پایان عقب‌نشینی کامل نیروهای آمریکایی از خاک سوریه موکول کند تا با خیال‌ راحت‌تر و بدون هیچ گونه اصطکاک احتمالی با نظامیان آمریکا کار خود را پیش ببرد. در این فرضیه خبری از هماهنگی و توافق پیشینی درباره مساله عقب‌نشینی نیست.

جمع بندی در سه نکته:
نخست: در هر سه فرضیه پیشگفته، این عامل مشترک می‌تواند دخیل باشد که ترکیه منتظر واکنش عملی دولت سوریه، ایران و روسیه به عقب‌نشینی آمریکا از سوریه است و تا قبل از آن به دو دلیل از هر عملیاتی پرهیز می‌کند؛

نخست از بیم قرار گرفتن در موقعیت مواجهه با آن‌ها، دوم این که ببیند آیا خود ارتش سوریه و نیروهای همپیمان آن برای سیطره مجدد بر شمال و شرق سوریه وارد عمل می‌شوند یا خیر؟ که در صورت ورود آن‌ها، آنکارا دیگر لزومی برای انجام این حمله نمی‌بیند و با تحصیل حاصلی مواجه است که بدون شلیک یک گلوله به دست آمده است.

دوم: همچنان که گفته شد دولت آمریکا با وجود چراغ سبز یا موافقت اولیه خود با عملیات آنکارا در شرق فرات، اما از همکاری و هماهنگی لازم خودداری کرده و در این باره منابع آگاه نزدیک به ریاست جمهوری ترکیه به روزنامه “القدس العربی” می‌گویند که دونالد ترامپ در پاسخ‌ به درخواست هماهنگی رجب طیب اردوغان در تماس تلفنی، به وی گفته است که منتظر “تصمیمات خیلی مهم” در روزهای آتی باشد؛ بدون این که به ماهیت این تصمیمات اشاره‌ای بکند.

با اعلام تصمیم دولت آمریکا برای عقب نشینی از خاک سوریه، ماهیت آن “تصمیمات خیلی مهم” برای دولت ترکیه هویدا شد؛ بدون این که تا این لحظه هیچ نوع هماهنگی با آنکارا درباره چند و چون این عقب‌نشینی و یا عملیات در شرق فرات صورت گرفته باشد. همین خود، وضعیتی “مبهم و مشکوک” را برای ترکیه ایجاد کرده و می‌تواند در تعویق حمله به زمان دیگری تاثیرگذار بوده باشد.

سوم: در میان سه فرضیه یادشده، فرضیه نخست را با در نظر گرفتن دو نکته پیشگفته به واقعیت نزدیک‌تر و ارجح می‌دانم.

گل عنبری همچنین درباره خروج آمریکا از سوریه و اینکه این کشور آیا از سوریه دست می کشد یا خیر نوشت: «در سایه اوضاع به شدت ناپایدار و روند پرسرعت حوادث و دگرگونی آنی متغیرات سخت‌ترین کار تحلیل پدیده‌ها و رفتار بازیگران است.
خود همین وضعیت، بازیگرانِ قدر را دچار نوعی دستپاچگی و سردرگمی و مجبور به تغییر تاکتیک‌ها و حتی راهبردها می‌کند؛ چه رسد به تحلیل‌گران و ناظران.
اینجا کار تحلیل ریسک پرخطری است و با تکرار اشتباهات تحلیلی می‌رود که اعتبار کارشناس و نویسنده به مرور خدشه جدی ببیند. در این شرایط ابهام‌آلود، پرخطرتر هم تلاش باشندگان سیاسی برای پیش‌بینی رفتار قدرت‌های ریز و درشت است.
با این مقدمه به سراغ تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه می‌رویم. وی چند ماه قبل هم از چنین تصمیمی خبر داد؛ اما عدول کرد. از این منظر، اصل این مساله غیر منتظره نیست؛ اما در وضعیت و شرایطی اعلام شد که انتظار آن نمی‌رفت؛ از این رو غافلگیر کننده بود.
قبل از هر چیز ذکر این نکته ضروری است که غافلگیری پایه رفتار ترامپ است که در کتاب Crippled America How to Make America Great Again آن را به خوبی تشریح می‌کند و می‌گوید چطور در انجام طرح‌های اقتصادی تا زمان شروع به کار کسی را خبر نمی‌کرد و همه را متعجب می‌ساخت.

