هفتمین ویژه‌برنامه « نقد سینما» در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر این بار پس از غیبتی چندروزه با حضور بهروز افخمی شروع شد.
به گزارش سینماسینما ، این برنامه تلویزیونی به تهیه‌کنندگی یوسف بچاری، شب گذشته جمعه ۱۸ بهمن‌ماه، در هفتمین روز از برگزاری سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر، با حضور منتقدان و کارشناسان مختلف به روی آنتن شبکه پنج رفت.
بهروز افخمی مجری این برنامه که در طول روزهای برگزاری جشنواره به دلیل مشغله کاری در این برنامه غیبت داشت خطاب به دو منتقد حاضر در برنامه گفت: من از گرگان برنامه را می‌دیدم و خیلی هم خوب کارشناسان فیلم‌ها را بررسی می‌کردند. دیدم که از من بهتر بودید و خیالم راحت شد. امروز هم مثل معلم‌هایی که خودشان درس را یادشان نیست و از شاگردان می‌پرسند در آخر برنامه از شما می‌خواهم که فیلم‌های چند روز گذشته را یک جمع‌بندی بکنید. چیزی در حدود هفتاد درصد فیلم‌ها نمایش داده‌شده و می‌خواهم ببینم که شما کدام را پیشنهاد می‌کنید تا ببینم.
امیررضا مافی منتقد حاضر در برنامه در مورد سریال جدید افخمی سؤال پرسید و افخمی ادامه داد:
هنوز کار را کلید نزدیم قرار است که روز یکشنبه ۲۰ بهمن در اهواز خوزستان کار را کلید بزنیم. در این چند روز چند لوکیشن در گرگان دیدم و مقداری هم فیلم‌نامه نوشتم، شنیدم که خیلی درباره نبودن من هم‌صحبت شده و اینکه من به خاطر اینکه برنامه ضبطی شده قهر کردم، درصورتی‌که من از اول از برنامه را ضبطی دوست داشتم، شخصاً اصرار کردم که ضبطی بشود زیرا فکر می‌کنم وقتی برنامه ضبطی باشد جذاب‌تر می‌شود. البته کار در این شکل برنامه بیشتر می‌شود و هزینه‌ها بالا می‌رود. متأسفانه اکنون نمی‌توانم برنامه ضبطی داشته باشم زیرا باید در طول هفته کارکنم اما با پیشبرد سریالم از اوایل سال آینده مجدداً به برنامه می‌آیم.
در بخش دوم خبرنگاران سینمایی میلاد معتمدی فر و علیرضا یزدان دوست حضور داشتند و درباره رویدادهای رو هفتم جشنواره صحبت کردند.
آرش خوشخو منتقد سینما با خبرنگاران صحبت کرد. در ابتدا علی یزدان دوست درباره نشست رسانه‌ای فیلم «خروج» صحبت را شروع کرد و اذعان داشت که پروپیمان ترین نشست جشنواره بود و اظهار کرد: یکی از مسائل مهم نشست، حذف فیلم «خروج» از بخش آراء مردمی بود که واکنش آقای حاتمی کیا را برانگیخته بود و دیگر اینکه از نکات مهم نشست صحبت‌های آقای فرامرز قریبیان بود، ایشان اعلام کردند که این آخرین فیلمشان است و بعدازاین دیگر نمی‌خواهند فیلم بازی کنند و نسبت به بخشی از جریان حاکم بر سینما اعتراض داشتند و دیگر اینکه گفتن «خروج» بهترین فیلم کارنامه‌شان است.
میلاد معتمدی فر دیگر خبرنگار حاضر در این برنامه نیز در ادامه گفت : اتفاقات عجیب غریبی افتاده نشست فیلم آقای حاتمی کیا خیلی طول کشید و به همین دلیل خیلی از منتقدین نتوانستند فیلم خانم کریمی را ببینند. آقای حاتمی کیا در نشست رسانه‌ای گفتن که آرای مردمی مهندسی‌شده به این دلیل که در روزهای ابتدایی می‌بینیم که فیلم «خروج» در آرای مردمی هست بعدازآن می‌بینیم که از آرای مردمی کنار گذاشته می‌شود. نظر آقای حاتمی کیا این بود که گروهی در حال مهندسی آرای مردمی هستند. بعدازآن هم آقای قریبیان خیلی احساساتی شدند و اعلام کرد که دیگر نمی‌خواهند بازی کنند و «خروج» آخرین فیلم ایشان است. در ادامه صحبت‌هایشان اذعان داشتند که خیلی از اتفاقاتی که در سطح کلان سینمای کشور اتفاق می‌افتد زیاد جالب نیست و همان بحثی را که در زمان داوری جشنواره مطرح کرده بودند دوباره یادآوری کردند.
یکی از نکات نشست امروز تنش‌های ایجادشده در نشست و صداهایی که بالا گرفت بود، به نظر من خیلی خوب نبود. زیرا بعضاً سؤالاتی مطرح می‌شود که به نظر من درست نیست از طرفی آقای حاتمی کیا هم از برخی کلماتی استفاده می‌کرد که حساسیت‌برانگیز بود.
آرش خوشخو در ادامه بیان کرد: یکی از نکاتی که نشست‌های این شکلی را به تنش می‌کشد این است که بجای فضای پرسش و پاسخ، فضای مچ‌گیری به وجود می‌آید و فضای اینستاگرام و توییتر بر فضای این نشست‌ها غلبه می‌کند، بعضی وقت‌ها سؤالاتی که مطرح می‌شود، برای خود من هم عجیب است که چرا باید این سؤال مطرح شود!
علیزاده دیگر منتقد حاضر نیز گفت: این نشست‌ها چه امسال چه سال‌های دیگر مجالی برای نقد جدی نیست برای اینکه فیلم خیلی تازه و خود ما هم وقتی می‌بینیم تا ۴-۵ ساعت نمی‌توانیم درباره فیلم درست صحبت کنیم. سؤال‌ها نیز در حد سؤالات عمومی و کلی است اما به دلیل حضور خود آقای حاتمی کیا و شکل صحبتی که از ابتدا داشتند، منجر به این بحث‌ها شد.
در ادامه این برنامه در بخش نقد دانشجویی گروهی از دانشجویان ارتباطات و علوم انسانی به‌نقد و بررسی فیلم «خروج» پرداختن.
در بخش بعدی آرش خوشخو با امیرعباس ربیعی کارگردان و مهدی نصرتی و توماج دانش بهزادی و مجید پتکی درباره فیلم «لباس شخصی» گفتگو کرد.
آرش خوشخو گفت: «لباس شخصی» هم فیلم پر بازتاب و پرجنجالی بود و واکنش‌های خوب و بد زیادی داشت.
ربیعی کارگردان فیلم نیز ادامه داد: کلاً از حزب توده شناخت کاملی نداشتم بیشتر قصه کشف شبکه مخفی برام جذاب بود. علاقه من به فیلم‌های سیاسی است و در فیلم‌های کوتاهم نیز به ژانر سیاسی پرداختم و در آینده هم امیدوارم که در همین ژانر فیلم بسازم.
ربیعی در مورد عدم حضور این فیلم در بخش سودای سیمرغ بیان کرد: واقعاً نمی‌دانم، شاید نگاه سلیقه‌ای و شاید بحث محتوایی باعث شد که فیلم دیده نشود وگرنه ازنظر ساختاری به اعتقاد اهل هنر فیلم قابل‌توجهی است و نهایتاً هیئت انتخاب باید جواب بدهد.
این کارگردان در ارتباط با استفاده از بازیگران شناخته‌شده در تئاتر در این فیلم گفت: من کلاً برای این کار از افراد زیادی تست گرفتم و مهدی نصرتی را برای یک کارکتر دیگر انتخاب کرده بودم اما دو هفته مانده به شروع نقش «یاسر» را به ایشان دادم.