عده‌ای در تفسیر تصمیم جدید آمریکا می‌گویند که این امر گویای آن است که این کشور راهبرد مشخصی در سوریه و منطقه ندارد و دچار سردرگمی است.
شخصا این تفسیر را فراری تحلیلی و عجز شناختی می‌پندارم و منطقی نمی‌دانم. واقعیت این است که دولت آمریکا در این عرصه راهبرد دارد و و همین اتفاقات بر مبنای آن است.
سیاست کنونی ترامپ به نوعی ادامه همان راهبرد دوره اوباماست؛ یعنی دخالت غیر مستقیم و پرهیز از ورود مستقیم.
این راهبرد در دوره ترامپ به شکل جدی‌تری هم پیگیری شد. یکی از ارکان این راهبرد این است که همپیمانان آمریکا روی پای‌ خود بایستند و از خویش دفاع و مستقیما مداخله کنند و دیگر این انتظار را از آمریکا نداشته باشند.
برواند آن در دوره اوباما خود را در ورود عربستان به جنگ یمن نشان داد و در دوره ترامپ نیز در قالب طرح‌هایی چون ناتوی عربی و ائتلافات منطقه‌ای میان اسرائیل وبرخی بازیگران خود را نشان می‌دهد.

این راهبرد واشنگتن فعلا در چارچوب مدیریت اوضاع به شیوه مطلوب است واحتمال گذر به راهبرد دخالت مستقیم در آینده وجود دارد و نباید به آن به عنوان عقب‌گرد و قهقرای سیاست و نفوذ خاورمیانه‌ای آمریکا نگاه کرد.

از این رو، عقب‌نشینی احتمالی آمریکا از شمال و شرق سوریه به معنای دست‌کشیدن از این مناطق نیست و معقول به نظر نمی‌رسد واشنگتن کاشته‌های چند ساله خود در آن را باد هوا کند و دو دستی سوریه را تقدیم روسیه و ایران کند و راه‌اندازی کریدور مد نظر تهران را تسهیل نماید.

به نظر، اگر تصمیم به عقب‌نشینی رنگ واقعیت هم به خود گیرد، باز اهداف کلان آمریکا در سوریه دنبال خواهد شد. بر این اساس شاید وجود تفاهمی چند سویه میان آنکارا و واشنگتن از یک طرف و مسکو و واشنگتن از سوی دیگر درباره آینده شرق فرات و شمال سوریه دور از ذهن نباشد که بر پایه آن ترکیه در حمله احتمالی خود از محدوده خاصی جلوتر نرود و دوما ارتش سوریه و نیروهای همپیمان آن هم از خطوط خاصی عبور نکنند. تصور نمی‌شود روسیه نیز با توجه به ارتباطات تاریخی خود با پ.ک.ک بخواهد وارد جنگ با قسد، ی.پ.گ و پ.ی.د شود و احتمالا راه توافق میان کُردها و نظام سوریه را تسهیل نماید. البته این وسط احتمال وقوع درگیری‌ در نقاط مشخصی به ویژه مناطق‌نفت‌خیز در آینده نزدیک بالاست.

با این حال در صورت ورود ارتش سوریه به جنگی برای سیطره مجدد بر کل شمال و شرقِ تحت کنترل قسد باز این احتمال وجود دارد که آمریکا با انجام حملاتی هوایی مقابله کند. جالب این که حملات به داعش در چند سال گذشته و چند مورد حمله به ارتش سوریه و نیروهای همپیمان نیز غالبا به وسیله نظامیان مستقر در خاک سوریه انجام نشده است. این نیروها بیشتر نقش مستشاری در هدایت زمینی جنگ با داعش در شرق فرات و ایجاد زیرساخت‌های نظامی مطلوب در این منطقه را داشتند.

اما در رابطه با بحث مقابله با حضور ایران در سوریه نیز، به نظر این ماموریت به طور اساسی به اسرائیل واگذار شده و این رژیم در سایه همکاری و هماهنگی با روس‌ها آن را پیگیری می‌کند؛ با این وجود حملاتی از جانب آمریکا دور از ذهن نیست.

ذکر این نکته هم ضروری است که چراغ سبز آمریکا برای حمله محدود ترکیه به شرق فرات در کنار تحویل احتمالی گولن و فروش پاتریوت با هدف دور کردن آنکارا از تهران و مسکو است.
به هر حال منطقه آبستن حوادث بزرگی در آینده است و تصمیمات غیرمترقبه می‌تواند مقدمه‌ساز آن‌ها باشد.

تصمیم ترامپ برای خروج سربازان آمریکایی از سوریه ابهام آمیزاست

سفیر پیشین آمریکا در سوریه، با ابهام آمیز خواندن تصمیم «دونالد ترامپ» برای خروج نیروهای آمریکایی از خاک سوریه گفت: اگرچه در یک نبرد خاص درگیر نبوده ایم اما حضور سربازان آمریکایی در سوریه در راستای منافع ما در منطقه است.