نصرتی بازیگر این فیلم در مورد بازیش گفت: از اول قرار نبود که مشخص باشد که این کارکتر قهرمان قصه است. این کارکتر مخاطب را دچار تردید می‌کرد به همین دلیل اجرای این کارکتر به لحاظ اجرایی خیلی کار سختی بود و باید شرایط خیلی خاصی را برای انجام آن متحمل می‌شدیم.
توماج دانش بهزادی دیگر بازیگر این فیلم نیز گفت: من به‌عنوان بازیگر اولین نکته‌ای که برام مهم است فیلم‌نامه است و خیلی هم وسواس دارم من با آقای ربیعی فیلم کوتاه کارکرده بودم و وقتی‌که فیلم‌نامه را برایم فرستاد خیلی پسندیدم. من بازیگر برایم مهم است که در کارکترهای مختلف خودم را محک بزنم – شخصیت حنیف فرسنگ‌ها از من فاصله داشت و من برای رسیدن به این نقش روزی یازده ساعت تمرین می‌کردم.
او ادامه داد: در زندگی روزمره با همان لباس و گریم زندگی می‌کردم و حتی خانواده‌ام را هم فرستادم مسافرت که در خلوت خودم به این شخصیت نزدیک بشوم و یکی از حسن‌های دیگِ این است که امیرعباس عزیز در اولین تجربه خودش ریسک کرد و با گروهی از بازیگران تئاتر، که همه میگویند
بازیگر تئاتر ولی من می‌گویم بازیگر متخصص، کارکرد و مطمئن بودم که نتیجه خوبی می‌گیرد.
آرش خوشخو در ادامه خطاب به پتکی دیگر بازیگر این فیلم گفت: شخصیت «جواد» خیلی شخصیت مرموزیِ، جی شد که به این طرح رسیدید؟
پتکی بیان کرد: به نظر من کارگردانی مثل امیرعباس ربیعی چون هم نویسنده است و هم کارگردان می‌تواند از بازیگرانش آن چیزی را که می‌خواهد بگیرد. ما با امیرعباس وارد قرارداد کتبی نشدیم ما قرارداد دلی بستیم.
مرموز بودن شخصیت «جواد» همان چیزی بود که ربیعی می‌خواست. من امروز خوشحالم که اولین کارم را دیدم. با توجه به صحبت‌هایی که همیشه می‌شود و میگویند که بازیگران تئاتر غلو شده بازی می‌کنند ولی من امروز همچنین چیزی ندیدم .
در بخش دیگر برنامه امیررضا مافی و آرش خوشخو و آنتونیا شرکا منتقدین برنامه به‌نقد و بررسی فیلم «لباس شخصی» پرداختند.
شرکا در مورد این فیلم گفت: فیلم اول بود و این کنجکاوی وجود داشت که با کارگردان فیلم آشنا بشویم، فیلم‌های تاریخی سیاسی معمایی موجی است که در سال‌های اخیر شکل‌گرفته و به نظرم یک حرکت ارزشمند است. توانمندی کارگردان و گروه ازنظر تکنیکی نشان می‌دهد و کلاً ژانر فیلم به لحاظ مستندات تاریخی و با استفاده از فضاهای مستند تاریخی فیلم جذاب می‌شود به‌طورکلی فیلم و موضوعی که در این ژانر انتخاب کرده خوب است.
خوشخو نیز ادامه داد: به نظر من سینمای ایران یک گنج تاریخی دارد که برای استفاده از این گنج کمی باید ملاحظات را کم کرد تا فیلم‌سازهای ما بتوانند راحت از این گنج استفاده کنند. ما بی‌نهایت شخصیت سیاسی و تاریخی داریم که می‌توان درباره آن‌ها فیلم ساخت. کلاً در کشور ما واقعیت از خیال خیلی جذاب‌تر است. البته این‌گونه فیلم‌ها همیشه متهم هستند که جانب‌دارانه به موضوعات پرداخته می‌شوند و به نظر من برای اصلاح این موضوع باید به فیلم‌سازها اجازه داده بشود که کاملاً به واقعیت و اسناد و تاریخ وفادار باشند.