«ریچارد مورفی» روز دوشنبه در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا، درباره تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر خروج ۲ هزار نیروی آمریکایی از سوریه افزود: نمی توانم درک کنم چرا رییس جمهوری آمریکا چنین تصمیمی گرفته است.
دستیار پیشین وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: ترامپ بارها بر خارج کردن سربازان آمریکایی از مناطق مختلف تاکید کرده و به نظر من خروج کامل از افغانستان دور از انتظار نخواهد بود.
مورفی با حساس خواندن سوریه برای رقابت ژئوپولیتیک آمریکا در خاورمیانه گفت: حضور نیروهای ما در این منطقه، نمادی از تعهد برای رسیدن به نوعی توافق با همه بازیگران درگیر در آن کشور است اما در زمانی که این بازیگران در حال توافق بر سر آینده سوریه هستند، ما دیگر حضور نخواهیم داشت.
وی تاکید کرد: این ۲ هزار نیرو در خاک سوریه، نشان دهنده تعهد ما برای رسیدن به یک شرایط باثبات تر برای سوریه و منطقه بوده است. به نظر من، ابهاماتی درباره این تصمیم ترامپ وجود دارد.

تصمیم ترامپ بدون مشورت

آیا دستور خارج کردن نیروهای آمریکایی در راستای راهبرد کلان آمریکا برای تمرکز بر شرق آسیا و چین نیست و آیا این کار در واقع ادامه راهبردی نیست که اوباما آن را آغاز کرده بود؟
مورفی با تایید این مطلب گفت: واقعیت این است که دو رییس جمهوری از سطح بازیگری آمریکا در منطقه خاورمیانه کاسته اند. آنها گفته اند که خیلی به مسایل خاورمیانه اولویت نمی دهند اما نکته این است که تصمیم گیری فوری و بدون مشورت با طرف های دیگر، مساله ساز خواهد بود.
وی ادامه داد: مشورت نکردن با کسانی که در کنار ما در سوریه با ‘دولت اسلامی’ (داعش) جنگیده اند، یعنی نیروهای کرد، هماهنگ نکردن با روس ها و قطع بودن کانال های ارتباطی با ایران، نشان دهنده این است که هماهنگی برای خروج نداشته ایم.
این دیپلمات ارشد آمریکا در سوریه اضافه کرد: فقط اعلام شده است که ما پیروزمندانه سربازان خود را به خانه می آوریم. به این معنا، سیاست دولت ترامپ این بوده که بله ما بردیم و داعش هم شکست خورد.
مورفی خاطرنشان کرد: مقام های سیاسی و نظامی در خود دولت ترامپ می گویند که داعش کاملا شکست نخورده و هنوز یک تهدید است.

احتمال افزایش درگیری با ایران

دستیار پیشین وزیر خارجه آمریکا درباره تاثیر تصمیم ناگهانی ترامپ برای خارج کردن نیروهای آمریکایی از خاک سوریه بر متحدان منطقه ای این کشور گفت: من فکر نمی کنم تاثیر خاصی بر روابط ما با عربستان داشته باشد. شاید سعودی ها شوکه شده باشند که رییس جمهوری آمریکا خود را از سوریه کنار کشیده است اما به نظرم تاثیر خاصی نخواهد داشت.
مورفی درباره تاثیر خارج شدن سربازان آمریکایی بر رژیم صهیونیستی هم گفت: من فکر می کنم اسرائیلی ها را به این سمت خواهد راند که بیش از پیش به سمت اقدام های دفاعی در سوریه بروند و وارد درگیری با ایران و حزب الله بشوند.
وی افزود: آنها نگرانی های فزاینده ای درباره نیروهای حزب الله و کمک های ایران به این گروه لبنانی اعلام کرده اند با این وجود، مطمئن نیستم که آیا مقام های اسراییلی برای فشار به ترامپ دست به لابی می زنند یا خیر.
این مقام ارشد پیشین وزارت خارجه آمریکا اظهار کرد: شاید اسراییلی ها تصمیم ترامپ را به این معنا تفسیر کنند که دیگر مسئول امنیت خود در سوریه هستید.
مورفی با بیان اینکه نمی توانم توضیحی برای تصمیم ترامپ برای خروج از سوریه با توجه به اظهارات پیشین وی داشته باشم، افزود: ترامپ می گوید به ما ربطی ندارد که تحولات نظامی و سیاسی سوریه به کجا می رود.
وی تاکید کرد: باید بگویم تصمیم ترامپ از هیچ منطقی پیروی نمی کند و دست به کاری می زند که توان تاثیر گذاری ما را در سوریه کم خواهد کرد. به باور من این کار ترامپ، عاقلانه نبود.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، رضا نصری حقوقدان بین الملل درباره واکنش ترامپ به تصمیم خود مبنی بر خروج آمریکا از سوریه می نویسد: «توئیت آخر ترامپ – و توئیت قبلی او – در مورد سوریه، پیامدهای حقوقی فوق‌العاده‌ای دارد! رئیس‌جمهور آمریکا عملاً تأیید می‌کند که حضور نیروهای آمریکایی در سوریه هیچ مبنای محکم حقوقی نداشته است: یعنی حضوری است «بدون دعوت» که نه بر اساس موازین «دفاع مشروع» صورت گرفته و نه مبتنی بر مجوز شورای امنیت بوده است.»

۵۲۳۱۰