مافی نیز در ادامه این بحث گفت: من فیلم «لباس شخصی» را دوست دارم و به نظرم جا داشت ما درباره حزب توده فیلم بسازیم، موضوع به‌شدت چالش‌برانگیز است، قرائت‌های تاریخی درباره حزب توده بعد از انقلاب متنوع است، بر اساس دانش من موضوعی که در فیلم مطرح‌شده بر اساس قرائت رسمی بوده و معتقدم که فیلم خوبی ساخته‌شده، فیلم از این لحاظ اهمیت دارد چون ما همیشه فکر می‌کردیم که حزب توده بعدازاینکه تعطیل شد و افول کرد، تمومه شده است. به خاطر همین در فیلم‌ها و سریال‌هایمان به مجاهدین خلق پرداختیم و هیچ‌وقت به حزب توده نپرداختیم.
این در حالی است که حزب توده ویژگی‌های خیلی مهمی دارد و تأثیرات بسیار مهمی بر تاریخ فرهنگی داشته که باید بررسی شود. چه پیش از انقلاب در زمان قبل و بعد از مصدق. بعد از انقلاب به نظرم «لباس شخصی» به‌درستی حزب را نشا ن داده و به تاریخ ورود کرده است. نکته‌ای که فیلم ندارد مرام و معرفت حزب توده است یعنی ما در هیچ کجای فیلم نمی‌فهمیم که حزب توده چه بوده و چه کرده است.
شرکا دیگر منتقد حاضر ادامه داد: من فکر می‌کنم که این فیلم خیلی زیاد شخصیت محور است و حول شخصیت اصلی «یاسر» داستان شکل می‌گیرد، از این نظر فیلم‌نامه به نظر من ضعف دارد و ضعف فیلم‌نامه از این منظر است که شخصیت «یاسر» غیرقابل‌کنترل و خودسر است و این با مناسبات دستگاه امنیتی هم‌خوانی ندارد.
آرش خوشخو نیز گفت : در دهه شصت ما فیلم‌های سیاسی را داشتیم مثل «دست‌نوشته‌ها» و «توهم»، درهمان سالها آقای نجفی یک فیلمی دارد به نام «گزارش یک قتل»، که در این فیلم شخصیت داستان در زمان کودتای ۲۸ مرداد عضو حزب توده است. این فیلم بیشتر از اینکه درباره محتوای حزب توده باشد بیشتر درباره فعالیت‌های امنیتی است.
مافی ادامه داد: به نظر من این فیلم، فیلم خوبی است و ما به این‌گونه فیلم‌ها نیاز داریم و برای پرداختن به حزب توده و ماجراهای حزب توده جسارت لازم است و ما نیاز داریم که داستان‌ها و پرونده‌های بعد از انقلاب را بیشتر بررسی کنیم.
شرکا بیان کرد: در دهه شخصت فیلم‌های معدودی داشتیم اما گروهک‌ها خیلی محدود و خیلی کلی مطرح می‌شدند اما در فیلم‌های این روزها خیلی مشخص و کامل بررسی می‌شوند و این خیلی ارزشمند است.
در ادامه این برنامه تلویزیونی بخش معرفی جایزه « سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی » را دیدیم و بعدازآن آرش خوشخو و مینو خانی و امیررضا مافی و آنتونیا شرکا درباره فیلم «خروج » گفتگو کردند.
در انتهای برنامه بهروز افخمی همراه با منتقدان ثابت برنامه؛ امیررضا مافی و آرش خوشخو، فیلم‌های نمایش داده‌شده در سی و هشتمین دوره جشنواره فجر را با دادن امتیازهایی مرور و رتبه‌بندی می‌کنند.
«سه کام حبس»؛ سامان سالور؛ امیررضا مافی ۳- آرش خوشخو ۴ و به‌طور میانگین ۳٫۵
«قصیده گاو سفید»؛ بهتاش صناعی‌ها؛ امیررضا مافی ۳٫۵- به‌طور میانگین ۳٫۵
«عامه‌پسند»؛ سهیل بیرقی؛ امیررضا مافی ۲- آرش خوشخو ۳٫۵ و به‌طور میانگین ۲٫۷۵
خوشخو در مورد « عامه‌پسند» گفت: در روز اول جشنواره فیلم‌ها با محوریت شخصیت زن بودند و تصور من این بود که در جشنواره‌ای زنانه و پر از شخصیت‌های فعال و پیچیده‌ی زن امسال مواجه هستیم. به نظر من فاطمه معتمدآریا در جشنواره امسال به خاطر بازی در فیلم «عامه‌پسند» یکی از نامزدهای دریافت تندیس باشد.
امیررضا مافی نیز ادامه داد: معتقدم که زن‌هایی که در این فیلم‌ها تصویر شدند؛ زن‌های واقعی ما نبودند.
«شنای پروانه»؛ محمد کارت؛ امیررضا مافی ۷٫۵- آرش خوشخو ۷ و به‌طور میانگین ۷٫۲۵
خوشخو گفت: «شنای پروانه »بسیار شبیه به «مغزهای کوچک زنگ‌زده» از منظر داستان، شخصیت‌ها بود اما به خاطر صبغه‌ی محمد کارت در فیلم‌های مستند در این‌چنین فضاها؛ به نظر من این فیلم از «مغزهای کوچک زنگ‌زده» بهتر بود و کارگردان به‌خوبی توانست این فضا را به تصویر بکشد.
«بی‌صدا حلزون»؛ بهرنگ دزفولی زاده؛ امیررضا مافی ۵- آرش خوشخو ۴ و به‌طور میانگین ۴٫۵
مافی گفت: فیلم شریفی درباره کاشت حلزون برای کودکان ناشنوا بود با ماجرای جنایی و پایان‌بندی عجیبی دارد.
«تومان» ؛ مرتضی فرش‌باف؛ امیررضا مافی ۲- به‌طور میانگین ۲
خوشخو گفت: فیلمی جنجالی است که به موضوع قمار می‌پردازد.
مافی نیز ادامه داد: تعدادی جوان که به همه نوع قماری دست می‌زنند و تنها بازی بازیگران خوب بود و برای من بسیار عجیب بود که چطور آقای سعدی تهیه‌کنندگی این فیلم را قبول کردند.
«روز صفر»؛ سعید ملکان؛ امیررضا مافی ۶- آرش خوشخو ۳ و به‌طور میانگین ۴٫۵
مافی بیان کرد: فیلمی آمریکایی با داستان وطنی با یک کارآگاه خوش‌قیافه که قصد دارد عبدالمالک ریگی را دستگیر کند. در این فیلم نسبت به «شبی که ماه کامل شد» با یک ریگی سست مواجه شدیم.
«ابر بارانش گرفته»؛ مجید برزگر؛ امیررضا مافی ۳- آرش خوشخو ۴ و به‌طور میانگین ۳٫۵
خوشخو گفت: برزگر به سنت روشنفکرانه دهه ۶۰ پایبندِ و با اصرار ادامه می‌دهد و قابل‌احترام است. «ابر بارانش گرفته »جزو فیلم خوب برزگر نیست.
مافی نیز بیان کرد: شروع فیلم خوب است اما در ادامه خوب نمی‌ماند. برزگر در تمام فیلم‌هایش یک قاتل وجود دارد. این فیلم نماها و قاب‌بندی‌های خوبی دارد.
«آبادان یازده ۶۰؛ امیررضا مافی ۶- آرش خوشخو ۵٫۵ و به‌طور میانگین ۵٫۷۵
خوشخو گفت: مهرداد خوشبخت فیلمی مثبت، گرم و کم غلط است و احساس خوبی به تماشاگر می‌دهد؛ اما فیلم ویژه‌ای نیست
مافی ادامه داد: تأثیر رسانه در مواقع بحرانی را به نمایش گذاشت و به نظرم شروع آن کند است اما در ادامه خوب می‌شود. به همه توصیه می‌کنم فیلم را ببینند چون موضوع اتحاد در آن بسیار مهم است. خوشبخت در نوع قاب‌بندی گاهی مدیوم تلویزیونی داشته.
«آن شب»؛ کورش آهاری؛ امیررضا مافی ۴٫۵ – به‌طور میانگین ۴٫۵
مافی گفت: فیلم ترسناک که آغاز خوبی دارد؛ مردم در سالن نخندیدند و مشخص بود که فیلم تأثیرگذاری است. به لحاظ اخلاقی قابل‌بحث است به فضای زیستی خود آهاری بسیار مرتبط است و در یک‌سوم پایانی نتوانست فیلم را به‌خوبی جمع کند.
«درخت گردو»؛ محمدحسین مهدویان؛ امیررضا مافی ۷ – آرش خوشخو ۷٫۵ و به‌طور میانگین ۷٫۲۵
خوشخو گفت: در مورد یک واقعه تاریخی است که بسیار سوزناک است و فیلم‌ساز خواسته فیلمی سوزناک بسازد و در مورد ساختن فیلمی سوزناک ابداً شوخی نداشته. به نظرم در تبلیغات بگوید که بیایید و گریه کنید. مستند نمایی انقدر در این فیلم قوی می‌شود که باور می‌کنیم. پایان‌بندی خوب بوده و به نظرم بعد از ۹۰ دقیقه گریه کردن حاصلی داشته است.
مافی ادامه داد: فیلم ادای دینی به کردهای عزیز ما هست. اینکه نقد شده که چرا صدام را نشان نداده به نظرم مهم نیست.
خوشخو نیز افزود: فیلم گرایش ضد جنگ دارد.
مافی در پاسخ به سؤال افخمی که آیا فیلم پرفروشی می‌شود؟ گفت: بسیار به تبلیغات بستگی دارد و همه واقعاً نمی‌توانند این فیلم را ببینند.
«دوزیست»؛ برزو نیک نژاد امیررضا مافی ۴٫۵ – به‌طور میانگین ۴٫۵
مافی گفت: تداوم کارهای قبلی نیک نژاد است. یک‌قدم روبه‌جلو در کارنامه نیک نژاد است. واکنشی به وضعیت اخلاقی جامعه است.
«مغز استخوان»؛ حمیدرضا قربانی؛ امیررضا مافی ۴٫۵- آرش خوشخو ۴ و به‌طور میانگین ۴٫۲۵
خوشخو گفت: سوژه بسیار جالبی داشته. ماجرا عجیب و بسیار جنجالی بود.
مافی افزود: همان بزنگاه اخلاقی؛ تصمیم‌گیری بین عشق به همسر؛ فرزند و اعتقادات.
افخمی بیان کرد: میگویند این وضعیت نمایش داده‌شده در فیلم درست نیست و قابل‌تعمیم نیست؟
مافی گفت: قابل‌تعمیم نیست اما بزنگاهی را نمایش می‌دهد که باید تصمیم بگیریم. میان عشق و حقیقت.
«روز بلوا»؛ بهروز شعیبی؛ امیررضا مافی ۴ آرش خوشخو ۵ و به‌طور میانگین ۴٫۵
«خوب بد جلف» آرش خوشخو۴٫۵ امیر مافی۲ میانگین ۳٫۲۵
«کشتارگاه» آرش خوشخو۶ امیر مافی۳٫۵ میانگین ۴٫۷۵
«مردن در آب مطهر» آرش خوشخو ندیده امیرمافی۲ میانگین
«لباس شخص» آرش خوشخو۶ امیر مافی۶٫۵ میانگین ۶٫۲۵
انتهای پیام /س . م /
